‘Ik verzeker u dat Erkennen en Waarderen ons niet naar middelmatigheid voert’
Na een uitstel van enige maanden werd onlangs de zesenveertigste dies natalis van de Universiteit Maastricht gevierd. Ter plaatse, zoals dat vurig werd gewenst door de scheidende en aantredende rector magnificus. De verjaardag vormde namelijk het toneel voor een rectoraatswissel: bestuursvoorzitter Rianne Letschert gaf de keten over aan Pamela Habibovic. Daarbij werd duidelijk dat ook de nieuwe rector vierkant achter Erkennen en Waarderen staat.
De bestuursvoorzitter had net zo goed een ander kunnen zijn
“Het voelt nogal vreemd om een afscheidspraatje te houden als je net bestuursvoorzitter bent geworden,” zei Letschert, “maar vandaag neem ik formeel afscheid als rector magnificus.” Dat doet ze niet zonder spijt. Nadat Martin Paul besloot te vertrekken als bestuursvoorzitter, wilden Letschert en vicevoorzitter Nick Bos de ingezette koers graag voortzetten. Met een bestuursvoorzitter die van ‘buiten’ kwam zou dat zomaar spaak kunnen lopen, vreesden ze; daarom besloten ze dat één van hen voorzitter zou worden.
“Het had net zo goed Nick Bos kunnen zijn, maar we zijn in samenspraak met de Raad van Advies en de universiteitsraad overeengekomen dat ik het zou doen. Niet volledig zonder spijt, moet ik daar eerlijk bij zeggen. Een rector heeft een prachtige rol en draagt, laten we eerlijk zijn, een veel mooiere naam én een keten.”
Die keten komt nu rond de nek van een zeer geschikte opvolger te hangen, vindt Letschert. “Natuurlijk hebben we links en rechts het gefluister gehoord. ‘Wie zal de baas zijn? Zullen ze elkaar het podium gunnen?’ Laat hierover geen misverstand bestaan: zowel Pamela als ik houden ons niet in het minst bezig met zulke zaken.”
Minder bescheidenheid en meer focus
Nadat ze door Letschert was omhangen met de rectorsketen, stak Habibovic de loftrompet op over de Universiteit Maastricht. “Na al bijna honderd dagen als rector van de Universiteit Maastricht weet ik wat de meesten van jullie al weten: dit is een dynamische en enigszins onconventionele universiteit waar je gedurfde beslissingen kunt nemen”, trapte Habibovic haar rectoraat officieel af. “De Universiteit Maastricht durft te experimenteren. Dat spreekt me aan.”
De wekelijkse nieuwsbrief is nog korte tijd gratis te ontvangen. De voorwaarden vindt u hier.
Daarbij hamerde ze op de kwaliteiten van de universiteit uit het zuiden. “In de afgelopen zesenveertig jaar hebben we laten zien dat we veel kunnen bereiken. Onze ambities voor de toekomst moeten daarom niet bescheiden zijn. We zullen niet de oudste en misschien ook niet de grootste universiteit van Nederland zijn, maar we kunnen wel de universiteit met de meeste impact worden. Minder bescheidenheid en meer focus zijn daarbij belangrijk.”
Erkennen en Waarderen, ook van de niet-sterren
Die focus betekent niet dat ieder zich in isolatie binnen het eigen vakgebied ophoudt, benadrukte de nieuwe rector. “Onderzoek doen heeft me niet alleen veel geleerd over openheid, nieuwsgierigheid en discipline, het heeft me vooral geleerd dat samenwerking essentieel is voor alles wat wij in de academie doen. Rond de wetenschap hangt nog steeds de cult van de briljante, hardwerkende onderzoeker die de wereld vanuit een vacuüm op een revolutionaire manier verandert. Binnen de STEM-sectoren heb ik echter geleerd dat een grotere naam op een onderzoeksartikel vooral een groter ondersteunend team aanduidt.”
“Een grote naam duidt vooral op een groot ondersteunend team.”
Niet iedereen kan de ster zijn, maar vooruitgang kan niet plaatsvinden zonder het vele goede werk van alle betrokkenen, betoogde Habibovic. “Als we ermee doorgaan onze onderzoeksgroepen naar onszelf te noemen, ons onderwijspersoneel onderwaarderen en het belang van het ondersteunend personeel negeren, dan brengen we misschien nog wat meer sterren voort, maar zullen we niet in staat zijn onze rol binnen de maatschappij te vervullen – hoogwaardig onderwijs geven en de grenzen van het weten verleggen.”
Erkennen en Waarderen laat geen ruimte voor middelmatigheid
In haar rede maakte de nieuwe rector meteen duidelijk dat het Erkennen en Waarderen-programma, waarvan haar bestuursgenoot Letschert een van de landelijke kartrekkers is, onontbeerlijk is in dat streven. “Ik weet dat er veel mensen zijn die vrezen dat dit pad van Erkennen en Waarderen ons naar middelmatigheid voert, maar ik verzeker diegenen dat ze het verkeerd hebben.” Volgens Habibovic zullen onderzoekers in toenemende mate inter- en multidisciplinair onderzoek moeten verrichten, iets dat volgens haar heel wat ingewikkelder is dan het publiceren in tijdschriften Nature en Science. “Dus nee, er is geen ruimte voor middelmatigheid.”
Na enige tijd over onderzoek te hebben gepraat, vergat Habibovic ook het onderwijs niet. “Ik wil namelijk geen ‘onderzoeksrector’ zijn, hoewel ik heb vernomen dat sommigen mij zo zien”, zei ze. “Onderwijs is me namelijk dierbaar. Ik zal proberen af te komen van mijn onderzoeksstempel door mijn onderwijscertificaat ingelijst in mijn kantoor te hangen.”
