Alle Nederlandse universiteiten dalen in QS-ranking
Rankings, wat heb je eraan? Weinig, betoogde Tessa Groen in de scriptie waarmee ze de LSVb-scriptieprijs won. Althans, niet als je iets wilt opsteken over de kwaliteit van universiteiten. Het begrip ‘kwaliteit’ komt in een ranking eigenlijk helemaal niet aan bod, legde Groen uit in een interview met ScienceGuide. Een universiteit die stijgt in een ranking doet het alleen beter dan een ander universiteit. Vanwege wat? Dat is gissen.
“De data die universiteiten aanleveren verdwijnen in een black box”, vertelde Groen. “Daar wordt een bepaalde waarde aan de data gehangen, en vervolgens wordt alles in de vorm van een ranking gepubliceerd. Wat er precies met die data gebeurd is en welke andere waarde data heeft gekregen, dat weten universiteiten echter niet helemaal.”
Groens conclusie was dan ook weinig positief. “Als je met die rankings hebt gewerkt, werpt dat een ander licht op opleidingen en universiteiten die hoog in de rankings staan”, liet ze optekenen.
Rankings belangrijk in aantrekken internationaal talent
Ook een hoogleraar, die destijds wegens persoonlijke omstandigheden anoniem wilde blijven, legde eerder aan ScienceGuide uit waarom het niet erg is om te dalen in rankings. “Een aanzienlijk deel van de indicatoren die ranking-bureaus gebruiken is gebaseerd op onderzoeksindicatoren zoals aantallen publicaties, de journal impact factors van tijdschriften waarin is gepubliceerd, gewonnen prijzen en gehonoreerde subsidieaanvragen.” Niet conform het Erkennen en Waarderen-programma, dus.
De nieuwsbrief is exclusief toegankelijk voor medewerkers van onze partners.
Toch kan een stijging of daling in de rankings door de buitenwacht wel worden begrepen als een stijging of daling van de kwaliteit, vertelde Groen. Daarnaast is een goede positie in de rankings belangrijk om internationale studenten aan te trekken. “Die zijn heel belangrijk voor universiteiten, en als je die wilt aantrekken, zul je op bepaalde onderscheidende gebieden hoog in de rankings moeten staan”, vertelde ze. Ook de eerdergenoemde hoogleraar wees hierop. “Rankings zoals die van Times Higher Education worden gebruikt om talent aan te trekken en studenten vooral veel collegegeld te laten betalen, waarmee het een exclusief model is dat vooral is gericht op de happy few”, luidde zijn conclusie.
Dalen in de rankings, de VVD is bezorgd
Daarom zal de onlangs gepubliceerde QS World University Rankings 2023 wellicht tóch steken. Ten opzichte van de 2022-editie zijn namelijk alle Nederlandse universiteiten gedaald – iets dat in de afgelopen dertien jaar niet voorkwam. Daarnaast behalen de Nederlandse universiteiten de laagste gezamenlijke score in dertien jaar.
De VVD maakt zich al langer zorgen over de invloed van het Erkennen en Waarderen-programma op de internationale positie van de Nederlandse wetenschap. VVD-Kamerlid Hatte van der Woude beklaagde zich over het feit dat een daling in de rankings op de koop toe wordt genomen. “Hoe is het geen probleem voor onze internationale positie als we dalen op de rankings, wat je verder ook van die rankings vindt? Die vraag kan echt niet afgedaan worden met ‘veel landen doen mee; wij maken ons geen zorgen’, zoals in het antwoord op mijn schriftelijke vragen stond”, zei ze in een commissiedebat.
De Tweede Kamer heeft tevens een motie aangenomen waarin de minister wordt verzocht om de invloed van het Erkennen en Waarderen-programma op de internationale positie van de Nederlandse wetenschap onafhankelijk te laten onderzoeken.
