Minister onderzoekt Associate degree in doorlopende leerlijn
Onlangs werd er in de Tweede Kamer de Wet bestuurlijke harmonisatie beroepsonderwijs besproken, een wet die het eenvoudiger maakt om mbo-instellingen te fuseren. Gezien de krimp die het mbo te wachten staat is dit noodzakelijk, meent de demissionair minister. De krimp loopt de komende jaren op tot twaalf procent.
In hetzelfde debat werd gesproken over de positie van de Associate degree (Ad), het opleidingsniveau tussen een mbo-4 opleiding en een hbo-bachelor. Sinds de invoering van deze tweejarige, zelfstandige beroepsopleiding is deze ondergebracht bij hogescholen, die dan ook verantwoordelijk zijn voor de inhoud en de eindkwalificatie. Er gaan echter ook al sinds de invoering van de Ad stemmen op die vinden dat de Ad thuishoort in het mbo. Ook de Kamer debatteert al langer over de mogelijkheid om Ad’s onder de verantwoordelijkheid van mbo-instellingen te brengen.
Oude discussie over Ad bij mbo
Waar het eerder CDA-Kamerlid Anne Kuik was die de oude discussie oprakelde, was het onlangs VVD-Kamerlid Zohair El Yassini die de Ad’s ter sprake bracht tijdens het debat over de Wet bestuurlijke harmonisatie beroepsonderwijs. Volgens El Yassini, woordvoerder mbo van de VVD, zou deze wet namelijk een uitgerekende kans bieden om de Ad onderdeel te maken van een doorlopende leerlijn in het beroepsonderwijs.
“We hebben het tenslotte over beroepsonderwijs, waarbij je begint met vmbo, daarna het mbo doet en daarna eventueel die eerste twee jaar, de Associatie degree, in je beroepsopleiding verder doorloopt. Waarom heeft de minister ervoor gekozen om deze Ad geen onderdeel te laten uitmaken van de verticale scholengemeenschap?”, vroeg El Yassini.
Het voortschrijdend inzicht van Beertema
Waar El Yassini enige jaren geleden nog op de bijval van PVV-woordvoerder Harm Beertema had kunnen rekenen, bleek dit nu echter niet het geval. “Ik heb er zelf indertijd, helemaal aan het begin van de Associate degree, voor gepleit om het aan het mbo te hangen, als een soort niveau 5, als rolmodel voor de rest. Daar was toen absoluut geen meerderheid voor. Dat heb ik altijd jammer gevonden. Het heeft heel lang geduurd voordat de Associate degree een beetje gestalte kreeg”, aldus Beertema, die echter vervolgens wees op het goede voorbeeld van de Rotterdam Academy, waarin de Hogeschool Rotterdam nauw samenwerkt het Zadkine en het Albeda College, twee mbo-instellingen.
“In Rotterdam heeft Ron Bormans [bestuursvoorzitter van de Hogeschool Rotterdam, red.] dat ontzettend goed opgepikt. Dat is een soort model geworden voor de rest”, bespeelde Beertema de loftrompet. “Het loopt nu. Ik ben bang dat, als we daar bestuurstechnisch en wettelijk-technisch gezien in gaan rommelen, het toch weer een rommeltje wordt”, luidde zijn twijfel.
El Yassini pleitte in zijn reactie echter voor pilots waarin wordt gekeken hoe Ad’s kunnen worden ondergebracht in verticale scholengemeenschappen, een gemeenschap die bestaat uit een mbo-instelling en een middelbare school. “Voor een Associate degree die hangt aan een verticale scholengemeenschap is de samenwerking met een hogeschool nodig. Op het moment dat de hogeschool zegt “ik heb er geen trek in”, dan gebeurt het dus ook niet”, beargumenteerde hij zijn voorstel om te kijken of Ad’s bij mbo-instellingen kunnen worden belegd.
Ad gaat niet uit het hbo
In haar reactie gaf demissionair minister Van Engelshoven aan het eens te zijn met Beertema’s oproep om zaken op bestuurlijk niveau niet anders te gaan organiseren. Tegelijkertijd gaf ze aan graag bereid te zijn om te kijken hoe de samenwerking tussen de verschillende onderwijslagen met betrekking tot de Ad kan worden versterkt. Als voorbeeld daarvan noemde ze het Toptraject van Saxion Hogescholen, een verdiepend traject waaraan scholieren vanaf het vmbo kunnen deelnemen en waarbinnen zij via het mbo naar het hbo kunnen doorstromen.
De minister zei zelfs toe meteen aan de slag te gaan en te gaan bellen met instellingsbesturen die bij El Yassini hadden gemeld graag een pilot te willen draaien met de Ad als onderdeel van een verticale scholengemeenschap. “Ik trek wel een grens om de Ad uit het hbo te trekken”, benadrukte ze echter, hoewel ook El Yassini meermaals aangaf dat niet te beogen.
Minister gaat naar Toptraject van Saxion kijken
Beertema voelde echter weinig voor dergelijke pilots. “Op het moment dat er een eerste stap wordt gezet, weten we allemaal dat de volgende stappen ook worden gezet. Ik zou de minister dus willen oproepen om dat gewoon niet te doen”, voegde hij daaraan toe. “Laat het gewoon zoals het nu is. Het is al ingewikkeld genoeg allemaal. Op dit moment functioneert het allemaal goed. Laat het even met rust!”
De eerste schreden richting een door El Yassini gevraagde verkenning werden echter al tijdens hetzelfde debat gezet. In een motie van El Yassini werd namelijk opgeroepen om te onderzoeken welke lessen kunnen worden gehaald uit het Toptraject van Saxion. “Die motie krijgt oordeel Kamer”, meldde de minister. “Daar wil ik graag mee aan de slag.”
Onlangs werd er over de motie gestemd. Deze werd met een brede Kamermeerderheid aangenomen; alleen de SP, GroenLinks en de PVV van Beertema stemden tegen.
