Universiteiten: abnormaal collegejaar vereist coulance in bsa-aanpak
De tijd dringt. Op 1 februari moeten eerstejaars studenten bepalen of ze doorgaan met hun studie op basis van hun verwachting of zij hun BSA kunnen halen. Een ingrijpende beslissing, want als je je BSA niet haalt, mag je vier jaar lang niet dezelfde studie volgen aan dezelfde universiteit.
Is BSA de juiste manier om eerstejaars studenten te helpen?
Onlangs heeft de Tweede Kamer de motie van GroenLinks aangenomen om het Bindend Studie Advies (BSA) af te schaffen. Het BSA legt volgens de Tweede Kamer een te grote druk op studenten. Vanuit de universiteitsbesturen komt het tegengeluid dat de voordelen van het BSA ruimschoots opwegen tegen de nadelen. Opvallend is dat de bijzondere onderwijssituatie in de coronacrisis onvoldoende wordt meegenomen in de discussie over het BSA. Om de huidige eerstejaars studenten niet in de kou te laten staan, moeten we juist nu het gesprek voeren met elkaar.
Daarbij is de centrale vraag: is het aanpassen van het BSA de juiste manier om zoveel mogelijk eerstejaars studenten te helpen in dit corona-jaar?
Huidige eerstejaars verdienen coulance
Tijdens collegejaar 2019-2020 is landelijk besloten het BSA te verlagen naar 30 studiepunten. Door de corona–pandemie kon de kwaliteit van het onderwijs immers niet gewaarborgd worden. Dit collegejaar hebben alle universiteiten het BSA teruggezet naar de oorspronkelijke hoogte. Dat is opmerkelijk, want de pandemie duurt nog steeds voort en de kwaliteit van het grotendeels online gegeven onderwijs wordt niet altijd gewaarborgd. De studenten, die van start zijn gegaan in september, ervaren daarvan nog dezelfde nadelen als vorig kalenderjaar. Sterker nog, de nieuwe lichting studenten heeft tot nu toe nog helemaal geen ervaring met studeren aan een universiteit.
Waar de tegemoetgekomen groep studenten van afgelopen collegejaar al een semester hadden kennisgemaakt met regulier onderwijs, zoals het fysiek volgen van colleges en het afleggen van schriftelijke tentamens, bestaat er bij de huidige eerstejaars nog onwennigheid met het studeren aan een universiteit in het algemeen en met de beperkingen van “corona–onderwijs” in het bijzonder. Toch wordt van hen hetzelfde verwacht als van eerstejaars in voorgaande jaren.
Het is, aan de andere kant, bewonderenswaardig om te zien hoe goed universiteiten het verbeteren van het online onderwijs hebben opgepakt. Het is echter de vraag of de eerstejaars studenten dit ook zo ervaren. Belangrijker nog, de studeeromstandigheden zijn hetzelfde gebleven.
Daar komt nog bij dat de Universiteitsbibliotheken, faculteiten en andere zalen in grote mate gesloten zijn. Studeren vanuit een studentenhuis, waarop eerstejaars nu vaak zijn aangewezen, is allesbehalve optimaal. Daar heerst vaak een onrustige werksfeer, de juiste benodigdheden voor een goede studieruimte ontbreken er, en er is sprake van verminderde concentratie door het vele staren naar een laptopscherm. Uit onderzoek van Caring Universities, een initiatief van vier universiteiten in Nederland, blijkt namelijk dat 56,3% van de studenten zich slechter kan concentreren. Daarnaast hebben studenten minder contact met hun medestudenten en docenten, waardoor er minder gezamenlijk wordt gestudeerd en de gezamenlijke verdieping of discussie ontbreekt.
BSA zorgt sowieso al voor druk, en nu nog meer
Dat het BSA ook al voor de coronacrisis zorgde voor druk, blijkt uit onderzoek binnen het hoger onderwijs waarin duidelijk wordt dat 69% van de studenten vaak tot zeer vaak prestatiedruk ervaart. Die prestatiedruk is onlosmakelijk verbonden met de bindende studievoorwaarden in het eerste jaar.
De coronacrisis vermindert de druk allerminst. Het is voor eerstejaars nu nog lastiger om alle ballen in de lucht te houden, en dat pleit er eens te meer voor om eerstejaars studenten dit jaar tegemoet te komen.
Er mag verondersteld worden dat de toch al niet geringe mentale druk door het BSA eerder toeneemt dan stimuleert. Een ongewenste consequentie daarvan is dat studenten mogelijk vroegtijdig stoppen met studeren, omdat zij niet verwachten hun BSA te halen vanwege de onvoldoende kwaliteit van het onderwijs enerzijds en de onverminderd hoge eisen anderzijds. En dat zonder een goed beeld te hebben van hun studie en studeren in algemene zin. Het is zonde om deze groep studenten hierdoor te verliezen.
Het collegejaar is inmiddels halverwege, en er is bij studenten nog steeds een heleboel onduidelijkheid wat betreft het BSA. Er wordt over gepsroken, maar gaat er ook iets veranderen? In de gesprekken hierover moeten we het BSA-vraagstuk dit jaar niet bekijken alsof we in een normaal jaar verkeren, want dat is gewoonweg niet de realiteit. De studentgeledingen binnen de universiteiten doen daarom een oproep tot een gezamenlijk gesprek over de verlaging van het BSA, specifiek in dit corona-jaar.
In deze bijzondere omstandigheden moeten we ervoor zorgen dat studenten van optimale faciliteiten en kansen worden voorzien; zonder studentsucces bestaat er geen studiesucces. Het is daarbij esentieel dat studenten de ruimte krijgen om op de juiste manier te landen en voldoende gelegenheid krijgen te ontwikkelen; juist in coronatijd.
Deze oproep wordt ondersteund door de volgende deelnemende partijen:
Amsterdam Centrale Studentenraad UvA / Amsterdam Universitaire Studentenraad VU / Delft ORAS / Delft Lijst Bèta / Groningen Lijst Calimero / Groningen SOG / Leiden ONS / Maastricht Studentgeleding Universiteisraad / Nijmegen Universitaire Studentenraad / Rotterdam Philip van Moll – volledige studentengeleding Universiteitsraad / Tilburg Front / Tilburg SAM / Utrecht Studentgeleding Universiteitsraad / Wageningen Universitaire Studentenraad / Interstedelijk Studenten Overleg / De Vrije Student
