Miljardeninvestering in onderwijs, collegegeld komend jaar gehalveerd
Deze investering is bedoeld om de opgelopen leerachterstanden tegen te gaan. Een deel van het geld zal worden gebruikt om het collegegeld van komend jaar voor studenten te halveren, een ingreep die miljard kost. “Goed nieuws voor het onderwijs”, zegt minister Van Engelshoven.
Extra uitgaven ook structureel
In een unaniem aangenomen Kamermotie heeft de Tweede Kamer twee weken geleden nog gevraagd om de laatstejaars studenten een extra gratis collegejaar te geven. Deze motie wordt door het kabinet zo geïnterpreteerd dat zij komend collegejaar het collegegeld van alle studenten halveren.
Minister Van Engelshoven was blij om dit pakket aan te kunnen bieden. “We hebben goed nieuws voor het onderwijs. We hebben hard gewerkt aan een nationaal programma onderwijs. Er is extra werk te verzetten door de pandemie. We moeten jonge generaties perspectief bieden. We kijken ook reikhalzend uit naar het moment dat het voortgezet onderwijs, mbo, hbo en universiteiten open te stellen.”
De maatregelen zijn bedoeld om vertraging tegen te gaan. “De maatregelen zijn bedoeld op herstel en ontwikkeling van het onderwijs. Op het inhalen en compenseren van vertraging en voor het ondersteunen voor iedereen in het onderwijs die het moeilijk heeft. We trekken ruim 8,5 miljard uit om iedereen vooruit te helpen. Tegelijkertijd verbeteren we het onderwijs met dit geld ook structureel.” De maatregelen lopen in eerste instantie tot en met 2023.
Meld u hier aan voor de ScienceGuide Nieuwsbrief
Financiële en mentale steun voor studenten
Minister Van Engelshoven zegt dat de nood hoog is. “Ik heb heel veel studenten gesproken het afgelopen jaar. Hun verhalen van wanhoop en eenzaamheid bereiken mij nog iedere dag. Je zal dit jaar maar eerstejaarstudenten zijn in een vreemde stad en in je eentje begonnen. Je zit nu alleen een jaar achter het scherm in plaats van in de collegezaal.”
Om studenten mentaal en financieel te helpen, krijgen studenten een korting op het collegegeld. “Elke student die nu studeert krijgt komend studiejaar 50% korting op het collegegeld. De vertraging van studenten is gemiddeld genomen niet langer dan een half jaar, dus 50% korting lijkt het kabinet redelijk”, legde Van Engelshoven uit. “Met dat half jaar extra zou men dus de tijd moeten kunnen inhalen. Daarnaast haalt het voor iedereen wat druk van de ketel.” Van studenten die hun recht op een basisbeurs verliezen omdat ze te lang studeren, wordt de basisbeurs met drie maanden verlengd. In het Nationaal Programma Onderwijs schrijven de ministers dat de achterstanden in 2022 weggewerkt moeten zijn.
Aangezien studenten weinig gebruik konden maken van hun studentenreisproduct, wordt ook hun recht daarop verlengd. Van alle studenten die tussen maart en december 2020 een opleiding volgen in het hoger onderwijs en op dat moment minimaal een maand recht hadden op hun studentenreisproduct, wordt het reguliere reisrecht met een jaar verlengd. Zodoende krijgen zijn een reisrecht dat twee jaar langer is dan de nominale duur van hun studie.
Structureel 645 miljoen voor hoger onderwijsinstellingen
Ook wordt elke instelling nu al volledig en structureel gecompenseerd voor de hoge studentenaantallen van dit jaar en de komende volgende jaren. Met dat geld, 645 miljoen per jaar, kunnen meer mensen in dienst genomen worden en kan de werkdruk voor het personeel zodoende afnemen“, aldus de demissionair minister van OCW. Hoe instellingen dat geld precies besteden, mogen ze zelf bepalen. “En het liefst in nauwe samenspraak met de medezeggenschap”, voegde Van Engelshoven daar nog aan toe.
Daarnaast wordt er stevig ingezet op de mentale ondersteuning van studenten. Dit zou moeten gebeuren door meer studentendecanen en studiebegeleiders aan te stellen. Ook de jonge wetenschappers worden door de demissionaire bewindspersonen niet vergeten. “We zorgen ervoor dat 20.000 arbeidscontracten van jonge wetenschappers, van wie onzeker was of ze kunnen blijven, worden verlengd. Dat geeft hen zekerheid en zo kunnen hun onderzoek afronden en onderwijs blijven geven.” Met de steun aan jonge onderzoekers is zo’n 160 miljoen euro gemoeid.
Studenten tevreden met de maatregelen
Het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) is blij met de gepresenteerde maatregelen. “Deze financiële verlichting voor studenten was hard nodig. Deze maatregel zorgt voor een verlichting van de financiële zorgen, maar biedt ook perspectief voor studenten die zich zorgen maken over onvoldoende ontwikkeling binnen hun studie”, zegt het ISO.
Ook Landelijke Studentenvakbond (LSVb) reageert verheugd op het besluit. “Studenten hebben vaak te maken met studievertraging en inkomensverlies door de coronacrisis. Bovendien staat hun brede ontwikkeling onder druk. Met deze forse miljardeninvestering wordt eindelijk gehoor gegeven aan de noodzaak voor meer steun voor jongeren”, zegt de voorzitter van de LSVb.
VH en VSNU blij met mogelijkheid tot verlagen werkdruk
De Vereniging Hogescholen (VH) noemt de structurele steun van 645 miljoen “een echt een opsteker voor onze collega’s in het hbo”. De hogescholen ontvingen dit studiejaar namelijk tien procent meer studenten dan het jaar daarvoor, waardoor veel onderwijsinstellingen verlegen zaten om docenten en ondersteunend personeel. De VH is tevens positief over zowel de halvering van het collegegeld voor komend studiejaar als de andere steunmaatregelen voor studenten.
Ook de VSNU is blij met de maatregelen. “Het geeft een serieuze impuls voor het opvangen van onderzoeksvertraging“, zegt VSNU-voorzitter Pieter Duisenberg. Hoewel de VSNU blij is dat de werkdruk enigszins zal worden verlaagd doordat universiteiten nu meer personeel kunnen aannemen, wijst de vereniging erop dat het probleem van structurele onderfinanciering blijft bestaan. “Dat wordt dé opgave voor het nieuwe kabinet”, aldus de gezamenlijke universiteiten.
