Het CDA wil cijfers bij de krimp die hogescholen wacht
Naar aanleiding van het artikel ‘Men realiseert zich onvoldoende welke gevolgen de krimp zal hebben’ heeft Kamerlid Harry van der Molen (CDA) Kamervragen aan minister Dijkgraaf ingediend. In het artikel luiden Suzan Veldhuis, academiedirecteur bij Hogeschool Saxion, en Witteveen+Bos-bestuurder Wouter Bijman de alarmbel voor de opleiding Civiele Techniek. De landelijke instroom bij de opleiding is in de afgelopen vijf jaar met meer dan een kwart gedaald. Bij Saxion is de instroom zelfs gehalveerd, wat het voortbestaan van de opleiding ernstig bedreigt en vervelende gevolgen voor de regio kan hebben.
Van der Molen vraagt de minister naar de prognose van de studentenaantallen in het hbo indien het beleid vanuit de overheid ongewijzigd blijft. De CDA’er wil daarbij zowel de prognose van het ministerie als de prognose van hogescholen zelf zien. Daarnaast wil hij weten of er meer opleidingen zijn die vanwege de krimp met sluiting worden bedreigd – en zo ja, welke dat dan zijn.
Minister moet tijdig worden ingelicht over sluiting door krimp
Ook de rol van de minister en het ministerie komen aan bod in de vragen van Van der Molen. Zo wil hij weten wat de minister als ondergrens van een ‘toereikend opleidingsaanbod’ in de regio ziet en vraagt hij hoe de minister in de gaten houdt welke opleidingen voornemens zijn te stoppen. De CDA’er acht het wenselijk dat de minister tijdig wordt ingelicht als opleidingen stoppen vanwege de gedaalde studentenaantallen. Zo kan wellicht worden bepaald dat het onwenselijk is als een bepaalde opleiding in een bepaalde regio stopt, redeneert de CDA’er.
De nieuwsbrief is exclusief toegankelijk voor medewerkers van onze partners.
In het geval van instemming wil hij van de minister weten hoe die vinger aan de pols wordt vormgegeven. Mocht de minister van mening zijn dat hij geen rol heeft te spelen bij het al dan niet in stand houden van opleidingen in krimpgebieden, dan wil Van er Molen weten welke rol de minister wél voor zichzelf ziet weggelegd bij de problematiek rondom krimp in het hbo.
Krimp vraagt om andere bekostiging
De laatste vraag van Van der Molen is misschien de meest interessante voor hogescholen die met krimp te maken krijgen. De studentenaantallen hebben nu grote invloed op de bekostiging van hogescholen; de zogeheten ‘vaste voet’, het deel van de Rijksbekostiging dat onafhankelijk is van studentenaantallen, is bij hogescholen veel lager dan bij universiteiten. Een kleine opleiding die te maken krijgt met krimpende studentenaantallen ziet daarmee een groeiend deel van de financiële middelen verloren gaan en dreigt zo een kostenpost te worden.
Eerder pleitte Henk Pijlman bij zijn afscheid als bestuursvoorzitter van de Hanzehogeschool, tevens gelegen in een krimpregio, voor het verhogen van die vaste voet bij hogescholen. Ook Suzan Veldhuis pleit in het eerdergenoemde interview met ScienceGuide voor een andere bekostiging; een stabiele bekostiging is voor haar de eerste remedie tegen het wegvallen van kleine hbo-opleidingen in krimpgebieden. Of de minister die opvatting deelt, zou door toedoen van Van der Molen binnen enkele weken bekend kunnen zijn.
Minister wil wel draaien maar weet nog niet aan welke knop
Overigens maanden het CDA, de VVD en de CU de minister al tijdens een notaoverleg eind april om met een plan te komen voor deze problematiek. “Veel mensen die naar het wo gaan, horen daar helemaal niet thuis, lopen erop stuk en doen lang over hun studie om vervolgens alsnog op hbo-niveau te gaan werken. Veel wo-bachelors lijken op hbo-studies, waarmee ze in feite het hbo leegvreten”, zei VVD-Kamerlid Hatte van der Woude toen namens de drie coalitiepartijen.
Daarbij vroegen de partijen aan de minister om erop te letten dat de krimp hbo-instellingen er niet toe brengt om opleidingen te sluiten waaraan wel behoefte is op landelijk niveau. “Wat gaat de minister doen om ervoor te zorgen dat een evenwichtig en doelmatig aanbod behouden blijft in krimpregio’s?”, zo vroeg Van der Woude.
In zijn antwoord werd de minister echter weinig concreet. Wel zei hij dat het systeem een aantal knoppen heeft waaraan gedraaid kan worden. Alvorens een keuze tussen die knoppen te maken en de figuurlijke handomdraai uit te voeren wil hij samen met hogescholen tot een goede probleemanalyse voor krimpregio’s komen. Daarbij benadrukte hij het belang van een heldere visie. Wat die visie is laat zich echter nog raden.
