Nederlandse universiteiten stijgen op Times Higher Education Ranking
Zes van de veertien Nederlandse universiteiten stijgen op de ranking. De best genoteerde universiteiten is die van Wageningen; die is dit jaar gestegen van plek 62 naar plek 53. Ook de UvA (65), UU (69), VU (115), Radboud (132) en TU Delft (75) stijgen enkele plekken op de lijst. De universiteiten van Leiden, Maastricht en Eindhoven dalen een aantal plaatsen; de overige universiteiten weten hun plek op deze invloedrijke ranking te consolideren.
Van groot belang voor onze kennispositie
Universiteiten hechten veel waarde aan rankings, wat laatst weer duidelijk werd toen VSNU-voorzitter Pieter Duisenberg in de Volkskrant zei dat het “voor onze internationale kennispositie van groot belang is dat we hoog staan aangeschreven op dit soort rankings”. Hij reageerde toen op het bericht dat nog maar drie Nederlandse universiteiten in de top-100 van de Shanghai Ranking staan. Naast de QS-Ranking en de THE-ranking is dat een van de meest invloedrijke wereldwijde universitaire rankings.
Ook universiteiten zelf maken actief beleid om hoger op de ranking te komen. Zo heeft de commissie ‘Rankings en Toptalent’ van de Universiteit Leiden een aantal jaar geleden een rapport opgesteld dat speciaal bedoeld was om hoger in de rankings te komen. De Universiteit Leiden stelt in het recente jaarverslag vast dat momenteel een aantal belangrijke doelen uit dat rapport ‘Wetenschappelijke excellentie- en talentbeleid’ zijn behaald.
Weerspiegelt het onderzoeksprofiel
“De positie in de rankings weerspiegelt met name het onderzoeksprofiel van de universiteit op basis van onder meer publicaties en reputatie. In haar strategisch plan legt de Universiteit Leiden nadruk op het talentbeleid om zich daarmee duurzaam te verzekeren van een bij de Universiteit Leiden passende positie in de top 100”, zo was in het jaarverslag van de Leidse universiteit te lezen.
Meld u hier aan voor de ScienceGuide Nieuwsbrief
Ook andere universiteiten besteden in hun jaarverslagen veel aandacht aan de positie in de rankings. Zo heeft de TU Delft een uitgebreide analyse over de positie van de Delftse universiteit in de verschillende rankings en de betekenis daarvan voor de internationale positie van de universiteit. Ook andere universiteiten, zoals die van Tilburg, hebben in hun jaarverslag fijnmazige overzichten opgenomen die schetsen hoe de universiteit het doet in de verschillende rankings, uitgesplitst overde verschillende vakgebieden.
De Rijksuniversiteit Groningen zegt trots te zijn dat ze hoog in de rankings staan. “De RUG is er trots op tot de mondiale top van universiteiten te behoren met een top 100-klassering in de meest invloedrijke internationale rankings”, aldus het jaarverslag van de RUG, waarin vervolgens wordt uiteengezet hoe de Groningse universiteit het per ranking doet.
Het sluit niet aan bij ons nieuwe profiel
Er zijn echter ook andere geluiden te horen. Zo vindt men bij de Universiteit Twente, die dit jaar de positie in de Times Higher Education Ranking consolideerde en samen met Tilburg en Eindhoven als laagst geklasseerde Nederlandse universiteiten tussen positie 201- 250 staat, dat de gerenommeerde rankings niet meer aansluiten bij het profiel van de universiteit. “De traditionele rankings zijn sterk gericht op het meten van onderzoeksexcellentie. Hierdoor sluiten zij niet meer volledig aan bij ons nieuwe profiel, dat breder is en zich vooral richt op maatschappelijke impact. Daarom experimenteerde de UT in 2020 voor het eerst met deelname aan de THE-impactranking.”
Daarnaast zijn er universiteiten die in hun jaarverslag nauwelijks of niet stilstaan bij de positie in de rankings. Daaronder bevinden zich de Universiteit Maastricht en de Universiteit Utrecht, toevalligerwijs twee voorlopers op het gebied van erkennen en waarderen.
Ook in de recente discussie rondom Erkennen en Waarderen is namelijk het debat op gang gekomen in hoeverre universiteiten zich nog moeten focussen op hun plaats in de rankings. Die worden in hoge mate opgesteld op basis van citatie-impact en publicaties in toptijdschriften, en dat is waar de nieuwe Erkennen en Waarderen-beweging juist vanaf wil.
VU hanteert een hoge risicoacceptatie
De Vrije Universiteit erkent dat ook en is zich hiervan bewust. “Je kunt niet enerzijds zeggen dat je hoger op de rankings wil en tegelijkertijd een andere manier het wetenschappelijk personeel erkennen en waarderen.”
Zij schrijven dit in de risico-paragraaf van het jaarverslag over 2020. “We willen een meer diverse en evenwichtiger manier van erkennen en waarderen ontwikkelen, die recht doet aan ieders talent én die ook de werkdruk en werklast breder verdeelt. Deze verandering kan negatieve impact op de positie van de VU en VU-wetenschappers in de huidige rankings. De VU hanteert hiervoor een hoge risicoacceptatie.”
