Eerstegeneratiestudent gaat het minst vaak op uitwisseling

Nieuws | de redactie
19 januari 2022 | Studenten wier ouders geen hoger onderwijsdiploma hebben zijn het minst geneigd om een deel van hun studie in het buitenland te volgen. Dit terwijl een buitenlandervaring veel kan betekenen voor de persoonlijke ontwikkeling en carrièremogelijkheden. In het kader van inclusie onderzocht Nuffic de ondervonden barrières en mogelijke oplossingen.
Beeld: Lars_Nissen via Pixabay

Hoewel de meerderheid van de studenten graag een deel van de studie in het buitenland zou willen volgen, is dit niet voor iedereen weggelegd. Zo blijkt uit onderzoek van Nuffic dat in voorgaande jaren slechts een kwart van de studenten daadwerkelijk een deel van de opleiding buiten Nederland heeft gevolgd. Recent heeft Nuffic onderzocht welke groepen studenten vaker in eigen land blijven en welke barrières voor een uitwisseling daaraan ten grondslag liggen. 

Voor het onderzoek zijn vijf verschillende achtergrondkarakteristieken onderzocht: eerstegeneratiestudent zijn, een lage sociaaleconomische status hebben, ouderschap, het hebben van een beperking en tot slot het hebben van een migratieachtergrond. Van deze vijf karakteristieken geven alleen eerstegeneratiestudent en ouderschap een lagere kans op studeren in het buitenland. 

Bij inschrijving ga je akkoord met onze privacy-voorwaarden. Deze voorwaarden zijn hier te lezen.

Zo heeft 61 procent van de 4.656 eerstegeneratiestudenten die hebben meegewerkt aan het onderzoek aangegeven dat diegene niet in het buitenland geweest is tijdens de studie en hiervoor ook geen plannen heeft. Onder andere studenten, wier ouders een hoger onderwijsdiploma hebben, is dit percentage 51 procent. 

Van de studenten die een kind of meerdere kinderen hebben zegt 73 procent dat ze niet naar het buitenland zijn gegaan of niet van plan zijn dat te doen. Dit staat tegenover 53 procent van de studenten zonder kinderen. Echter zijn er maar 1.107 studenten met kind(eren), waardoor het percentage minder zegt over de kans dat iemand uit deze groep een deel van de studie in het buitenland gaat volgen. 

Naar het buitenland gaan is te duur 

Uit het onderzoek blijkt dat eerstegeneratiestudenten meerdere barrières ondervinden voor het studeren in het buitenland. Hier zitten wel nog verschillen in tussen studenten van een hogeschool en van een universiteit. Zo vindt 59 procent van de hogeschoolstudenten de kosten te gortig, terwijl dit door 69 procent van de universiteitsstudenten als reden genoemd wordt. Aan de andere kant noemt 40 procent van de hogeschoolstudenten als reden dat een baan in Nederland verloren zou gaan bij een langer verblijf in het buitenland, terwijl dit maar door 25 procent van de universiteitsstudenten als reden genoemd wordt. 

Verder blijkt ook dat zo’n zestig procent van beide groepen studenten de afstand tot geliefden als reden voor thuisblijven opgeeft. Samen met de kosten vormt dit de belangrijkste barrière. Overige redenen zijn het gevoel dat studeren in het buitenland niets toevoegt, dat er geen motivatie voor is, dat de onderwijsinstelling te weinig informatie verstrekt of dat de eigen taalvaardigheden niet voldoende zijn. Deze laatste barrière was overigens belangrijker voor hogeschoolstudenten dan voor universiteitsstudenten; 31 procent tegenover 19 procent respectievelijk. 

Voor het onderzoek zijn toch nog 986 eerstegeneratiestudenten gevonden die wél naar het buitenland zijn gegaan. Deze studenten noemden vooral – 78 procent – als reden dat ze een andere cultuur wilden ervaren en wilden omgaan met mensen uit een andere cultuur. Ook persoonlijke factoren spelen een grote rol. Zo wil 71 procent van de studenten leren hoe om te gaan met onbekende situaties en wil 71 procent meer leren over de eigen sterke en zwakke punten. Verder wordt een ervaring in het buitenland ook meermaals als een goede ervaring gezien voor de toekomstige loopbaan. 

Normaliseer buitenlandervaringen 

Aan de hand van deze vondsten geeft Nuffic een aantal aanbevelingen aan hogescholen en universiteiten. Zo moet er meer aandacht geschonken worden aan de communicatie binnen deze instellingen. Het informeren van de studenten is hierbij niet genoeg, als het aan Nuffic ligt; naar het buitenland gaan zou genormaliseerd moeten worden door instellingen. Op deze manier zou het ook voor eerstegeneratiestudenten toegankelijker worden, omdat ze dan de ervaringen opdoen die ze niet meekrijgen van familieleden. Hiermee zouden studenten een goed beeld krijgen van de vaardigheden en ervaringen die ze opdoen tijdens een buitenlandervaring. 

Om studeren in het buitenland te normaliseren geeft Nuffic de tip om de communicatie kleinschaliger aan te pakken. Massacommunicatie kan in het begin interesse opwekken, maar om barrières te doorbreken kunnen bijvoorbeeld studenten die al naar het buitenland geweest uitgenodigd worden om hierover te spreken. Daarnaast zijn er al bestaande structuren die gebruikt kunnen worden, zoals de studiebegeleiders. Deze kunnen studenten aansporen om vroegtijdig onderzoek te doen naar hun opties. 

Een andere manier om studeren in het buitenland aantrekkelijker te maken is om ook kortere programma’s aan te bieden. Als een programma van zes maanden te duur is voor studenten, zouden die wellicht wel een programma van drie weken overwegen. Instellingen zouden dit als alternatief moeten inzetten voor studenten die anders de kans niet krijgen. 

Online internationaliseren 

Toch ziet ook Nuffic dat een aanpak die voor iedere student passend is als iets dat onrealistisch is. Daarom wordt internationalisation at home genoemd; zeker tijdens de pandemie blijkt dat online en virtueel onderwijs veel kunnen betekenen. Internationale vaardigheden zouden in het optimale geval ook gewoon binnen de eigen instelling kunnen worden opgedaan door middel van online stages of uitwisselingen. Daarnaast zouden studenten na het opdoen van internationale ervaring misschien sneller kiezen voor een échte ervaring in het buitenland.  


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK