Adviesraad Migratie: maak studies minder aantrekkelijk 

Nieuws | de redactie
28 december 2022 | Het Nederlands als voertaal eisen, studies duurder maken, een numerus fixus instellen en stoppen met werven. Allemaal maatregelen die het kabinet kan nemen om de instroom van internationale studenten te remmen, zegt de Adviesraad Migratie.

De Adviesraad Migratie, die de regering en het parlement adviseert over vraagstukken rondom migratie, stelt dat het aantal buitenlandse studenten is toegenomen tot 40.000 per jaar. Dat brengt een grote uitdaging met zich mee rond huisvesting, zeker gezien de woningnood in grote steden, zegt de Raad in een nieuw advies om meer grip te krijgen op migratie.

Onverenigbaar met EU-richtlijnen 

Momenteel zijn er echter weinig sturingsmogelijkheden voor studiegerelateerde migratie van buiten de EU. Op grond van de EU-studierichtlijnen moet ook een verblijfsvergunning worden verleend aan studenten van buiten de EU/EER als die zijn toegelaten tot het hoger onderwijs. Het stellen van een quotum met een bovengrens op de afgifte van het aantal verblijfsvergunningen met als doel ‘studie’ is daarom onverenigbaar met deze richtlijn, legt de Raad uit. 

Bovendien zijn veel internationale studenten ook weer snel vertrokken uit Nederland. Van de migranten die naar Nederland zijn gekomen voor werk of studie is meer dan vijftig procent binnen drie jaar vertrokken. Na tien jaar is zelfs rond de tachtig procent vertrokken. Bij studenten is het vertrekpercentage het hoogst: 87 procent binnen tien jaar, tegenover 79 procent bij arbeidsmigranten. 

Niet alleen impact op studenten buiten de EU 

Er zijn echter wel indirecte mogelijkheden om studiemigratie getalsmatig te reguleren via het beleidsterrein van OCW, aldus de Adviesraad. Nu bepalen de Nederlandse hogescholen en universiteiten in hoge mate zelf wie zij als student of onderzoeker van buiten de EU/EER toelaten. Het is evident dat het al dan niet aanbieden van Engelstalige opleidingen, het al dan niet hanteren van een numerus fixus bij (Engelstalige) opleidingen en een hoger instellingstarief een effect zal hebben op het aantal buitenlandse studenten dat naar Nederland komt om te studeren. Deze maatregelen hebben overigens niet alleen impact op het aantal studenten van buiten de EU, maar ook deels op studenten van binnen de EU. 

Ook voor universiteiten en hogescholen is de groeiende instroom een opgave, ziet de Adviesraad. Zij zouden daarom hun wervingsinspanningen in het buitenland kunnen stoppen of verminderen, het onderwijs alleen in het Nederlands kunnen aanbieden en beter kunnen afstemmen op de beschikbare huisvesting in de studentensteden. 

Studies minder aantrekkelijk maken 

Ook kan de overheid studiemigratie sturen met andere maatregelen, bijvoorbeeld door Nederlands in bepaalde studierichtingen als onderwijstaal te verplichten of instellingen te verplichten een minimumaantal bachelor-vakken in het Nederlands aan te bieden. Ook het instellingstarief zou verhoogd kunnen worden. Volgens de Adviesraad Migratievraagstukken zou dat studies in Nederland minder aantrekkelijk maken en daarmee de instroom van studiemigranten uit het buitenland kunnen afremmen. 

Welke maatregelen op het gebied van studiemigratie het kabinet ook neemt, alles moet goed worden afgestemd met het hoger onderwijs en andere ministeries, schrijft de Adviesraad. Minister Dijkgraaf heeft echter zelf al een wervingsstop afgekondigd in afwachting van zijn eigen beleidsadvies over internationale instroom. Die wordt in februari van volgend jaar verwacht.   


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK