Serious game levert input voor de exitstrategie corona

Vandaag start een grootschalig onderzoek naar de vraag welke coronamaatregelen Nederlanders zouden versoepelen. Onderzoekers van de TU Delft en de Vrije Universiteit hebben hiervoor een serious game ontwikkeld waarin deelnemers wordt gevraagd advies te geven aan de overheid over wat zij zouden doen als zij het beleid vorm zouden moeten geven.

“We willen de deelnemers voor even op de stoel van de minister-president zetten,” vertelt onderzoeker Shannon Spruit (TU Delft). Opties die deelnemers kunnen overwegen zijn onder andere het toestaan van bezoek in verzorgingstehuizen en het opheffen van beperkingen voor mensen die immuun zijn. “Het zijn opties die de laatste weken door onderzoekers en in de media zijn geopperd.”

Keuzes binnen beperkingen

Bijzonder aan de raadpleging is dat deze keuze vergezeld wordt door een hoop extra informatie. “Voor elke optie wordt aangegeven wat de voor- en nadelen van de desbetreffende keuze zijn,” vervolgt Spruit. “Zo laten we zien wat een keuze voor extra druk betekent voor de zorgcapaciteit maar ook hoeveel minder huishoudens door het aanpassen van het beleid inkomensverlies leiden.”

Het uitgangspunt achter de serious game is de Participatieve Waarde Evaluatie, kortaf PWE. “In een PWE is een van de kernelementen dat je keuzes moet maken binnen beperkingen, op basis van de geschatte uitkomsten.” Zo is het niet mogelijk om een keuze te maken die het zorgsysteem te veel overbelast. “Het aantal bezette IC-bedden is bijvoorbeeld begrensd.”

De PWE is een relatief nieuwe economische evaluatiemethode die als tegenhanger dient voor de klassieke kosten-batenanalyse. “In de kosten-batenanalyse wordt de maatschappelijke waarde van keuzes veelal berekend op basis van de vraag hoe mensen zich als consument gedragen. Wij stellen de keuzes van personen als burger centraal, die keuzes maken met gevolgen voor niet alleen de eigen portemonnee, maar ook voor vele anderen.”

Gebruikmaken van onzekerheid

Maar hoe weet je nu welke effecten je moet koppelen aan een maatregel als het opheffen van het verbod op het uitoefenen van contactberoepen? “Daarover hebben wij uitvoerig contact gehad met onderzoekers uit verschillende gebieden, waaronder de inmiddels beroemde Slackgroep met onderzoekers, waaronder die van het RIVM. Die hebben geadviseerd over de te verwachten gevolgen van beleidswijzigingen.”

Natuurlijk is er ook onder onderzoekers en beleidsmakers geen consensus over wat de exacte gevolgen zijn van iedere maatregel. “Daarover bestaat altijd enige mate van onzekerheid en die onzekerheid gebruiken we ook in het onderzoek,” legt Spruit uit. Deelnemers krijgen namelijk subtiel verschillende inschattingen voorgelegd van bijvoorbeeld de extra druk op de zorg of de verwachte afname van het aantal gevallen met blijvend psychisch letsel. “Die vallen allemaal binnen de marge van de verwachting, maar door deelnemers verschillende parameters voor te leggen krijg je – door hun keuzes – ook een indicatie van hoe belangrijk ze deze aspecten vinden.”

Bewustwording grote winst

Vandaag gaat de raadpleging van start en de onderzoekers hopen zo’n 10.000 reacties op te kunnen halen. “Alles wat er tot en met 6 mei binnenkomt gaat mee in onze initiële analyse die we ook delen met het ministerie van VWS, het RIVM en andere wetenschappers die meedenken met en adviseren over het overheidsbeleid rondom corona.” Zelf hebben de onderzoekers geen direct contact met het Outbreak Management Team.

Spruit en haar collega’s hebben een uitgebreide ervaring in het gebruik van deze methodiek. Zo zetten ze het in projecten over de energietransitie in Friesland en het openbaar vervoer in de regio Amsterdam. “Het helpt bij het nemen van een besluit maar misschien nog wel belangrijker: het creëert enorm veel bewustwording over hoe moeilijk het kan zijn om dit type complexe besluiten te nemen.”

Kan iedere burger zo’n complex vraagstuk aan? “Vaak reageren mensen, bijvoorbeeld bij de open vragen aan het eind, met een opmerking in de trant van: ‘ik weet dat ik dit kan, maar anderen begrijpen dit niet’,” zegt ze lachend. “Toch kan ik op basis van ervaring stellen dat het overgrote deel van de mensen juist prima in staat is om een dergelijke serious game te vatten, zeker als het om een onderwerp gaat dat zo dicht bij ze staat als corona.”

Zelf deelnemen aan het onderzoek? Dat kan via de volgende link: www.tudelft.nl/covidexit (geen mobiele versie).