Digitale transformatie in onderwijs en het bedrijfsleven

Nieuws | door Ramon van Doorn
20 november 2020 | Zowel bedrijven als het onderwijs krijgen steeds meer te maken met digitalisering. Als lector bij de Hogeschool Rotterdam onderzoekt Annie Yang digitalisering en het gebruik van data in bedrijven.
De openbare les van Annie Yang was online te volgen.

Annie Yang, lector bij de Hogeschool Rotterdam, is geboren in China. Voor haar studie kwam ze jaren geleden al naar Rotterdam, en ze is daar blijven hangen. Laatst presenteerde ze haar openbare les over strategisch gebruik van data in bedrijven. “Mijn onderzoek heeft altijd een focus gehad op digitalisatie in bedrijven, en ik heb zelf een grote interesse in midden- en kleinbedrijven (MKB). Het is een vitaal onderdeel van de economie, zeker in Rotterdam. Ik hoop dat ik bij kan dragen aan zowel deze bedrijven, als aan het onderwijs.”

“Ik vind het altijd zonde als onderzoeken met goede conclusies komen, die verder nergens toepasbaar zijn. Dat is het gat tussen onderzoek en praktijk, en persoonlijk probeer ik altijd om dat gat kleiner te maken. Als we een onderzoek opstellen moeten we daarbij ook denken aan educatie, bedrijven en praktijk, en natuurlijk het wetenschappelijke gedeelte. Dit zijn de drie pilaren die we proberen aan te houden in ons onderzoek. In Rotterdam heb ik nu de mogelijkheid om met alle drie pilaren te werken, dus ook het onderwijs.”

Werken op de Hogeschool Rotterdam biedt volgens Yang ook nog andere voordelen. “Ik ben van mening dat je voor een goed, bruikbaar onderzoek een collectieve intelligentie moet hebben. Je hebt verschillende experts nodig, met verschillende achtergronden. Je hebt tegenwoordig zelfs hulp van machines nodig. In deze organisatie merk ik dat collega’s er ook voor open staan om hun ervaringen en expertise met elkaar te delen. Dit brengt mij meer creativiteit, en zorgt er ook voor dat ik verandering durf op te zoeken.”

Transformatie in een digitale omgeving

Data moet meer aandacht krijgen volgens Yang. “De titel van mijn lectoraat is Turning Data into Strategic Assets. Ik ben zelf lector Digital Business, en dat is onderdeel van één van de grootste onderzoeksteams van de Hogeschool Rotterdam: Digital Economy. Mijn lectoraat is vooral gericht op het helpen van het MKB, en dan voornamelijk in de regio Rotterdam, bij het verbeteren van hun omgang met de steeds meer digitale omgeving.”

“Dit onderzoek is vrij complex, dus ik heb van tevoren al een verkennend onderzoek gedaan naar bedrijven in de regio Rotterdam. Zowel grote bedrijven als het MKB, en ook in verschillende sectoren. In dat voorafgaande onderzoek kwam ik een belangrijke term tegen: digitale transformatie. Alle bedrijven moeten van binnenuit digitaal transformeren om aan te haken bij de digitaal transformerende werkomgeving daarbuiten.”

Maar wat houdt digitale transformatie precies in? “Een veel voorkomende misvatting in digitale transformatie is dat het alleen gaat om de acceptatie van technologieën. Digitale transformatie is eigenlijk een evolutionair proces. Dit proces omvat ontwrichtende gevolgen van digitale technologieën. Het leidt tot veranderingen in de bedrijfsvoering en de organisatiestructuur en het beïnvloedt producten, processen en klantervaringen. Ten slotte kan het ook nieuwe bedrijfsmodellen mogelijk maken.”

“Bedrijven hebben bijvoorbeeld digitaal vaardige leiders ingehuurd om processen of zelfs de hele cultuur binnen een bedrijf te veranderen. Dit heb ik heel veel gevonden in deze regio, maar het is ook een wereldwijde trend. Digitale transformatie in het MKB is daarom een belangrijk onderdeel geworden van mijn lectoraat.”

Tijdens haar openbare les licht Yang nog eens toe waarom het MKB zo’n grote rol krijgt. “De meeste verhalen over ‘digitale winnaars’ die we meekrijgen, zijn snel bewegende startups, hightechbedrijven of grote corporaties. Hun verhalen zijn echter niet van toepassing op het MKB. Die kunnen deze succesvolle ervaringen niet repliceren. Wat kunnen ze dan wel doen met digitale transformatie?”

Opgedeeld onderzoek

Dit onderzoek is enorm breed, dus het was hoognodig om dit onderwerp in subthema’s te verdelen. “Ik ben vorig jaar bij dit onderzoeksteam gekomen, en in dat ene jaar hebben we al 7 subthema’s gevonden. Eén daarvan is data driven approach: beslissingen moeten vaker gemaakt worden op basis van data, in plaats van op intuïtie of eerdere ervaringen.”

In de praktijk zou dit thema voor bedrijven een groot verschil kunnen maken. “Hier wordt ook waarde mee gecreëerd, door data om te vormen naar actieplannen voor bijvoorbeeld hogere inkomsten of lagere kosten. Dit onderdeel is dan ook een belangrijk thema van mijn lectoraat. Hoe kan het MKB gebruik maken van data om de digitale transformatie makkelijker te maken?”

“Een ander interessant thema is data literacy bij individuen, wat betekent hoe goed individuele werknemers kunnen omgaan met data. Dit is ook een mooi onderwerp voor één van die drie pilaren: het onderwijs. We moeten studenten ook beter leren omgaan met data, omdat we zien dat bedrijven er steeds meer mee te maken krijgen. Dat zal hopelijk het gat tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt verkleinen. In het onderzoek kijken we dan ook vooral naar het gat tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt, en hoe we dat om kunnen zetten naar onderwijsmodules en lessen.”

“Het derde thema is digital literacy in organisaties. Hoe goed zijn bedrijven in het gebruiken van digitale technologie om hun prestaties te verbeteren? Hieraan werk ik samen met andere collega’s om te onderzoeken hoe ver bedrijven nu al zijn in het gebruiken van data.” Dit thema zou duidelijk in kaart kunnen brengen waar digitalisatieproblemen voor bedrijven liggen, en welke kansen er zijn om in de toekomst te verbeteren op dit gebied.

De derde pilaar

“In aanvulling op die drie thema’s zijn we nu bezig met het opzetten van een nieuw project waarbij we kijken naar investeringen in digitale innovatie. Dit is een klassiek onderzoeksthema, maar het is tegenwoordig nog relevanter. Investeringen zijn noodzakelijk in een digitale transformatie, dus we willen onderzoeken hoe het MKB kiest welke investeringen ze doen, hoe die processen lopen en welke veranderingen die investeringen veroorzaken. Dit onderzoek is nog niet begonnen, maar we hopen het komende semester samen met studenten een pilotstudie te kunnen beginnen.”

“Bij elk onderzoek doen studenten mee, zodat ze ook hun data literacy kunnen verbeteren en van dichtbij kunnen bekijken hoe complex de problemen van het bedrijfsleven zijn. Dit geeft hen ook weer meer praktische ervaring. Daarnaast geeft het ons als onderzoekers meer opties, omdat we op deze manier meer bedrijven kunnen bereiken. Dat maakt het onderzoek een stuk breder. De studenten zijn ook nog erg creatief, en sommigen kwamen met erg nuttige tips voor het onderzoek. Dat alles maakt het een heel leuke omgeving om onderzoek in te doen.”

“Studenten werken ook mee aan het thema kunstmatige intelligentie in bedrijven. Wat voor implicaties heeft het gebruik van kunstmatige intelligentie zoals machine learning of robotica? Bij dit thema wordt vooral gedacht aan grote bedrijven die het al toepassen, maar ook het MKB zou hier enorm van kunnen profiteren. Ze weten alleen nog niet helemaal hoe. Het onderzoek gaat dus vooral over de toepassing en het gebruik van kunstmatige intelligentie in het MKB.”

Digitalisatie gaat niet altijd vlekkeloos

Maar de groei van datagebruik gaat ook gepaard met problemen. “Cyber security is een bekende, maar ook ethische vraagstukken komen naar voren. Privacy is natuurlijk cruciaal, en voorbeelden van vraagstukken rondom dit thema zijn alom bekend, maar vooroordelen in algoritmes komen minder vaak naar voren.” Bekende voorbeelden hiervan zijn camera’s die aan Aziatische mensen vroegen of ze knipoogden, of een algoritme van Google dat dingen op foto’s identificeert: in 2015 classificeerde dit algoritme donkergekleurde mensen op foto’s als gorilla’s.

Ook digitale connectiviteit zit nog in de pijpleiding. “Ontwikkelingen in dit veld maken het steeds makkelijker voor bedrijven om samen te werken. Om een zo goed mogelijke ervaring aan klanten te bieden, is er meer nodig dan één organisatie. Maar bedrijven zijn niet altijd enthousiast over het delen van data met andere bedrijven. Er zitten dus duidelijke voor- en nadelen aan vast. We denken aan een onderzoek waarmee we al die verschillende positieve of negatieve gevolgen in kaart zouden kunnen brengen, maar dat zit nog in de beginfase.”

Het onderzoek van Yang is al onderweg, maar nog lang niet klaar. “Het is een immens onderzoeksveld, dus we hebben nog genoeg te doen.”

De openbare les van Annie Yang is via deze link terug te kijken: https://www.hogeschoolrotterdam.nl/onderzoek/lectoren/business-innovation/lectoren/annie-yang/openbare-les-annie-yang/


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK