Ministers: overheid moet zwijgen over stilteruimtes bij instellingen
De overheid gaat stilteruimtes op hoger-onderwijsinstellingen niet verplichten. Dat laten demissionair OCW-ministers Dijkgraaf en Paul weten in reactie op Kamervragen over het manifest ‘Stilteruimtes ter bevordering van het welzijn en diversiteits- en inclusiebeleid op onderwijsinstellingen’. Meerdere studentenbonden, waaronder de LSVB en het ISO, overhandigden dat schrijven op 4 juli jl. aan de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Stilteruimtes doen geen inbreuk op neutraliteit
In het manifest wordt beleidsmakers en onderwijsinstellingen opgeroepen om voor iedereen toegankelijke stilteruimtes te creëren. Daar moet het niet alleen stil kunnen zijn, er moet ook een wassingsmogelijkheid voor religieuze studenten of medewerkers zijn, aldus de opstellers van het manifest.
“Dit doet geen inbreuk op de neutraliteit van een onderwijsinstelling. Integendeel, de neutraliteit wordt gewaarborgd doordat het gebruik van een stilteruimte een individuele aangelegenheid betreft en het geen invloed heeft op het onderwijs dat gegeven wordt”, schrijven ze erbij. “Daadwerkelijke neutraliteit, in inclusieve vorm, omarmt verschillen, heeft gelijke behandeling voor verschillen en sluit deze niet buiten.”
Stilteruimtes bij instellingen niet verplicht
Denk-Kamerlid Stephan van Baarle, tevens lijsttrekker in de komende verkiezingen, wilde van de ministers weten wat zij daarvan vinden. Hij diende eerder een motie in om de ministers op te roepen de behoefte aan stilteruimtes ter sprake te brengen in hun contacten met de onderwijskoepels.
De wens van de studentenbonden is voor de demissionair ministers niet nieuw, laten zij weten in hun beantwoording. Daaraan al dan niet gehoor geven is echter iets dat bij de instellingen ligt, niet bij de ministers, benadrukken zij.
De wekelijkse nieuwsbrief is nog korte tijd gratis te ontvangen. De voorwaarden vindt u hier.
“Alle scholen en onderwijsinstellingen in Nederland hebben op dit moment al de mogelijkheid om, vanuit welke motivatie dan ook, een stilteruimte in te richten binnen de instelling en een aantal instellingen doet dat ook. Dit zijn ze echter niet verplicht”, is in de beantwoording te lezen. “Onderwijsinstellingen maken een eigen afweging om al dan niet een stilteruimte in te richten op basis van hun eigen denominatie, pedagogisch-didactische visie en de behoeften van leerlingen, studenten en medewerkers.”
Overheid dient terughoudend te zijn
In de discussie over de wenselijkheid van of verplichting tot het inrichten van stilteruimtes kan de overheid beter weinig stem hebben, vinden Dijkgraaf en Paul. “De overheid dient terughoudend op te treden bij kwesties van pedagogisch-didactisch of levensbeschouwelijk van aard [sic]. Er zijn daarmee ook geen wettelijke beperkingen dan wel verplichtingen op dit gebied.”
Onderwijsinstellingen mogen studenten of medewerkers daarom enerzijds niet verbieden om te bidden, maar zijn anderzijds niet verplicht om hiervoor een fysieke ruimte in te richten.
Ook het stimuleren van gesprekken hierover tussen studie- of studentenverenigingen en medezeggenschapsraden is de demissionair ministers een brug te ver. Daarmee zou de overheid te prominent positie kiezen.
Afspraken tussen studentenbonden en koepels
De opstellers van het manifest appelleren expliciet aan de relatie tussen stilteruimtes en het studentenwelzijn. Daarover hebben de Vereniging Hogescholen en Universiteiten van Nederland reeds afspraken gemaakt met de LSVb en het ISO in het Landelijk Kader Studentenwelzijn, schrijven de demissionair ministers. Hierin worden stilteruimtes een keer genoemd, zij het in weinig dwingende vorm:
“Instellingen worden opgeroepen om passende faciliteiten te bieden voor studenten die bijdragen aan een optimaal en inclusief studieklimaat. Voorzieningen zoals genderneutrale toiletten en inclusieve en toegankelijke stilteruimtes zijn voor sommige groepen studenten belangrijk om zich thuis te voelen op de instellingen”, aldus het Landelijk Kader Studentenwelzijn.
