Vergelijking met net iets betere student vergroot succes bij digitaal leren
Het afgelopen decennium heeft digitaal leren mede door de coronapandemie een vlucht genomen. Bij deze studievorm krijgt de lerende via statistieken inzicht in zijn eigen gedrag en prestaties, ook inclusief hoe hij scoort ten opzichte zijn medestudenten. De vergelijking met anderen op basis van cijfers en leerdoelen kan invloed hebben op de studieresultaten. Onderzoekers van de UvA hebben bekeken op welke manier dit sociale referentiepunt het meest motiveert om zelfstudie te ondernemen.
Learning Analytics Dashboard
Te midden van de huidige aandacht voor 21e-eeuwse vaardigheden en een leven lang ontwikkelen is de notie van zelfregulerend leren een relevante ontwikkeling. Een digitale uitingsvorm van deze zelfsturende leervorm is het gebruik van zogeheten Learning Analytics Dashboards (LAD). Zo’n digitaal controlepaneel biedt een visualisatie van een leerproces en -context, waardoor de lerende zijn eigen ontwikkeling kan overzien. Studies uit het verleden zijn echter sceptisch over de effectiviteit van dergelijke dashboards.
Het onderzoek van de UvA heeft het gebruik van een LAD gekoppeld aan de theorie over sociale vergelijking. Bij individuele gedragingen ligt het gevaar van motivatieverlies al gauw op de loer. Het leergedrag wordt doelbewuster bij het koppelen van de eigen motivatie aan de resultaten van anderen. Hierbij helpt het niet om een gemiddeld groepscijfer op te voeren, omdat de topstudenten dan een tandje minder hard gaan lopen. Ook een onrealistisch hoog doel werkt juist demotiverend. Anoniem vergelijken met een klein aantal licht superieure studenten zou de aspiraties het meest prikkelen.
De nieuwsbrief is exclusief toegankelijk voor medewerkers van onze partners.
De onderzoekers organiseerden twee experimenten bij 79 eerste- en 83 tweedejaarsstudenten in de richting van informatica. Zij waren steeds verdeeld in een test- en een controlegroep, afhankelijk van of zij al dan niet het LAD gebruikten. Niet alle studenten haalden het einde van het experiment: sommigen haakten af bij het vak, anderen vulden niet voor alle deelvragen hun zelfrapportages in. Niettemin was het gebruik van het dashboard in Canvas (de opvolger van Blackboard) betrouwbaar genoeg voor het onderzoek.
Betere prestaties door sociale vergelijking bij digitaal leren
Bij beide experimenten waren de cijfers in de testgroepen tussen 0,42 en 0,45 punt beter dan in de controlegroepen. Het gemiddelde studieniveau ging dus omhoog. Ook faalden beduidend minder studenten voor het vak, dus het dashboard deed tevens het minimumniveau goed. Uit de zelfrapportages bleek verder de extrinsieke motivatie toegenomen te zijn. Dit gold echter niet voor de intrinsieke motivatie en voor de zogeheten metacognitie, ofwel het zelf nadenken over het eigen leerproces.
Een digitale leeromgeving is dus beter te benutten door het toevoegen van een sociale vergelijking met net iets hoger presterende medestudenten die tevens een vergelijkbaar leerdoel nastreven. Dit element versterkt de extrinsieke motivatie en de studieresultaten. Een te extreme vergelijking met anderen leidt daarentegen tot minder zelfmotivatie, zoals de onderzoekers ook observeren in de wereld van sociale media. Hoewel geen verband is gevonden tussen sociale vergelijking en de intrinsieke motivatie of metacognitie van studenten, hebben zij er dus wel baat bij zich te meten met anderen. Bij het inrichten van digitale leeromgevingen is de toevoeging van dit competitieve aspect dan het overwegen waard.
