Meer Nederlandstalig onderwijs hoeft Universiteit Maastricht niet te bedreigen
De ‘Wet internationalisering in balans’ stelt dat tenminste twee derde deel van elke bacheloropleiding in het Nederlands moet worden gegeven. Daarnaast moet er een strenge toets worden ingevoerd op de onderwijsprogramma’s die niet in het Nederlands worden gegeven. Dit wetsvoorstel heeft daarom verschillende vragen opgeroepen, bijvoorbeeld over de effecten op universiteiten in de grensregio’s die afhankelijk zijn van de instroom van internationaal talent en ernaar streven hun internationaal prestige te behouden, zo stelt de Maastrichtse onderzoeker Amy Azhar.
Effecten van het wetsvoorstel op universiteiten
Azhar heeft een grensoverstijgende effectbeoordeling van het nieuwe beleid uitgevoerd om de effecten van dit wetsvoorstel op de universiteiten in de grensregio, zoals de Universiteit Maastricht, in kaart te brengen. Daarbij is gekeken naar de mobiliteit van internationale en Europese studenten en Europese burgers over grenzen heen. Ook andere verwachte gevolgen van Dijkgraafs wetsvoorstel, zoals de mogelijke schending van Europese maatregelen met betrekking tot de bevordering van de mobiliteit van Europese burgers, de impact op duurzame sociaaleconomische ontwikkeling en de concurrentiepositie van Nederlandse universiteiten in de grensregio, zijn geanalyseerd.
Word abonnee!
Alleen met uw bijdrage kan ScienceGuide bestaan. Word abonnee voor slechts €85 per jaar (incl. 9% BTW), ontvang 50 keer per jaar de nieuwsbrief en draag bij aan een onafhankelijk platform voor het hoger onderwijs.
Abonneer u hier
Het nieuwe beleid zal de mobiliteit van studenten in de grensregio’s met substantiële taalverschillen beïnvloeden, toont de analyse – bijvoorbeeld mobiliteit over de Duits-Nederlandse grens of de grens tussen Nederland en Wallonië. Bovendien zou de eis om tenminste twee derde van elke bacheloropleiding in het Nederlands aan te beiden kunnen interfereren met de doeltalen van de EU-allianties. Die zijn voornamelijk gericht op de meest gesproken talen in de EU, waarbij het Nederlands een lage positie inneemt.
Gezien de positie van de Nederlandse taal in de EU zou dit nieuwe beleid de grensoverstijgende mobiliteit van studenten, afgestudeerden en werknemers kunnen beïnvloeden, schrijft Azhar. Universiteiten in de Nederlandse grensregio’s zullen daarbij vanwege hun sociale en economische banden met de buurlanden ernstiger worden getroffen dan hun concurrenten in de rest van het land, is de verwachting.
Andere universiteiten in de grensregio
De Maastrichtse onderzoeker heeft een vergelijkende benadering gehanteerd ten aanzien van de internationaliseringsstrategieën bij andere universiteiten in de grensregio’s van België, Luxemburg en Duitsland. Daaruit blijkt dat deze universiteiten een goed aandeel studenten uit aangrenzende anderstalige regio’s weten te behouden hoewel ze in veel gevallen hoger onderwijs aanbieden in een andere taal dan het Engels. In België is dat Frans, Nederlands of Duits, in Duitsland vanzelfsprekend Duits en in Luxemburg zowel Duits als Frans.
Deze gegevens zijn interessant voor Nederland, zegt Azhar. Ook onder de nieuwe Wet internationalisering in balans zou Nederland haar positie in de grensregio’s kunnen garanderen en de banden met de buurlanden goed kunnen onderhouden. Overigens moet daarbij worden opgemerkt dat universiteiten aan de Duitse kant van de grens steeds meer kiezen voor internationalisering in het onderwijs, en dat men aan de Belgische kant van de grens probeert meer Engelstalige programma’s op bachelorniveau te introduceren. Dit kan ertoe leiden dat universiteiten over de grens meer anderstalige studenten gaan aantrekken dan ze nu doen.
We maken ons enorme zorgen
De rector van de Universiteit Maastricht, Pamela Habibovic, is overigens allerminst gerustgesteld over de nieuwe wet die Dijkgraaf in voorbereiding heeft. “Je ziet nu dat voor het eerst in lange tijd Limburg als een van de innovatievoortrekkers wordt gezien. Als de instroom van buitenlandse studenten wegvalt, kunnen we dat niet meer volhouden. We maken ons daar enorm grote zorgen om. Daarom pleit ik ervoor om de migratiediscussie te voeren binnen de context van de regio, van de verschillen in arbeidsmarktsituatie en van vergrijzing. We zitten in een krimpregio”, liet ze optekenen bij de regionale omroep van Limburg.
“Als er nu uit Den Haag algemene maatregelen komen op migratiegebied die geen rekening houden met de grote verschillen tussen Amsterdam en Limburg, dan denk ik dat er ontzettend grote negatieve gevolgen kunnen zijn voor de regio”, waarschuwde Habibovic.
