Impuls voor hoger onderwijs in Drechtsteden
“Het werkveld in de regio wilde dit al heel lang,” vertelt Erwin van Braam die vanuit de Hogeschool Rotterdam de trekker is van het Programma Hoger Onderwijs Drechtsteden. De Rotterdamse hogeschool heeft de handen ineengeslagen met de Gemeente Dordrecht, Inholland, Avans, Christelijke Hogeschool Ede en Da Vinci College.
De industriële motor van de Rijnmond
“De pijn van het missen van de oude HTS wordt hier nog echt gevoeld,” zegt Van Braam, “maar het is meer dan alleen nostalgie. Bedrijven hier hebben ook echt door dat ze hoger opgeleid personeel nodig hebben.” De bedrijven waar Van Braam het over heeft zijn onder meer grote spelers als Boskalis en Fokker, maar er is ook een enorme hoeveelheid technisch mkb in de regio. “De regio noemt zichzelf de industriële motor van de Rijnmond. En vergis je niet, dat is geen lege slogan.”
Van Braam ging daarom samen met het werkveld aan de slag om te formuleren waar er nu echt vraag naar is in de regio. “We hebben innovatietafels georganiseerd rond vijf domeinen: techniek, ICT, zorg, bouw en onderwijs. Aan die tafels hebben we de vraag gesteld wat hier nu precies gebeurt in de regio en hoe het hoger onderwijs daar op moet inspelen.”
Eerder al had hoogleraar Marc Vermeulen (Tilburg University) in kaart gebracht hoe het hoger onderwijsaanbod in de Drechtsteden er uit zou moeten zien. “Daaruit bleek dat juist de Associate degree een belangrijke rol zou kunnen spelen,” vertelt Van Braam. Wat de bedrijven in de regio constateerden was namelijk dat ze er onvoldoende in slagen om hoogopgeleiden aan zich te binden en te behouden.
Dan is het zaak om de wel blijvende middelbaar opgeleide een perspectief te bieden in het hoger onderwijs. “Dat doet de Associate degree.” Daarnaast zijn er in de regio veel bedrijven die graag bachelorstudenten in de eindfase van hun studie graag de kans bieden om mooie opdrachten en stages te doen binnen hun bedrijf. Ook hier gaan we op inspelen.
Dordrecht Academy: de eerste Ad Academie met een lectoraat
Om er voor te zorgen dat de in zekere zin nieuwe onderwijsinstelling ook de aansluiting houdt met die veranderende arbeidsmarkt, wil Van Braam nadrukkelijk ook het onderzoek verbinden aan het onderwijs. “We willen de eerste Ad Academie met een eigen lectoraat worden. De rol van een lector moet zitten in het aanjagen van wat wij die innovatietafels noemen. De innovatietafels agenderen strategische vraagstukken in de sectoren. Deze vraagstukken vertalen we niet alleen naar de inhoud van Ad-opleidingen, maar ook naar programma’s en projecten voor studenten die elders hun bachelor doen. Zo kunnen ook zij boeiende opdrachten en stages doen bij bedrijven in deze regio. We gaan dat Dordrecht Academy Career Boost noemen.” Het bedrijfsleven is enthousiast over deze constructie en zal financieel bijdragen aan het lectoraat.
De belangrijke volgende stap die nu gezet moet worden, is dat het onderwijs dat de nieuwe Ad Academie moet gaan aanbieden ook in Den Haag groen licht krijgt. “Dat willen we anders doen dan normaal het geval is,” zegt Van Braam. “Je hebt namelijk nog steeds te maken met de procedures voor het verkrijgen van licenties zoals die door de CDHO en OCW zijn vastgesteld.”
Al lang geen halve bachelor meer
De Ad Academie in Drechtsteden trekt daarom de lessen van andere instellingen. Zo liep Avans eerder al tegen een vergelijkbaar probleem aan toen het een heel pakket aan Ad-opleidingen wilde licenseren. “We willen een beperkt aantal licenties aanvragen en binnen die licenties werken met zo’n tien tot twaalf opleidingsroutes,” legt Van Braam uit. “Op die manier heb je ook veel meer ruimte om in samenspraak met het werkveld de inhoud dynamisch te houden.”
Van Braam denkt dat deze benadering om verschillende redenen kans van slagen heeft. “Als de CDHO de doelmatigheid van nieuwe opleidingen toetst dan hanteert zij daarbij twee perspectieven. Allereerst de arbeidsmarktbehoefte en daarnaast of er geen kannibaliserend effect optreedt ten aanzien van andere hogescholen. Dat eerste hebben we denk ik ondervangen door te werken met die innovatietafels met het lokale bedrijfsleven en dat tweede omdat er hier gewerkt wordt met een brede alliantie van hogescholen.”
Een bijdrage aan het vraagstuk rond leven lang ontwikkelen
“We hebben ook nadrukkelijk de afspraak gemaakt dat we doorstroommogelijkheden bieden naar de bachelorin Ede, Breda en Rotterdam,” legt Van Braam uit. De initiatiefnemer van Dordrecht Academy ziet de licentievraag dan ook met vertrouwen tegemoet en kijkt al voorzichtig vooruit naar het verschijnen van een nieuwe onderwijsinstelling in Dordrecht. “Er is in Dordrecht al een leerpark waar bedrijven en onderwijsinstellingen zitten, met name rond thema’s al zorg, ict en technologie. Daar willen wij ook graag naartoe.”
Zo ver is het nog niet. De eerstvolgende stap is de start van Dordrecht Academy Career Boost. Het aanbieden van praktijkopdrachten, minoren en stages kan al vanaf september 2020. “In 2021 willen we vervolgens een stuk of zes, zeven Ad-opleidingen gaan aanbieden in de Drechtsteden en het jaar daarop gaan opschalen,” legt Van Braam uit. “Dit is wat dat betreft ons antwoord op de vragen die de SER heeft gesteld ten aanzien van leven lang ontwikkelen. Als wij er straks in slagen via deze route jaarlijks 500 gediplomeerde Ad’ers af te leveren aan de arbeidsmarkt, dan denk ik dat wij een goede bijdrage leveren.”
Steeds vaker blijkt dat de Associate degree ook voor afgestudeerde havisten een optie is. Die studenten zijn volgens Van Braam uiteraard van harte welkom, toch lijkt het zwaartepunt te liggen bij de mbo-studenten die wil doorstromen. “De mbo’er in al z’n variëteit vraagt natuurlijk wel een iets andere benadering. Daarom willen we juist met het bedrijfsleven in deze regio hun context gebruiken om het onderwijs dat we gaan aanbieden vorm te geven.”
Daarom is het ook van belang dat het Da Vinci College meedoet in de alliantie. “Ik denk dat dat is wat we meehebben in ons verhaal. Het is de gemeente die hier het initiatief heeft genomen, maar we willen dit als onderwijsinstellingen, bedrijven en de lokale overheden echt samen.”
