Steeds meer melding van (seksuele) intimidatie in het hoger onderwijs, Inspectie bezorgd
Afgelopen jaar zijn er opvallend meer meldingen van psychisch geweld en seksueel misbruik in het hoger onderwijs binnengekomen, zegt de Onderwijsinspectie. Daarnaast blijkt dat studenten en medewerkers van veel instellingen weinig kunnen beginnen als de klachtenprocedure en de ombudsfunctie niet goed functioneren.
Voor de sector hoger onderwijs heeft de vertrouwensinspectie 28 meldingen geregistreerd. Dit is significant meer dan in voorliggende jaren. In 2019-2020 ging het om acht meldingen en in 2018/2019 werden er tien meldingen voor het hoger onderwijs geregistreerd. De stijging van dit jaar is extra opvallend omdat het hoger onderwijs vanwege de coronacrisis grotendeels online heeft plaatsgevonden, schrijft de Inspectie. Over het gehele onderwijssysteem bezien kreegde Inspectie 1296 meldingen van seksuele intimidatie, seksueel misbruik en pesten of ander psychisch geweld.
Steeds vaker seksueel misbruik en intimidatie
De trend van de meldingen is zorgwekkend, aldus de Inspectie . De meldingen gaan steeds vaker over seksuele intimidatie en seksueel misbruik door personen die met onderwijstaken belast zijn. Bij seksueel misbruik gaat het in 74 procent van de gevallen (67 van de 91 meldingen) om iemand die met een taak belast is in het onderwijs, zoals de Inspectie dat formuleert.
In de categorie seksuele intimidatie is bij 53 procent van het aantal meldingen (93 van de 176 meldingen) de beklaagde een met taken belast persoon, zoals een leerkracht of een lid van het niet onderwijzend personeel.
Veel hoger dan in de voorgaande jaren
Het aantal meldingen van psychisch geweld in het hoger onderwijs is ook veel hoger dan in de vorige twee studiejaren. Het aandeel van de meldingen over pesten is 28 procent (5 van de 18 meldingen). Na pesten worden er relatief vaak meldingen van beledigingen en ongewenst verbaal en non-verbaal gedrag geregistreerd. Ook zijn er twee meldingen binnengekomen over radicalisering van een student.
Anders dan op basis van de negatieve publiciteit over het kunstonderwijs verwacht mocht worden ging maar een klein deel van meldingen over het kunstonderwijs. De meeste meldingen over het kunstonderwijs zijn namelijk direct bij de toezichtsector van de inspectie gedaan en dus niet in opgenomen in het register waarover de Inspectie nu verslag doet.
In het kunstonderwijs binnen het hbo is de Onderwijsinspectie intussen bezig met een apart onderzoek naar seksuele intimidatie. Vandaaruit kreeg de Inspectie namelijk veel klachten over een onveilige leeromgeving en seksuele intimidatie; het ging daarbij om meer dan 100 meldingen.
Nationale Ombudsman werkt alleen bij openbare universiteiten
Dat er in verhouding tot andere onderwijssectoren minder meldingen worden gedaan in het hoger onderwijs heeft te maken met de meerderjarigheid van de meeste studenten. In het hoger onderwijs geldt er voor klachten van meerderjarige studenten op het gebied van seksuele intimidatie en seksueel misbruik een ander wettelijk kader dan voor minderjarige leerlingen in andere lagen van het onderwijs. Zo hebben hoger onderwijsinstellingen een interne klachtenprocedure. Alleen als een hoger onderwijsinstelling geen adequate klachtenregeling of ombudsfunctie kent, geldt voor openbare instellingen dat in beginsel de Nationale Ombudsman bevoegd is om de klacht in behandeling te nemen.
Voor bijzondere instellingen, namelijk alle hogescholen, de Vrije Universiteit, de Universiteit van Tilburg en de Radboud Universiteit, bestaat een dergelijke externe voorziening niet. Als de klachtenprocedures en de ombudsfunctie bij die instellingen niet goed geregeld is, kunnen studenten of medewerkers zich alsnog niet met hun klachten tot de Nationale Ombudsman wenden.
