Mogen hogescholen en universiteiten een test- of vaccinatiebewijs verplichten?

Nieuws | door Frans van Heest
17 maart 2021 | Studenten en medewerkers van de Radboud Universiteit komen vanaf september zonder test- of vaccinatiebewijs niet meer de onderwijsgebouwen in, zegt rector Han van Krieken. Demissionair minister Van Engelshoven wil echter niet dat een negatief testbewijs een voorwaarde wordt voor toegang tot de onderwijsgebouwen.
Minister Van Engelshoven in Rotterdam, waar zij uitlegt dat een testbewijs geen voorwaarde mag zijn voor fysiek onderwijs.

Vorige week is er een wetsvoorstel ter consultatie voorgelegd om met behulp van testbewijzen een deel van de samenleving weer open te stellen. Dit is bedoeld voor niet-essentiële voorzieningen zoals theaters, cafés en sportvoorzieningen. Een uitzondering hierop zijn hogescholen en universiteiten; dat zijn geen essentiële voorzieningen, maar zij kunnen toch gebruik maken van testbewijzen bij de poort 

Meld u hier aan voor de ScienceGuide Nieuwsbrief 

 

Universiteiten en hogescholen zijn daarbij wel verplicht om ook op locatie alternatieven aan te bieden wanneer studenten zich niet willen of kunnen laten testen. Medewerkers hoeven zich overigens niet te laten testen, want dit zou indruisen tegen de privacywetgeving en de arbeidsrechtelijke relatie met de hogeschool of universiteit verstoren, zo is de redenering van het demissionair kabinet.   

Alleen toegang met test- of vaccinatiebewijs 

De Radboud Universiteit sorteer hier alvast op voor en gaat een stap verder. Bij monde van de rector heeft de Nijmeegse universiteit namelijk aangegeven dat de gebouwen vanaf september alleen toegankelijk zijn voor studenten en medewerkers met een vaccinatie of testbewijs. De rector van de Radboud Universiteit, Han van Krieken, die overigens zelf medicus is, zegt dat studenten en medewerkers dan ook geen anderhalve meter afstand meer hoeven te houden in de gebouwen van de Radboud Universiteit 

Volgens de Nijmeegse rector kan een sneltest een alternatief zijn voor medewerkers en studenten die zich niet willen of kunnen laten vaccineren. “Mensen die niet gevaccineerd zijn, omdat ze dat niet willen of omdat ze een aandoening hebben waardoor dat niet kan, lopen meer risico en brengen een groter risico met zich mee voor anderen. Een betrouwbare sneltest kan dat risico verlagen, aldus Van Krieken. 

Risico zeer laag bij verplicht testbewijs 

Daarom is de conclusie dat een test– of vaccinatiebewijs een voorwaarde wordt om toegang te krijgen tot de campus. “De conclusie is simpel: straks kunnen we gevaccineerde en niet-gevaccineerden met een negatieve sneltest-uitslag op de campus toelaten. Het risico op besmetting door het coronavirus is dan immers zeer laag. Niet nul, maar wel zo laag dat de zorg niet overbelast zal raken.” 

Wie niet aan de voorwaarde voldoet van een test of vaccinatiebewijs komt er volgens Van Krieken niet meer in bij de Radboud UniversiteitWel moeten we ons tot het uiterste inspannen om voor die mensen een alternatief te bieden zodat ook hun werk en onderwijs kan doorgaan. Overheid, help ons daarbij, samen aan de slag, zo luidt de oproep vanuit Nijmegen aan Den Haag. 

Er komen allemaal ethische vraagstukken bij kijken  

Eerder deze week ging de demissionair minister in gesprek met studenten en bestuurders van Rotterdamse hoger onderwijsinstellingen. Daarbij kwam ook dit onderwerp ter sprakeRon Bormans, voorzitter van Hogeschool Rotterdam, vertelde dat er momenteel al pilots lopen met het mbo, hbo en wo in de Maasstad om te kijken wat er praktisch mogelijk is.  

“We gaan de komende weken drie keer 500 studenten in een pilot stoppen en daar proberen we uit te vinden of het lukt om jezelf thuis te testen. Daarna kan deze informatie via een bepaalde logistieke procedure naar de onderwijsinstelling gaan, zodat je vervolgens toegang hebt tot de instelling. Daar komen nog wel allemaal ethische vraagstukken bij kijken. Want wat als je weigert om je te laten testen?” 

Net als de regering in het wetsvoorstel wijst ook Bormans op de zorgplicht van de onderwijsinstellingen om alle studenten fysiek onderwijs aan te bieden, ook wanneer die zich niet laten testen. “We hebben een wettelijke zorgplicht om iedereen les te geven, dus maak daar gebruik van.” 

Negatieve test geen voorwaarde voor fysiek onderwijs 

Demissionair minister Van Engelshoven vertelde tijdens de Rotterdamse bijeenkomst dat er momenteel 8 verschillende pilots lopen in het hoger onderwijs, en dat in verschillende vormenZe had daar echter een disclaimer bij. “Ik denk dat het heel belangrijk is om dit hier te zeggen: wat we niet willen is dat een negatieve test een voorwaarde wordt voor het volgen van fysiek onderwijs.” 

De demissionair minister zei dat het huidige wetsvoorstel wel een haakje biedt om studenten alleen online onderwijs aan te biedenIn het wetsvoorstel staat namelijk onderwijsinstellingen ook middels online onderwijs kunnen voldoen aan hun onderwijsplicht richting studenten die zich niet willen of kunnen laten testen. Van Engelshoven benadrukte echter dat dit iets is dat de regering eigenlijk niet wil. “We hebben daar in het wetsvoorstel wel een haakje voor, maar dat is eigenlijk niets iets wat we willen. Dus laten we kijken of het op een andere manier op te lossen is.” 

Die zelftest heb je zo gedaan 

De demissionair minister gaf echter ook aan dat er meer perspectief te bieden is wanneer studenten zich laten testen voordat, en dat het vraagstuk een zoektocht vormtZo ver als de rector van de Radboud Universiteit, die bepleit dat alles vanaf september weer naar normaal kan wanneer men gebruikmaakt van testbewijzen, wil de demissionair minister nu nog niet gaan.   

“Wat gaan we doen met studenten die zich wel of niet laten testen? Die puzzel zijn we nu aan het leggen. Hoe kunnen we in het bieden van perspectief en in de combinatie van vaccineren en testen voldoende veiligheid bieden om het hoger onderwijs verder open te stellen? Ik denk dat daar die zelftesten zeker een perspectief kunnen bieden. Die zelftest thuis heb je zo gedaan, waarom zou je dat niet doen?” 

Ook demissionair minister Hugo de Jonge vindt een testbewijs geen voorwaarde moet zijn om toegang te krijgen tot het hoger onderwijs, zo gaf hij deze week aan bij Wakker Nederland. “Wat we wel doen met universiteiten is zorgen dat er zoveel mogelijk wordt gesneltest, daarmee kun je met een meer gerust hart het hoger onderwijs weer openen.” 

Hugo de Jonge vindt toegangsbewijzen voor universiteiten niet praktisch 

De Jonge denkt dat er in september ook helemaal geen toegangsbewijzen meer nodig zijn voor universiteitenliet hij in zijn reactie op het voorstel van de Radboud Universiteit weten. “Dit is volgens mij een plan voor het nieuwe studiejaar, en eerlijk gezegd hoop ik dat we dan zover zijn met vaccineren dat dit niet meer hoeft. Ik denk dat het voor universiteiten wel heel fijn is om heel intensief gebruik te maken van sneltesten of zelftesten, maar een test als voorwaarde om binnen te komen is denk ik voor de meeste universiteiten helemaal niet zo praktisch.” 

Meer principieel wil De Jonge sowieso niet dat er in het hoger onderwijs toegangsbewijzen komen in de vorm van een vaccinatie- of testbewijs. “Je zult nooit verplicht worden om je te laten vaccineren. Dat moeten we ook echt niet willen. Daarom moeten we nog even goed nadenken over het hoger onderwijs, want een toegangstest geldt alleen voor niet-essentiële voorzieningen. Overal waar je écht naartoe moet, daar moeten eigenlijk geen toegangstesten plaatsvinden.” 


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK