‘Studentenenquêtes moeten per direct in de ban’
Uit het nieuwe onderzoek blijkt dat vrouwen en mensen uit gemarginaliseerde groepen vaker en erger worden beledigd bij studentenenquêtes. Veel kennisinstellingen zijn overtuigd dat studentenenquêtes waardevolle data over de prestaties van docenten opleveren. Echter, door vooroordelen van studenten vallen de scores van vrouwen en gemarginaliseerde groepen lager uit en worden ze geconfronteerd met haatdragende en beledigende opmerkingen. Volgens Troy Heffernan, onderzoeker aan de La Trobe University in Melbourne, moeten instellingen daarom afzien van studentenenquêtes.
Lagere scores voor vrouwen
Ongeveer 16.000 hoger onderwijsinstellingen wereldwijd maken gebruik van studentenenquêtes, schrijft Heffernan. In eerste instantie lijkt het enquêtesysteem betrouwbaar; docenten kunnen feedback gebruiken om hun lessen te verbeteren, instellingen krijgen informatie over de kwaliteiten van de docenten en de anonieme afname beschermt de studenten, zodat ze eerlijk antwoord kunnen geven. Instellingen gebruiken de resultaten van studentenquêtes ook om beslissingen te nemen over sollicitaties, promoties en lopende dienstverbanden.
Uit eerder onderzoek blijkt dat vrouwen bij studentenenquêtes lagere scores ontvangen dan mannen, schrijft Heffernan. Daarnaast spelen etnische achtergrond, leeftijd en eventuele zichtbare beperkingen een rol. Ook als studenten vermoeden dat een docent niet heteroseksueel of niet van een binair gender is, vallen de scores lager uit. Heffernan wijst ook op de intersectionaliteit van deze aspecten: een vrouw wordt gemiddeld gezien negatiever beoordeeld dan een man, maar een niet-witte vrouw zal nog lager scoren dan een witte vrouw.
Enquêtes meten vooral klanttevredenheid
Naast al deze factoren wijst eerder onderzoek ook uit dat veel omgevingsfactoren invloed hebben op de uitkomst van studentenenquêtes. Studenten zullen hoger oordelen als ze positief staan tegenover de indeling de collegezalen, de hygiëne van het gebouw, de gebruiksvriendelijkheid van de websites en wat voor eten de instelling aanbiedt. Al met al lijken studentenenquêtes in teleurstellende mate over de cursussen en docenten zelf te gaan, terwijl instellingen de resultaten zien als objectieve beoordelingen van de prestaties van hun docenten, schrijft Heffernan. Onderzoekers zeggen daarom dat de enquêtes vooral klanttevredenheid van studenten meten.
In zijn onderzoek schetst Heffernan een beeld van de opmerkingen die docenten krijgen en de impact die de opmerkingen hebben op hun welzijn en carrière. Het onderzoek bestond uit een enquête onder 674 docenten, voornamelijk uit Australië en het VK. Ongeveer zes procent van de deelnemers kwam uit Europa.
Aantal beledigingen lopen sterk uiteen
Van alle deelnemers gaf 59 procent aan beledigd te zijn in studentenenquêtes. Dit is veel meer dan uit eerdere onderzoeken bleek. Heffernan geeft toe dat mensen met een uitgesproken mening over studentenenquêtes eerder geneigd zijn om aan het onderzoek mee te doen, maar benadrukt ook dat een veelgebruikte onderzoeksmethode van instellingen een verkeerd beeld geeft. Instellingen gebruiken vaak trefwoorden of -zinnen om beledigende opmerkingen te vinden, terwijl opmerkingen zonder deze trefwoorden ook beledigend kunnen zijn. Zo lijkt het aantal beledigende opmerkingen lager.
Het aantal mensen dat aangaf beledigende opmerkingen in studentenenquêtes te hebben gekregen, liep sterk uiteen tussen verschillende groepen. Zo gaf 52 procent van de mannen aan beledigd te zijn, en 63 procent van de vrouwelijke deelnemers. Van de deelnemers die aangaven non-binair te zijn, kreeg 60 procent vervelende opmerkingen en de deelnemers die ‘niet vermeld als optie’ of ‘zeg ik liever niet’ invulden – vijf mensen in totaal – gaven allemaal aan deze opmerkingen te krijgen. Ook werden homoseksuele mannen en vrouwen vaker beledigd dan heteroseksuele mannen en vrouwen.
“De docent zou de les naakt moeten geven”
De onderzoeker koos ervoor om een aantal opmerkingen die docenten kregen expliciet in zijn onderzoek op te nemen, om een compleet beeld te schetsen van de gevolgen van studentenenquêtes. Ongeveer een derde van de nare opmerkingen die witte, mannelijke, heteroseksuele docenten zonder beperking kregen, waren persoonlijke beledigingen. Een voorbeeld was, “Als dr. (naam) een product uit de winkel was, had ik hem teruggebracht en mijn geld teruggevraagd. Lul.” Een docent met een joodse achtergrond verklaarde dat hij regelmatig antisemitische opmerkingen las.
De toon van de opmerkingen die witte, vrouwelijke, heteroseksuele docenten zonder beperking kregen, was heel anders, schrijft Heffernan. Maar tien procent van de nare opmerkingen die ze kregen, gingen over de les of cursus en negentig procent waren persoonlijke aanvallen. Ongeveer zestig procent hiervan ging over hun uiterlijk of leeftijd, bijvoorbeeld, “(Naam) heeft een lekkere kont,” “(Naam) is te oud om dit vak te geven,” of “(Naam) gaat straks dood aan een hartaanval als ze niet afvalt.”
De resultaten tellen toch mee
In de ergste gevallen werden deze docenten direct uitgescholden of bedreigd. Bijvoorbeeld, “(Naam) is een slet,” “(Naam) is een lelijke dikke koe,” “De docent is knap en zou de les naakt moeten geven,” of “(Naam) moet oppassen als ik haar in een donker steegje tegenkom.” Tien procent van de vrouwen heeft geprobeerd op basis van dit soort opmerkingen de beoordeling van de betreffende student uit de resultaten te halen, maar geen van hen is daarin geslaagd.
Een vrouwelijke deelnemer gaf aan dat de reacties van haar leidinggevenden voor haar vervelender waren dan het krijgen van de reactie zelf. Een student had op de vraag “Wat zou het vak beter maken?” geantwoord, “betere gleuven,” (Engels: “gash”). Vervolgens werd ze berispt door haar supervisor en moest ze als jonge academica uitleggen wat het betekende. Toen ze daarna vroeg of de antwoorden van deze student konden worden verwijderd, kreeg ze te horen dat één nare opmerking niet betekende dat de rest van de antwoorden niet waardevol waren.
Een onprettige en onveilige werkomgeving
Van alle deelnemers gaf 67 procent aan dat deze beledigende opmerkingen negatieve gevolgen hadden voor hun welzijn. Ongeveer zestien procent gaf aan dat ze mede door deze opmerkingen professionele hulp zochten. Wat betreft hun carrière gaf meer dan de helft aan een promotie of sollicitatie te hebben uitgesteld na een negatief resultaat op een studentenenquête en een derde van de deelnemers was erdoor afgewezen bij sollicitaties of promoties.
Zodoende zorgen studentenenquêtes voor een onprettige en onveilige werkomgeving, vooral vrouwen en gemarginaliseerde groepen benadeelt, schrijft Heffernan. Bovendien zijn de resultaten van studentenenquêtes ook sterk afhankelijk van omgevingsfactoren. Daarom moeten instellingen per direct afzien van deze methode. “Iedere periode waarin studentenenquêtes worden afgenomen, is een nieuwe periode waarin instellingen de belediging van gemarginaliseerde academici toelaten.”
