Europa omarmt Erkennen en Waarderen
Onlangs vergaderde de Europese Raad van ministers voor wetenschap en innovatie in Luxemburg over industrie, onderzoek en ruimtevaart. Daarbij kwam ook het onderwerp Open Science uitgebreid aan de orde, waaronder Erkennen en Waarderen.
Volgens het kabinet zijn de conclusies uit deze bijeenkomst dat er een nieuw systeem van Erkennen en Waarderen moet komen in de Europese wetenschap. Volgens de Nederlandse regering werden deze conclusies van de Europese ministers van wetenschap breed gedragen, waaronder door Nederland.
Lidstaten willen gezamenlijk optreden in Erkennen en Waarderen
De minister van Onderwijs, Robbert Dijkgraaf, laat aan de Kamer weten dat de vergadering eerder deze maand een belangrijke volgende stap is. Hiermee geven de lidstaten van de Europese Unie aan gezamenlijk te willen optreden in de internationale transitie naar Open Science en naar een ander systeem van Erkennen en Waarderen.
De nieuwsbrief is exclusief toegankelijk voor medewerkers van onze partners.
Een aantal Lidstaten, waaronder Nederland, benadrukten dat deze transitie alleen gerealiseerd kan worden door het internationaal bundelen van krachten en het stimuleren van samenwerking. Dijkgraaf heeft bij de Europese collega’s benadrukt dat deze transities essentieel zijn om te zorgen dat onderzoek en innovatie in Europa excellent is en impact heeft.
Het is een absolute prioriteit voor Nederland
“Een nieuwe manier van Erkennen en Waarderen is voor Nederland een absolute prioriteit”, zei Dijkgraaf in Luxemburg. “Dit kan alleen maar bereikt worden door internationale samenwerking. Ik ben heel blij dat onze landen nu gezamenlijk een agenda hebben wat betreft deze twee beginselen van Erkennen en Waarderen en Open Science. Dat vormt een essentiële stap voor de toekomst.”
Dijkgraaf drukte zijn Europese collega’s op het hart dat het wel belangrijk is om in deze beginfase van elkaar te leren. “Wat werkt wel en wat niet? Dat moeten we samen doen.” De Nederlandse minister van Onderwijs benadrukte dat deze transitie niet tot spanning moeten leiden binnen de wetenschap.
‘We moeten het juist omdraaien’
De D66-minister wees er in Luxemburg ook op dat deze transitie van de wetenschap de aantrekkelijkheid van Europa als onderzoekscontinent alleen maar kan versterken.
“We moeten voorkomen dat er een conflict ontstaat tussen Erkennen en Waarderen en excellente wetenschap. We moeten het juist omdraaien. Het is een manier om van Europa een aantrekkelijke plaats te maken vooral voor jonge wetenschappers, die hier hun carrière willen starten. Maar om hier een succes van te maken, is het wel van belang om een goede dialoog te voeren met de academische wereld, zodat iedereen achter deze agenda komt te staan.”
Verenigd in verscheidenheid
De Duitse afvaardiging in de Europese commissie was wat voorzichtiger en wees erop dat de autonomie van instellingen belangrijk blijft bij deze transitie en dat maatwerk nodig is. “We kennen het beginsel: verenigd in verscheidenheid binnen de EU. Dat beginsel slaat op alle lidstaten maar ook voor wetenschappelijke disciplines. We moeten erop toezien dat de autonomie van instellingen geborgd blijft. Daarom moeten we voor een flexibele en door de wetenschap geaccepteerde benadering kiezen.”
De minister van onderwijs uit Zweden was het met Dijkgraaf eens. “Ik ben een minister van een feministische regering en als feministe ben ik er heel erg van bewust dat ongelijke kansen tot stand komen als er geen Open Science is.” Daarom is het volgens Zweden ook voor vrouwen van groot belang dat de wetenschap deze transitie doormaakt.
Open Science zorgt voor meer samenwerking
De Franse minister benadrukte ook dat de huidige indicatoren in de wetenschap te veel gebaseerd zijn op kwantitatieve indicatoren waardoor ook de replicatie van wetenschap moeilijker wordt en dat onderzoekers door gebrek aan Open Science minder samenwerken en kennis delen.
Eurocommissaris voor Innovatie, Mariya Gabriel kondigde aan dat er dit najaar een concretere uitwerking komt hoe de EU onderzoekers op een andere manier wil gaan beoordelen. De huidige conclusies van de Raad van ministers is volgens haar een politieke steun voor deze hervorming. “De Europese commissie blijft vastbesloten op dit punt. De huidige beoordeling van onderzoek gebeurt op basis van een aantal beperkte kwantitatieve indicatoren. Belangrijke bijdragen aan de wetenschap worden op die manier niet erkend. We moeten samen kijken hoe we dat kunnen verbeteren. De beoordeling van wetenschap moet in de toekomst vooral gebeuren aan de hand van kwalitatieve indicatoren. De kwantitatieve indicatoren kunnen nog wel gebruikt worden, maar afhankelijk van de doelstelling en de context.”
