Gebruik van video maakt aankomende leraren experts in lesgeven
Om een goede leerkracht te worden is kennis over het vak en over pedagogische processen erg belangrijk. Echter is alleen het opdoen van kennis in een lerarenopleiding niet genoeg voor studenten om de stap te zetten tussen gevorderde en expert, schrijven onderzoekers van Aeres Hogeschool Wageningen. Kennis moet gecombineerd worden met vaardigheden, uitstraling en motivatie. Zelfreflectie op deze gebieden zorgt ervoor dat docenten zich alsmaar blijven ontwikkelen, en dus echte professionals worden. Dit onderzoek heeft laten zien hoe studenten met het gebruik van opnames hun kennis kunnen combineren met deze andere factoren.
Jargon als indicator voor expertise
Voor dit onderzoek hebben de onderzoekers gekeken naar zogenaamde lexicale rijkdom: de grootte en moeilijkheid van de professionele woordenschat. De ontwikkeling hierin wordt door de onderzoekers namelijk gezien als een indicatie van wanneer iemand expert wordt, of onderweg is expert te worden. Zo zouden studenten bijvoorbeeld op een hoger niveau kunnen discussiëren met medestudenten, wat leidt tot meer reflectie op de eigen kennis en vaardigheden.
Opvallend is dat lexicale rijkdom eerder vooral gebruikt is voor onderzoek naar de ziekte van Alzheimer. Als de ziekte zich verder ontwikkelt, wordt de lexicale rijkdom van patiënten ook minder. In tegenstelling tot dit kan dus ook gezegd worden dat de expertise van studenten juist ontwikkelt naarmate de rijkdom groter wordt.
Gebruik van video leidt uiteindelijk tot professionalisering
De lexicale rijkdom is bij een groep van vijftien studenten vier maanden lang elke maand bijgehouden. In deze vier maanden bestudeerden de studenten literatuur, namen ze hun eigen lessen op stagescholen op en gaven ze feedback op elkaars opnames. In de laatste maand schreven de studenten met alle feedback en literatuur in het achterhoofd een reflectie op hun eigen prestaties als leerkracht. Zowel deze reflecties als de eerdere feedback zijn door de onderzoekers geanalyseerd op lexicale rijkdom.
Uit dit onderzoek kwam naar voren dat de lexicale rijkdom na vier maanden inderdaad zo ver ontwikkeld was dat de studenten de stap gemaakt hebben van gevorderde naar expert. Het gebruik van video stimuleerde de studenten om nieuwe ideeën op te doen over lesgeven, wat kan leiden tot nieuwe motivatie om de eigen vaardigheden en methodes te verbeteren. Zo worden beginnende leerkrachten echte experts en echte professionals.
Video biedt kansen voor online onderwijs
Het gebruik van video- en audio-opnames heeft al eerder waarde getoond in lerarenopleidingen, maar docenten weten vaak niet precies hoe ze hier het beste resultaat uit kunnen halen. Voor de onderzoekers was de coronapandemie, met de spontane transitie naar online onderwijs, de perfecte achtergrond om het gebruik van digitale hulpmiddelen te verbinden met pedagogische theorie.
Bij het online onderwijs was een veelgehoorde klacht dat leerlingen of studenten de omgang met docenten en medescholieren of -studenten missen. Docenten waren vooral bezig met uitzenden. Later in de pandemie bood blended learning een oplossing; een mix van online onderwijs en onderwijs op locatie. Ook dit is nog niet perfect, maar het onderzoek is bedoeld om bij te dragen aan de ontwikkeling van blended learning. Zo willen de onderzoekers in dit geval het gebruik van video bij het geven van feedback en het creëren van een dialoog in een blended curriculum ondersteunen.
Meld u hier aan voor de ScienceGuide Nieuwsbrief
De onderzoekers leggen namelijk uit dat studenten niet zomaar een expert worden in het lesgeven. Daarvoor is meer nodig dan alleen instructies. Studenten moeten in dialoog en discussie leren van de experts die al voor de klas staan, zo krijgen ze een breder beeld van wat er nodig is om voor de klas te staan. Dit kan ook via video-opnames; als medestudenten en docenten daar feedback op geven, ontwikkelen studenten nieuwe kennis en ideeën over pedagogische processen.
Europese leerkrachten moeten digitaal bekwaam worden
Deze resultaten zijn onderdeel van een groter Europees project naar het gebruik van video in samenwerkend leren. Het doel van dit project is om docenten te helpen digitale hulpmiddelen in te zetten op een pedagogisch verantwoorde manier, terwijl tegelijkertijd gericht wordt op ontwikkelaars van digitale educatiemiddelen.
De ontwikkelaars moeten namelijk ook beschikken over de nodige pedagogische kennis, zodat dit goed verwerkt kan worden in de technologie. Hoewel binnen dit project al sinds 2018 verschillende onderzoeken lopen, bood de situatie in 2020 volgens de onderzoekers een goede omgeving om dit verder te onderzoeken.
