Ga door met kennisclips, stop met online werkcolleges
Het onderzoek, dat in opdracht van ISO werd uitgevoerd door ResearchNed en vanmiddag werd gepresenteerd, verzamelde de ervaringen van meer dan elfduizend studenten met onderwijs en toetsen op afstand tijdens corona. Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat het merendeel van de studenten nog gewoon op schema loopt, en dat een deel van de opgelopen vertragingen alweer is goedgemaakt. In het hbo is nog wel iets vaker sprake van vertraging dan in het wo, vermoedelijk vanwege uitgestelde stages.
Ook de tevredenheid met het online onderwijs in het algemeen werd onderzocht, evenals de tevredenheid met de specifieke vormen van online afstandsonderwijs waarmee studenten te maken hebben gehad. Daarbij ging het ook om de vraag welke van die vormen studenten willen behouden na corona. Zodoende bevatten de onderzoeksresultaten waardevolle munitie voor de gesprekken over blended learning. “Wat blijft er staan na deze tsunami aan digitalisering?”, leidde ISO-beleidsmedewerker Michiel van Veluwen de presentatie in.
Sommige wo-studenten kregen alleen online les
Studenten in het hbo blijken minder online afstandsonderwijs te hebben gehad dan studenten in het wo. Voor zo’n 76 procent van de hbo-studenten vond meer dan zeventig procent van het onderwijs online plaats, waar dit voor 85 procent van de wo-studenten gold. Daarnaast blijkt meer dan een derde van de wo-studenten ál het onderwijs online te hebben gehad.
Meld u hier aan voor de ScienceGuide Nieuwsbrief
Tijdens de presentatie van het rapport werd verteld dat slechts acht procent van de studenten aangeeft na corona nog onderwijs op afstand te willen volgen. Het merendeel, zo’n twee derde, wil na corona weer onderwijs in de gebouwen van de onderwijsinstelling volgen.
Een derde van studenten ontevreden over online onderwijs
Over zowel de kwaliteit van de online kennisoverdracht als over de kwaliteit van de online interactie met docenten zijn de meningen van studenten verdeeld. In beide gevallen geldt dat een derde van de studenten dit als goed beoordeelt, terwijl er ook een derde is dat dit als slecht beoordeelt. Volgens het ISO zal dit tenminste deels te maken hebben met de verschillen in docenten en hun aanpak. Verder blijkt ook dat driekwart van de hbo-studenten en de helft van de wo-studenten de interactie met hun medestudenten als slecht beoordelen. Daarbij geven de studenten aan dat juist deze interactie met medestudenten wordt gemist.
Uiteindelijk blijkt 32 procent van de studenten ontevreden te zijn over het online onderwijs. Daarbij bestaat er een positief verband tussen de mate waarin een student online onderwijs heeft ontvangen en de mate waarin die student ontevreden is over dat online onderwijs. Zo blijkt maar liefst 41 procent van de studenten die alleen maar online onderwijs hebben ontvangen daarover ontevreden te zijn.
Tevredenheid over kennisclips en online openboektoetsen
De online onderwijsvormen waarmee studenten het meest te maken krijgen, blijken te verschillen tussen het hbo en het wo. In beide onderwijsvelden werden er veel live online hoorcolleges en werkcolleges gegeven, maar in het wo werd er veel vaker gebruik gemaakt van vooraf opgenomen hoorcolleges. Daarentegen kregen hbo-studenten vaker te maken met online groepsbijeenkomsten zonder begeleiding.
Van de online onderwijsvormen wordt het gebruik van kennisclips het positiefst beoordeeld door de studenten. Niet alleen vindt 72 procent van de studenten het gebruik daarvan (zeer) geschikt om kennis op te doen, 66 procent van de studenten vindt dat deze onderwijsvorm ook na corona behouden moet blijven. Over de vooraf opgenomen hoorcolleges en het gebruik van podcasts om kennis over te dragen zijn de studenten wel gematigd enthousiast, maar slechts minder dan de helft van hen wil die onderwijsvormen terugzien na corona. Online presentaties door klasgenoten en online werkcolleges onder begeleiding van een docent worden in beide gevallen als laagste beoordeeld.
Verder blijkt dat men in het wo veel vaker dat in het hbo gebruikmaakte van online openboektentamens, terwijl men in het hbo juist vaker toetste aan de hand van afsluitende groepsopdrachten op afstand. Deze beide vormen van online toetsing worden door de studenten het hoogst beoordeeld. Over online proctoring zijn de studenten gemiddeld genomen minder te spreken; 56 procent van de studenten die daar ervaring mee heeft ervaarde dit als onprettig.
Creatieve oplossingen stages moeten van onderwijsinstellingen zelf komen
Vanwege de coronamaatregelen kunnen de stages van veel studenten niet doorgaan. Aan het einde van de presentatie riep het ISO de Haagse politiek daarom op om te kijken naar creatieve oplossing voor het opdoen van praktijkervaring. Het online aanwezige Kamerlid Harry van der Molen vond dat echter niet geheel terecht. “Dat zijn dingen die onderwijsinstellingen prima zelf kunnen aanpakken”, aldus de CDA-er.
ISO-secretaris Aukje de Ruijter begreep het punt van Van der Molen, maar wees erop dat veel instellingen zowel het geld als de tijd ontberen om daaraan iets te doen. “Al is het Nationaal Programma Onderwijs een stap in de goede richting”, zei ze erbij. Ook legde ze uit dat ze vooral het ministerie van OCW oproept om met meer handvatten voor bijvoorbeeld het faciliteren van stages te komen.
Van der Molen begreep dat, maar bleef bij zijn punt. “Hoe je dingen specifiek moet inrichten, is per opleiding verschillend. Er is dus vooral op opleidingsniveau een gesprek nodig tussen studenten en docenten, en ik hoop dat ook de medezeggenschap dat goed oppakt.”
