Er komt een eind aan opleidingsaccreditaties door de NVAO
Dit schrijft minister Van Engelshoven aan de Tweede Kamer. Er is al een langlopend debat over instellingsaccreditaties; zeker bij universiteiten leeft een vurige wens om die accreditaties af te schaffen, want men verwacht dat dit de lastendruk op universiteiten zal verlichten. De NVAO stemt er nu ook mee in, en wijst op het belang van instellingsaccreditatie. Volgens de keurmeester is het hoger onderwijs toe aan een volgende stap in de kwaliteitszorg.
Instellingen worden zelf verantwoordelijk voor opleidingskwaliteit
In een brief aan de Kamer schrijft de demissionaire minister dat er per 2024 een stelselwijziging in de kwaliteitszorg wordt doorgevoerd, en dat men dan overstapt op instellingsaccreditaties. Dat betekent dat instellingen in het hoger onderwijs zelf verantwoordelijk worden voor de kwaliteit van hun opleidingen.
Volgens de minister is de huidige kwaliteitszorg niet responsief genoeg in het licht van de toegenomen flexibilisering van het opleidingsaanbod. “Het huidige kwaliteitszorgstelsel kan tot nu toe veel verschillende soorten onderwijs accommoderen, maar moedigt de instelling niet aan om vormen van kwaliteitszorg te ontwikkelen die passen bij de diversiteit van het onderwijs. Dit is juist van belang nu flexibilisering van het hoger onderwijs nodig is om leven lang ontwikkelen een stap verder te brengen”, schrijft minister Van Engelshoven.
Meld u hier aan voor de ScienceGuide Nieuwsbrief
Verder schrijft ze dat er breed draagvlak is voor instellingsaccreditatie, behalve dan bij de LSVb. Die blijft namelijk tegen deze stelselwijziging. “Afgelopen jaar heb ik gesprekken gevoerd met onder andere VSNU, VH, NRTO, LSVb, ISO, NVAO en de Inspectie van het Onderwijs. Naar aanleiding van deze gesprekken kan ik u thans mededelen dat er een breed draagvlak bestaat voor de invoering van instellingsaccreditatie. De basisprincipes van een dergelijk systeem, die ik hieronder zal schetsen, worden door alle betrokken partijen, met uitzondering van de LSVb, ondersteund.”
Concreet worden vanaf 2024 alleen de instellingen nog beoordeeld door de NVAO. De opleidingen worden dus niet meer individueel beoordeeld. “In een nieuw kwaliteitszorgstelsel worden alle instellingen die geaccrediteerd hoger onderwijs aanbieden door de NVAO beoordeeld aan de hand van een zesjaarlijkse toets voor instellingsaccreditatie“, licht de minister toe. “De periodieke opleidingsbeoordelingen op basis van onafhankelijke en deskundige peer review blijven verplicht, maar worden uitgevoerd onder de volledige regie van de instellingen zelf.”
Opleidingsaccreditatie blijft bestaan
Toch betekent deze stelselwijziging niet dat opleidingsaccreditatie vanaf 2024 helemaal tot het verleden behoort. Wanneer instellingen de instellingsaccreditatie niet halen, blijft de NVAO verantwoordelijk voor de kwaliteitsbewaking op opleidingsniveau. “Bij een negatief oordeel op de toets voor instellingsaccreditatie, ofwel direct in eerste instantie, ofwel nadat blijkt dat tekortkomingen niet binnen twee jaar zijn weggenomen, blijft de opleidingsaccreditatie plaatsvinden op de wijze waarop dit in het huidige stelsel ook het geval is.”
Daarnaast deelt de NVAO mee dat de medezeggenschap een nadrukkelijkere en zelfs cruciale rol bij instellingsaccreditatie. “Ik heb met ISO, VSNU en VH afspraken gemaakt over versterking van de medezeggenschap, die ervoor moeten zorgen dat de medezeggenschap ook in een stelsel met instellingsaccreditatie naar behoren haar rol kan vervullen”, schrijft de minister. “De instellingen zullen structurele aanspreekpunten aanstellen die de medezeggenschap zullen ondersteunen bij het borgen van de kwaliteitszorg. Ook komt er een landelijk loket instellingsaccreditatie ter ondersteuning van de medezeggenschap.”
Extra geld voor medezeggenschap
OCW belooft zelf ook extra middelen vrij te maken om de rol van de medezeggenschap te versterken, maar om hoeveel geld het precies gaat, wordt niet in de Kamerbrief vermeld. Tegenover die versterking van de medezeggenschap staat de LSVb overigens wel positief . “Hoewel de LSVb geen voorstander van instellingsaccreditatie is, staat de bond positief tegenover deze versterking van de medezeggenschap”, aldus de minister.
De stelselwijziging van opleidingsaccreditatie naar instellingsaccreditatie betekent niet dat de NVAO en de Inspectie op afstand van de opleidingen komen te staan. In het geval van klachten kunnen zij nog altijd ingrijpen bij een instelling die de onderwijskwaliteit niet op orde heeft. Ook blijft de NVAO de mogelijkheid behouden om de opleidingskwaliteit door middel van steekproeven te beoordelen.
