Waar Nederland remt, trapt EU op gaspedaal voor meer internationalisering
De Europese Commissie heeft een initiatief gelanceerd om internationalisering binnen de EU te vergemakkelijken: een gezamenlijk Europees diploma. Dit initiatief moedigt instellingen voor hoger onderwijs aan om samen transnationale onderwijsprogramma’s van hoge kwaliteit te ontwikkelen.
Het doel van dit initiatief is het transformeren en standaardiseren van het hoger onderwijs binnen de Europese Unie. Dit komt voort uit een toenemende politieke en academische behoefte om de mobiliteit van studenten te bevorderen en een meer uniform onderwijssysteem te realiseren, aldus de Europese Commissie (EC). Het is noodzakelijk dat specifiek de EC dit voorstel doet, aangezien de problematiek niet effectief door individuele landen of instellingen opgelost kan worden. De Europese Commissie nodigt belanghebbenden nu uit om via een consultatie te reageren op dit voorstel.
Naadloze mobiliteitsmogelijkheden voor studenten
Er moet een gemeenschappelijk set criteria komen voor deze gezamenlijke opleidingsprogramma’s, schrijft de EC. Deze criteria zouden de transnationale en innovatieve aspecten van de programma’s moeten weerspiegelen. Lidstaten en hun hoger-onderwijsinstellingen zouden, naast hun nationale diploma’s, op vrijwillige basis een dergelijk Europees diploma kunnen uitreiken als dat is gebaseerd op deze criteria. Het geheel moet voortbouwen op het Europese Universiteiten Initiatief.
Word abonnee!
Alleen met uw bijdrage kan ScienceGuide bestaan. Word abonnee voor slechts €85 per jaar (incl. 9% BTW), ontvang 50 keer per jaar de nieuwsbrief en draag bij aan een onafhankelijk platform voor het hoger onderwijs.
Abonneer u hier
Uit een recente casus in Nederland blijkt hoe complex het opzetten van een transnationaal diploma in de praktijk kan zijn. De Onderwijsinspectie heeft de Universiteit Leiden terechtgewezen omdat die een gezamenlijk programma met de Universiteit van Oxford en de Universiteit van Parijs moesten stopzetten. De reden was dat studenten onnodig op hoge kosten werden gejaagd.
Een gezamenlijk Europees diploma zou niet alleen zorgen voor geïntegreerde en naadloze mobiliteitsmogelijkheden voor studenten, maar zou hen ook meer keuzevrijheid bieden in hun studiekeuze en studielocatie. Dit sluit aan bij de behoeften op de arbeidsmarkt en bevordert de ‘brain circulation‘ in heel Europa, aldus de EC. Bovendien verwacht de Europese Commissie dat Europese onderwijsstelsels hierdoor meer studenten uit andere werelddelen zullen aantrekken.
Studenten, instellingen en werkgevers willen het
Ook afgestudeerden zijn op zoek naar manieren om hun mobiliteit en arbeidsmarktvooruitzichten te verbeteren. Een gezamenlijk Europees diploma zou hun kwalificaties meer zichtbaar en vergelijkend maken in heel Europa, wat hen een voorsprong geeft op de arbeidsmarkt. Werkgevers zijn op hun beurt op zoek naar een grotere diversiteit aan gekwalificeerd personeel. Dit diploma zou hen een bredere keuze bieden uit gekwalificeerde kandidaten die deze specifieke opleiding hebben gevolgd, redeneert de EC.
Voor onderwijsinstellingen biedt het diploma meer flexibiliteit en samenwerkingsmogelijkheden. Het stelt hen in staat om samen met internationale partners opleidingsprogramma’s te ontwikkelen die nauw aansluiten bij de behoeften van de arbeidsmarkt.
Soepelere uitwisseling van studiepunten
Daarvoor is de ontwikkeling van een Europees systeem voor kwaliteitsborging en erkenning wel essentieel, zegt de EC. Dit systeem zou de levering van hoogwaardige educatieve diensten moeten versnellen, betrouwbare en transparante beoordelingen van leerervaringen moeten bieden, innovatief pedagogisch aanbod moeten stimuleren en valoriseren, en diepgaandere transnationale samenwerking moeten vergemakkelijken. Op die manier kan er ook een veel soepelere uitwisseling van studiepunten tussen verschillende instellingen komen.
Tot slot benadrukt de Europese Commissie (EC) in haar voorstel de noodzaak van meer aandacht voor het Erkennen en Waarderen van academisch personeel. Hooggekwalificeerd academisch personeel is volgens de EC essentieel voor het succes van Europese instellingen voor hoger onderwijs en intensievere transnationale samenwerking.
Erkennen en Waarderen ook nodig in de EU
Het ontwikkelen van een gezamenlijk onderwijsaanbod, zoals gezamenlijke opleidingsprogramma’s of innovatieve onderwijs- en leermethoden, vereist aanzienlijke inspanningen en toewijding van academici, aldus de EC. Deze inspanningen worden nu echter nog niet adequaat gewaardeerd en erkend, vooral als het om loopbaanontwikkeling en bevordering gaat. In de praktijk is de waardering voor onderwijsactiviteiten en burgerparticipatie vaak ondergeschikt aan onderzoeksactiviteiten, wat een hinderpaal vormt voor de ontwikkeling van gezamenlijke educatieve initiatieven, inclusief Europese opleidingsprogramma’s, zo stelt de commissie.
Voor de kerstperiode presenteerde de EC een ander voorstel dat is gericht op verdere Europese integratie en vereenvoudiging van mobiliteitsstromen. Minister Robbert Dijkgraaf gaf aan dat dit voorstel hem te ver ging. Hoewel het Nederlandse kabinet geneigd is het te steunen, benadrukt het de noodzaak om meer aandacht te besteden aan virtuele mobiliteit. Hierbij verwijst het kabinet naar een position paper waarin wordt gepleit voor meer Engelstalig onderwijs in andere Europese landen, om zo een evenwichtigere instroom van buitenlandse studenten te bewerkstelligen. In het nieuwe voorstel van de Europese Commissie wordt echter niet specifiek gesproken over een Europees taalbeleid.
