Hoekstra: OCW heeft zelf enthousiasme getoond om 149 miljoen te bezuinigen
Update: Een Kamermeerderheid heeft voor het amendement gestemd van D66, daarmee is de bezuiniging van 149 miljoen euro op het mbo en hoger onderwijs van tafel. Alleen het CDA en de VVD stemden tegen het voorstel van de demissionaire coalitiegenoot D66.
Gisteren werd er in de Tweede Kamer gedebatteerd over de Voorjaarnota. Onlangs werd duidelijk dat er een bezuiniging was ingeboekt omdat de coronasteun van 8,5 miljard euro voor het onderwijs niet afdoende bleek te zijn voor alle daarmee samenhangende tegemoetkomingen. De verlenging van het OV-recht voor studenten bleek namelijk duurder uit te pakken; daarom moet OCW vanaf 2022 bezuinigen op het hoger onderwijs en het mbo. Dit gaat om een bedrag 149 miljoen euro, waarvan het grootste deel zal worden verhaald op de bekostiging van universiteiten.
Daags nadat dit bekend werd kondigde D66 een amendement aan om deze bezuiniging terug te draaien. Het tekort zou in plaats daarvan betaald moeten worden door het laten oplopen van de staatsschuld. Tijdens het debat bleek ook D66 bleek daarover echter niet meer enthousiast. Zij willen deze bezuiniging nu terugdraaien door te hopen dat er in de toekomst meevallers zijn op de OCW-begroting.
Een corona-bonnetje voor het onderwijs
De financieel woordvoerder van D66, Steven van Weyenberg, zei in het debat over de Voorjaarnota dat hij de 149 miljoen euro geen rechtvaardigde bezuiniging vindt. “Ik vind dit een corona-bonnetje voor het onderwijs. Ik heb een amendement ingediend om die bezuiniging eruit te halen, want dat doen we nergens met corona-uitgaven, dus ook niet bij het onderwijs.”
Aangezien er staatsrechtelijk gezien geen amendement kan worden ingediend om bezuinigingen terug te draaien die pas in 2022 ingaan, moest D66 dit regelen met een kasschuif. “Ik hoop dat de minister dit op een andere manier kan oplossen, zonder dat er ergens anders bezuinigd moet worden. Als er echter een onderuitputting is, dan mag dat ook hiervoor gebruikt worden. Maar om te garanderen dat er niet bezuinigd wordt, maak ik nu alvast middelen vrij, zo zei Van Weyenberg”
Hoekstra wil de kool en de geit sparen
Demissionair minister van Financiën Hoekstra leek meegaand en dacht mee met D66 om te kijken hoe deze bezuiniging kan worden teruggedraaid. Daarbij gaf hij echter wel aan zich aan zijn eigen begrotingsregels te moeten houden. “Ik begrijp dat Van Weyenberg dit vervelend vindt. Ik zou hier best wel een mouw aan willen passen, maar dan moet hij kijken of het mogelijk is om dit via een motie op te lossen. Dat maakt het voor het kabinet ook makkelijker om de kool en de geit te sparen.”
Meld u hier aan de ScienceGuide Nieuwsbrief
Hoekstra zei verder dat deze bezuiniging misschien ook onder de financiering van het Nationaal Programma Onderwijs had moeten vallen. “Dit ‘corona-bonnetje’ is wat ingewikkeld versleuteld. Achteraf kun je jezelf afvragen of je dat niet allemaal onder het Nationaal Programma Onderwijs had moeten brengen.”
Opvallende genoeg was het volgens Hoekstra het ministerie van OCW dat er zelf wel voor voelde om dit tekort te parkeren bij het mbo en het hoger onderwijs. “Het ministerie van OCW heeft overigens zelf voldoende enthousiasme getoond voor deze route,” aldus Hoekstra,”“maar ik wil kijken hoe wij in alle redelijkheid iets aan dit bonnetje kunnen doen.”
Heel veel zorgen bij hogescholen en universiteiten
Bij de toelichting op zijn Amendement zei Van Weyenberg dat het inderdaad zoeken was naar mogelijkheden om dit op te lossen, maar dat deze bezuiniging tot grote onrust had geleid in het onderwijs. “Er waren heel veel zorgen bij de hogescholen en universiteiten dat zij een rekening voor Corona zouden krijgen gepresenteerd. Als wij dat hier met elkaar kunnen vermijden, dan is dat goed nieuws.”
Toch moest Wopke Hoekstra dit amendement ontraden omdat er geen dekking was en men dit probeerde op te lossen met een eventuele meevaller die in de toekomst ingeboekt kan worden. Dat kan namelijk niet volgens de eigen begrotingsregels. Hoekstra zei toe dat hij in augustus nog met de minister van OCW in conclaaf gaat om te kijken hoe hij dit, mocht het amendement van Van Weyenberg geen meerderheid krijgen, toch kan oplossen voordat de volgende begroting op Prinsjesdag wordt gepresenteerd.
