RUG hoopt internationale studenten af te schrikken

In het huidige academische jaar kunnen zowel Nederlandse als internationale studenten het onderwijs van de RUG online volgen. Die mogelijkheid zal er komend academisch jaar niet zijn, bleek tijdens een vergadering van de universiteitsraad van de RUG. Het College van Bestuur (CvB) van de Groningse universiteit wil haar studenten volgend jaar namelijk verplichten om in Groningen aanwezig te zijn. “Wij willen geen online universiteit zijn,” legt Wijmenga uit, “dus het zou heel raar zijn om studenten nog een jaar lang alleen online onderwijs aan te bieden wanneer er al wel enige ruimte is voor fysiek onderwijs.” 

Het CvB van de RUG zet daarmee actief in op een vorm van blended onderwijs. Daarin zullen grootschalige hoorcolleges blijvend online plaatsvinden terwijl het kleinschaliger onderwijs juist weer in fysieke vorm zal worden gegeven. Daarmee geeft het CvB ook gehoor aan de wens van studenten; die geven namelijk veelvuldig aan dat ze behoefte hebben aan fysiek onderwijs. De studenten moeten dan echter wel aanwezig zijn bij het onderwijs dat fysiek wordt gegeven. Het CvB wil dat zelfs linksom of rechtsom verplichten. “Het zou heel raar zijn om te accepteren dat een student niet aanwezig is tijdens fysiek onderwijs“, vindt Wijmenga. “Dat moeten wij en ook de docenten niet willen.”  

Noodzakelijke fysieke aanwezigheid om instroom te beperken 

Het zijn echter niet alleen de voordelen van blended onderwijs die het CvB van de RUG op dit spoor hebben gezet. De universiteit dreigt namelijk ook meer studenten aan te trekken dan men kan bedienen. Met de aanwezigheidseis voor het kleinschalige fysieke onderwijs hoopt het CvB tenminste internationale studenten af te schrikken. Die zouden immers volgend jaar, anders dan in deze jaargang het geval is, daadwerkelijk naar Nederland moeten komen om te kunnen studeren aan een Nederlandse universiteit.  

Waar de RUG normaliter aan internationale marketing doet om internationale studenten te werven, heeft de internationale communicatie nu het karakter van ‘voorlichting’, zegt Wijmenga. In plaats van internationale studenten actief te werven vertelt men hen nu dat ze in Groningen aanwezig zouden moeten zijn en dat het niet eenvoudig is om woonruimte te vinden in de Martinistad. “We hopen dat het een afschrikwekkend effect heeft,” aldus Wijmenga. “Dat mensen misschien in hun afweging meenemen dat ze hier wel aanwezig moeten zijn maar dat ze wellicht geen plek hebben om te leven.” 

Meld u hier aan voor de ScienceGuide Nieuwsbrief 

De RUG is daarnaast aan het inventariseren wat het effect van de Brexit op de instroom van internationale studenten zal zijn. Men verwacht namelijk dat veel Europese studenten die normaliter naar het Verenigd Koninkrijk togen nu gebruik zullen maken van het grote aanbod Engelstalige opleidingen aan Nederlandse universiteiten.  

Volgens Wijmenga laat de verwachte groei van de studentenaantallen de RUG weinig andere keuzes. Ook wanneer studentenaantallen te groot dreigen te worden heeft de universiteit namelijk niet de mogelijkheid om studenten simpelweg te weigeren. Daarnaast vragen oplossingen zoals het invoeren van een numerus fixus of het afstoten van opleidingen jarenlange voorbereidingstijd, terwijl de nood urgent is. “Ik zou willen dat we die macht hadden, maar we kunnen niks”, aldus Wijmenga. “Als je dat anders wilt, moet je bij de minister zijn. Dat is de enige die aan die knoppen kan draaien. Wij staan met de rug tegen de muur, en we hebben alle studenten die zich bij ons inschrijven maar te nemen.”  

Verplichte aanwezigheid is vooralsnog vooral een signaal 

In de universiteitsraad had men veel vragen over de koers van het CvB. Zo wilde Lorenzo Squintani, lid vanuit de wetenschapsfractie, weten hoe het CvB de aanwezigheidsplicht van studenten wil inrichten. “Moeten studenten bijvoorbeeld kunnen bewijzen dat ze zijn ingeschreven bij de gemeente?”, vroeg hij zich af. Volgens Wijmenga zal de universiteit dat niet controleren, maar de aanwezigheid wel op een andere manier noodzakelijk maken. “We geven gewoon geen andere alternatieven voor sommige vormen van onderwijs. Als je er niet bent, kun je dus ook niet meedoen.” 

Ook vraagt Squintani zich af vanaf welke omvang een college als ‘grootschalig’ wordt begrepen. Volgens Wijmenga is dat nog niet bekend. Ze weet echter al wel dat in ieder geval de grootschalige hoorcolleges ook volgend jaar online zullen worden gegeven. Rutger Klein Nagelvoort, directeur Onderwijs bij de RUG, voegt daaraan nog toe dat de keuze voor het al dan niet fysiek verzorgen van een college te maken zal hebben met de lesvorm. “Als een college puur kennisoverdracht betreft, kan het online“, aldus Klein Nagelvoort. 

Op dit moment gaat het de bestuurders vooral om het signaal dat wordt afgegeven, legt Klein Nagelvoort uit. “Op dit moment wordt het nog niet juridisch of formeel benaderd“, zegt hij. “De boodschap is: iedere student heeft volgend jaar fysiek onderwijs, dus je moet aanwezig zijn om dat onderwijs te kunnen volgen. We hebben dat nog niet helemaal dichtgetimmerd. Het gaat nu vooral om het signaal.” 

Studentenbond vreest rampzalig scenario

Vanuit de Groningse studentenwereld reageert men kritisch op het signaal. “Een enorm rampzalig scenario”, zegt Marinus Jongman, voorzitter van de Groninger Studentenbond. “Er is jarenlang voorspeld dat de studentenaantallen erg zouden groeien na de Brexit, en wat doen we? We zijn er niet op voorbereid! Zet de tenten maar klaar, want als het zo doorgaat wordt het niks.” Daarmee verwijst hij naar de situatie in 2018, toen men internationale studenten in Groningen moest onderbrengen in tenten.  

Jongman vreest in september eenzelfde taferelen als in 2018 aan te treffen. “Ik kan er nu al donder op zeggen; als het zo doorgaat, en de voorspellingen wat betreft de groei in studentenaantallen komen uit, dan kan de huisvesting in Groningen dit met geen mogelijkheid opvangen”, benadrukt hij. “En ik betwijfel of de noodopvang genoeg zal zijn. Die hadden altijd een capaciteit van enkele honderden studenten, maar dit gaat over veel grotere aantallen dan dat. Waar ga je dan naar kijken? Vakantieparken buiten de stad? Dorpjes in de regio? Dat gaat nergens meer over.” 

Het is de taak van de universiteit om studenten duidelijk te zeggen dat er geen plaats is voor hen, vindt Jongman. “Ik mag hopen dat studenten bij zichzelf te rade gaan wanneer het College van Bestuur tegen hen zegt dat er geen huis of onderdak is.” Daarnaast vindt hij dat de groei van de studentenaantallen aan de RUG om een andere koers vraagt. Vorig jaar maakte de RUG namelijk een recordgroei door, terwijl de verwachte groei van komend jaar nóg groter is.  

“Ik zou het net gek vinden wanneer de universiteit stopt met de werving van internationale studenten“, zegt Jongman daarom. “Als je jaar na jaar een recordgroei doormaakt en je achter de oren krabt of je het nog aankunt, en je tegelijkertijd een half miljoen per jaar uitgeven om zo veel mogelijk studenten deze kant op te krijgen – misschien moet je dan bij jezelf te rade gaan.” 

De Vrije Student ontstemd

Ook universiteitsraadspartij De Vrije Student vindt het onbegrijpelijk dat de Rijksuniversiteit Groningen van plan is om studenten volgend jaar verplicht aanwezig te laten zijn bij fysieke werkcolleges. De studentenpartij vreest met name voor een overstroming van de huizenmarkt, zegt fractievoorzitter David Jan Meijer.

“De aanwezigheidsplicht gaat voor heelt grote problemen zorgen”, voorspelt Meijer. “Juist dit jaar zijn er veel studenten thuis blijven wonen vanwege het online onderwijs. Dus niet alleen nieuwe studenten moeten een kamer gaan vinden, maar ook de tweede- en derdejaars studenten die nog thuis wonen. Dat gaat om meer dan tienduizend studenten. Die kamers hebben we in Groningen gewoonweg niet. Het online onderwijs kan juist de druk van de ketel halen, wanneer studenten die thuis willen blijven wonen dat ook gewoon kunnen doen.”