Bij de HAN is schaduwonderwijs helemaal niet nodig
Voor driekwart van de studenten die gebruik maken van schaduwonderwijs is de reden dat ze hun studie goed willen doorlopen, zei GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld tijdens een debat in de Kamer. “Ik maak me daar zorgen over. Wordt hier niet de deur opengezet naar de privatisering van het hoger onderwijs?”
Ook Peter Kwint, Kamerlid voor de SP, maakt zich zorgen over het toenemende gebruik van schaduwonderwijs. “Studenten moeten zich eerst in de schulden steken om deel te nemen aan het hoger onderwijs, om zich vervolgens nog verder in de schulden te moeten steken omdat ze vinden dat ze te weinig begeleiding ontvangen. Wat is er mis bij onze hogescholen en universiteiten?”, vroeg hij zich af. “Het onderwijs op onze hogescholen en universiteiten wordt niet goedkoper, maar de rekening wordt anders betaald; niet door de overheid, maar door de student.”
Minister: toename schaduwonderwijs belangrijk signaal
Ook demissionair minister Van Engelshoven ziet het probleem. “Hier is best iets aan de hand, dit is een trend die niet goed is”, antwoordde ze op de vragen van Westerveld en Kwint. Volgens de minister is dit een belangrijk signaal voor hoger onderwijsinstellingen. “Er is nog werk te doen als het gaat om de verbetering van de begeleiding van studenten.”
Kwint en Westerveld dienden samen een motie in waarin het kabinet wordt opgeroepen om in gesprek te gaan met de Vereniging Hogescholen en de VSNU om de omvang van het schaduwonderwijs terug te dringen. Ook wordt het kabinet verzocht ervoor te zorgen dat studenten helemaal geen gebruik hoeven maken van schaduwonderwijs omdat de begeleiding vanuit onderwijsinstellingen al goed is. De motie werd aangenomen; van de grotere partijen stemde alleen de VVD tegen.
Bij de HAN is begeleiding al gratis
Waar de aangenomen motie van Kwint en Westerveld goed nieuws is voor veel studenten, verandert er voor studenten van de HAN niet veel; zij kunnen namelijk al een aantal jaar bij hun eigen hogeschool terecht voor extra begeleiding en hulp, vertelt Sandra Mulders van HAN Studiesucces. “Sommige studenten hebben genoeg aan de begeleiding van de studieloopbaanbegeleiders van opleidingen, maar alle studenten van alle opleidingen die iets meer nodig hebben, of iets meer willen, kunnen terecht bij HAN Studiesucces. Daar zijn allerlei soorten begeleiding te vinden; op het gebied van studievaardigheden, studentenpastoraat, studiewisselpunten, maar ook voor studenten die een bedrijf hebben, topsport naast hun studie doen en studenten die een decaan of psycholoog nodig hebben.”
Meld u hier aan de ScienceGuide Nieuwsbrief
Al die vormen van begeleiding zijn zo goed als gratis, vertelt Mulder. “Alleen bij de studentenpsychologen wordt na een gratis intake en advies voor een begeleidingstraject 25 euro gevraagd. Dat bedrag is echter vooral symbolisch; het weerhoudt studenten ervan vrijblijvend een plaatsje te reserveren en vervolgens niet op te dagen. Wanneer dat bedrag echter alsnog een barrière blijkt te vormen, laat men het alsnog achterwege.”
Opleidingen HAN halen begeleiding in huis
Zes jaar geleden heeft de HAN erop ingezet het studiesucces van studenten te vergroten, legt Mulders uit, en de mogelijkheid van extra begeleiding voor studenten helpt in het tegengaan van uitval of studievertraging. “Bij de besluitvorming destijds is daar veel over gesproken, wat ertoe heeft geleid dat de kosten bij vrijwel alle vormen van hulp aan studenten zijn weggehaald. Nu is het laagdrempelig; kosten kunnen geen barrière meer vormen voor bepaalde groepen studenten die het zich eerst niet konden veroorloven.”
Hoewel het gebruik van schaduwonderwijs op veel plaatsen toeneemt, heeft men bij de HAN geen stijging gezien in het aantal studenten dat aanklopt bij HAN Studiesucces. “Hoewel de studentenpsychologen, studiewisselpunten, decanen en studentenpastoraten het in het afgelopen anderhalf jaar wel een stuk drukker hebben gehad”, voegt Mulders toe. “Dat had natuurlijk met de coronacrisis te maken.”
Wel verandert de samenwerking tussen individuele opleidingen en HAN Studiesucces; opleidingen willen namelijk steeds vaker samenwerken. “Opleidingen die veel studenten hebben met ADHD vragen bijvoorbeeld aan psychologen om eens mee te denken over bepaalde zaken, of opleidingen die vragen of we wat trainingen over plannen en leren willen geven aan studenten in het eerste jaar; die beschikken nog niet altijd over de juiste studievaardigheden”, legt Mulders uit. “De opleidingen kennen hun doelgroep natuurlijk het best, dus we doen steeds meer samen met hen.”
