Duitsland wil meer internationale studenten aantrekken
In Duitsland wordt tegen 2026 een tekort van ongeveer 240.000 arbeidskrachten verwacht, mede als gevolg van demografische ontwikkelingen. Daarom wil Deutscher Akademischer Austauschdienst (DAAD), de Duitse tegenhanger van Nuffic, meer internationale studenten aantrekken. Internationale studenten zijn aantrekkelijk omdat zij veel vaardigheden meebrengen en tijdens hun studie ook extra vaardigheden opdoen die belangrijk zijn voor de Duitse arbeidsmarkt.
Percentages waar de VVD jaloers op zou zijn
Momenteel behalen jaarlijks 50.000 internationale studenten in Duitsland een diploma. Het aantal internationale afgestudeerden is de afgelopen tien jaar met 75 procent gestegen. Terwijl het aantal Duitse studenten in STEM-vakken daalt, neemt dat van internationale studenten in deze vakgebieden alleen maar toe. Ongeveer de helft van de internationale studenten volgt opleidingen in wiskunde, informatica, natuurwetenschappen en techniek. Dit zijn cijfers waar de VVD hier jaloers op zou zijn, want in Nederland gaat tot ergernis van de liberalen slechts negen procent van de internationale studenten een studie volgen in de STEM-vakken.
De nieuwsbrief is exclusief toegankelijk voor medewerkers van onze partners.
Universiteiten zijn aantrekkingspolen voor kenniswerkers. Dit potentieel wordt in Duitsland nog onvoldoende benut vanwege diverse politieke en structurele obstakels voor internationale studenten om er te studeren en te werken. Zo blijkt uit onderzoek dat een derde van de internationale studenten tien jaar na afstuderen nog in Duitsland werkt. DAAD wil dit aandeel graag verhogen en streeft ernaar om in 2030 jaarlijks 50.000 internationaal geschoolde arbeidskrachten aan te trekken.
Engelstalig aanbod vergroten
Een belangrijk middel om Duitsland aantrekkelijker te maken voor internationale studenten is het aanbieden van opleidingen in het Engels. Dit spreekt internationale studenten aan die weinig of geen kennis hebben van het Duits. De overheid moet universiteiten faciliteren om het Engelstalige aanbod te vergroten. Het aanbod moet systematisch worden uitgebreid en moet bovendien ook gepaard gaan met Duitse taalcursussen. Duitse taalvaardigheid is namelijk cruciaal om het aantal afgestudeerden dat in Duitsland wil blijven te bevorderen.
Een andere grote winst kan worden gemaakt door het digitaliseren van het toelatingsbeleid, zodat studenten zich in hun thuisland goed kunnen voorbereiden op een toegangstoets. Daarnaast moet er in de toekomst niet worden beoordeeld of het onderwijssysteem in het land van herkomst aansluit op het Duitse hoger onderwijs, maar gekeken worden naar de kwalificaties van de individuele student.
Beurzen voor hernieuwbare energie
Ook moeten de verschillende Duitse overheden meer gebruik gaan maken van uitwisselingsbeurzen. Dit versterkt de kansengelijkheid en maakt het land aantrekkelijk voor internationaal talent. Deze beurzen moeten ook specifiek gericht zijn op tekortsectoren, bijvoorbeeld als het gaat om hernieuwbare energie.
Een ander aandachtspunt is dat het studiesucces van internationale studenten in Duitsland achterblijft. Zo’n 40 procent van de bachelorstudenten valt uit en 28 tot 34 procent van de masterstudenten verlaat de universiteit voortijdig. In absolute aantallen gaat het hier jaarlijks om 25.000 studenten. Om dit te verbeteren moet er meer psychologische ondersteuning komen, moeten universiteiten met ‘Welcome Centres’ gaan werken en moet bovendien de Duitse taalvaardigheid van internationale studenten verbeterd worden. De Duitse taal is namelijk een essentiële vereiste voor zowel studiesucces als sociale integratie.
Bedrijven moeten in contact blijven met studenten
Om de overgang van studie naar werk zo eenvoudig mogelijk te maken, moeten studenten tijdens hun studie relevante kwalificaties verwerven voor de arbeidsmarkt door middel van meer praktijkgerichte onderwijsevenementen en stages in samenwerking met bedrijven. Bedrijven moeten ook actief in contact blijven met afgestudeerde internationale studenten. Dit beeld komt overeen met de recente bevindingen van Herman Blom over het werkklimaat in Duitsland.
Niet alleen het bedrijfsleven moet echter profiteren van de toenemende internationalisering van het Duitse hoger onderwijs, ook universiteiten zelf moeten hier baat bij hebben. Voor jonge onderzoekers moet het aantrekkelijker worden om in Duitsland te blijven, want momenteel is slechts 7 procent van de Duitse hoogleraren internationaal. Dit komt mede doordat het voor jong talent niet aantrekkelijk is te blijven. Momenteel wordt bijvoorbeeld de wet op tijdelijke contracten aan universiteiten herzien. Daar is overigens veel onrust over ontstaan.
Uitbouwen van een wereldwijd netwerk
Er is niettemin ook een taak weggelegd voor DAAD, de Nuffic van Duitsland. Zij zullen het kwalificatietraject en de toelating voor studenten meer gaan ondersteunen. Verder willen zij niet alleen in Europa maar wereldwijd kenbaar maken dat Duitsland zit te springen om internationaal talent. Ook zullen zij politici ondersteunen in het uitbouwen van een wereldwijd netwerk dat de marketing van het Duitse hoger onderwijs moet verstevigen.
Ten slotte zal samen met het Goethe-Institut en de Alexander von Humboldt-Stiftung gewerkt worden aan het uitbouwen van een breed alumni-netwerk van internationale studenten die in Duitsland zijn afgestudeerd.
