Leidse rector wekt toorn van wetenschappers
Dit weekend was er op Twitter veel ophef omdat de binnenkort aftredende rector van de Universiteit Leiden Carel Stolker zei ‘het een geweldig initiatief’ te vinden dat er op de rechtenfaculteit oud-docenten en alumni worden ingezet die vrijwillig tentamens nakijken en studenten begeleiden bij scripties. En daarbij plaatste hij ook de oproep aan gepensioneerde collega’s en alumni om dit voorbeeld ook elders op de universiteit te volgen.
Ondergraaft de positie van jonge docenten
De kritiek was niet van de lucht, met name wetenschappers van WOinActie reageerden fel op deze oproep van de rector. Het zou de positie van jonge docenten ondergraven, en bovendien zou de kwaliteit ook niet geborgd zijn, want onbezoldigde vrijwilligers kun je niet aanspreken op zoiets gevoeligs als het doen van correctiewerk. “Ze zijn niet aanspreekbaar op fouten en laksheid”, schrijft Marc van Oostendorp, hoogleraar Nederlands en Academische Communicatie aan de Radboud Universiteit.
Bovendien ondergraaft het de positie van betaalde docenten, zegt Sanne Frequin, een promovendus van de UvA. “Als er meer werk is, dan moeten er meer mensen betaald worden. Zie je het al voor je, Shell die gepensioneerden gaat bellen of ze vrijwilligerswerk willen doen.”
Leiden is koploper in wegwerpdocenten
De hoofdbestuurder van de afdeling wetenschappelijk onderwijs van onderwijsvakbond AOB Marijtje Jongsma zegt: “Te bizar voor woorden. Het gaat hier om structureel onderwijs dat gewoon door personeel uitgevoerd zou moeten worden. Ondertussen is de Universiteit Leiden koploper als werkgever van wegwerpdocenten. Nu arbeidsverdringing terwijl jong talent nauwelijks een kans krijgt.” Ze toont daarbij een grafiek waaruit blijkt dat 75% van de docenten aan de Leidse universiteit al een tijdelijke aanstelling hebben, terwijl dit landelijk op 50% ligt.
Rens Bod, initiatiefnemer van WOinactie, doet de oproep aan Stolker om de pers te zoeken in plaats van dit initiatief om vrijwilligers in te zetten aan te prijzen. “Beste Stolker, een tip: in plaats van de inzet van gepensioneerden aan te prijzen, maak er een probleem van en stap ermee naar de pers! Laat zien dat in de huidige situatie universiteiten niet kunnen functioneren. Dan help je ons. Op deze manier niet.”
En als UvA-hoogleraar voegt Rens Bod daar verontwaardigd aan toe: “Een CvB-voorzitter die oproept om voor noppes te komen helpen met het nakijken van tentamens en scripties. Dat het zover heeft moeten komen aan de Nederlandse universiteiten.”
Toch krijgt Stolker ook bijval. Rector van de Universiteit Maastricht Rianne Letschert: “Goed idee! Bij ons hebben emeriti zich ook gemeld om te willen helpen. Fijn!!” Zo zegt zij op Twitter. Maar Letschert ontvangt ook kritiek; dit zou broodroof zijn voor jonge promovendi die op zoek zijn naar werk. Letschert laat vervolgens weten dat dit niet bedoeld is om structurele taken over te nemen, maar om de werkdruk door Corona te verlichten. “Mag dat ook al niet meer?”, voegt zij daar geïrriteerd aan toe.
Zullen we de politieke oplossing bespreken?
De voorzitter van de VSNU, Pieter Duisenberg, probeert de kou uit de lucht te halen door te wijzen op de onderfinanciering van universiteiten. Hij bevestigt aan Rens Bod dat de Leidse oplossing voor de gestegen werkdruk geen wenselijke is. En hij wil graag de politieke opties bespreken met WOinActie. Hij twittert daarbij een veel gedeelde grafiek van de VSNU waarin staat dat de bekostiging per student in de afgelopen jaren gedaald is van €20.000 naar €15.000.
Ruim een etmaal later en honderden boze tweets verder van verontruste wetenschappers probeert Stolker uit te leggen wat hij met de Universiteit Leiden nu precies van plan is, als het gaat om de gestegen werkdruk door corona. Hij zegt dat de universiteit sinds de uitbraak te maken heeft met een verhoogde werkdruk en door de toestroom van het groot aantal studenten na de zomer is die alleen nog maar gestegen. Daarom is de universiteit op zoek naar originele oplossingen.
Er zijn piekbelastingen in het onderwijs en daarom hebben ze nu voor deze oplossingen gekozen. En worden oud-collega’s gevraagd om te helpen bij het nakijken van bachelorscripties. Oud-docenten hebben zich vrijwillig aangemeld om te helpen, en dat blijft geweldig, zegt Stolker.
Deze oplossing is niet structureel
Tot slot zegt Stolker dat het nakijken van tentamens en scripties structureel werk is en dat deze oplossing niet structureel van aard is. Ook zegt hij dat de kwaliteit van het nakijken gehandhaafd blijft. De Leidse rector blijft achter het intitiatief staan.
Toch lijkt de kou niet uit de lucht na deze verklaring, blijkt uit de reactie op de sociale media. “Goed bedoeld, maar hellend vlak. Als we alumni of andere externen het ‘final work’ van studenten laten beoordelen, kunnen we ook BKO afschaffen of docenten zonder PhD aanstellen. Oppassen want na corona gaan we niet terug naar ‘normaal’”, zegt Hylke Dijkstra, onderzoeker van de Universiteit Maastricht.
