“Langstudeerboete raakt kern van hoger onderwijs”
Bij een terugblik op haar eerste jaar als bestuursvoorzitter in Rotterdam prees Wilton-Wels de ‘Rotterdamse warmte’. Die werd volgens haar heel concreet in mei, toen de demonstraties tegen het geweld in Gaza voor de Rotterdamse burgemeester reden waren om onderwijsinstellingen te vragen de deuren dicht te houden. “Dat was heel intens, maar er was ook veel warmte”, herinnerde ze zich. “Iedereen was er voor elkaar, en het was niet erg om niet precies te weten hoe het moest.”
Warm is echter ook de grond onder de voeten van het hoger onderwijs. Met minder studenten, minder middelen en “echt dramatische bezuinigingen” voorspelde Wilton-Wels dat het pittig gaat worden. “Dat is niet nieuw, en we hoeven het er niet in te wrijven, maar we moeten het ons wel realiseren.”
Langstudeerboete is een drama
De problemen met huisvesting van internationale studenten en overvolle collegezalen zijn eigenlijk geen hbo-problemen, vinden velen in die sector. Het aandeel internationale studenten in het hbo ligt al jaren stabiel rond de acht procent, benadrukte VH-voorzitter Maurice Limmen onlangs. Van een stijging die zou nopen tot maatregelen is dus in het hbo geen sprake. Ook de bezuinigingen op de sectorplannen en het Fonds voor Wetenschap en Onderzoek treffen voornamelijk de universiteiten, hoewel ook het praktijkgericht onderzoek van hogescholen hierdoor wordt geraakt.
De wekelijkse nieuwsbrief is nog korte tijd gratis te ontvangen. De voorwaarden vindt u hier.
Het verzet vanuit het hbo betreft vooral de langstudeerboete – ook bij de Hogeschool Rotterdam. Wilton-Wels vertelde hoe ze kort voor de zomer een gesprek had met een Ad-student Social Work, die haar vertelde hoe dankbaar hij is voor de kansen en begeleiding die hij bij de Hogeschool Rotterdam kreeg. “Die dankbaarheid heb ik dan wel in ontvangst genomen, maar was natuurlijk niet voor mij: die was voor alle docenten, studieloopbaanbegeleiders en ondersteuners die hier rondlopen.”
Precies deze studenten, die een extra steuntje in de rug nodig hebben, zullen worden getroffen door de langstudeerboete, betoogde de bestuurder. Wie die boete een goed idee vindt om redenen van efficiëntie, vergeet volgens haar dat het de kern van het hoger onderwijs raakt: toegankelijkheid, emancipatie, en persoonlijke ontwikkeling. “De langstudeerboete is een drama voor het hoger onderwijs.”
Als we ergens in moeten investeren, is dat het onderwijs
Het geschouderde hbo-verzet tegen de langstudeerboete komt overigens deels op het conto van de Hogeschool Rotterdam, liet de Wilton-Wels doorschemeren. Samen met De Haagse Hogeschool en de Christelijke Hogeschool Ede drong haar hogeschool er tijdens de vakantie op aan om zich met het gehele hbo tegen de maatregel te verzetten. “Dat is heel hard nodig, en we kunnen dit als bestuurders niet alleen. We hebben iedereen nodig om hier samen tegen te strijden. We kunnen dit niet accepteren. De langstudeerboete moet van tafel.”
Ook de Rotterdamse wethouder van onderwijs, D66’er Said Kasmi, toonde weinig begrip voor de bezuinigingen op onderwijs. “Als we ergens in moeten investeren, is dat het onderwijs. De wereld waarin we leven is onrustig; denk aan de oorlogen in Oekraïne, Sudan en Gaza, en denk aan de onlusten in het Verenigd Koninkrijk. In die onrustige tijd groeien onze jongeren op. Als we jongeren willen opleiden om kritisch om te gaan met alle informatie die ze krijgen, bijvoorbeeld door ze te leren hoe algoritmes werken, moeten we ten eerste investeren in het onderwijs.”
Toekomstmakers uit Rotterdam
Onder het thema ‘toekomstmakers’ werden meerdere voorbeelden binnen de hogeschool besproken die daarvan getuigen. Naast het onderzoek naar AI en genderdiversiteit van lector Maaike Harbers passeerde de IP-Car de revue, een soort rijdende camera waarmee aan huis gekluisterde mensen toch een beetje kunnen ervaren alsof ze buitenshuis zijn.
Helma Kaptein, lector Implementatie Zorgtechnologie, vertelde samen met een innovatiemanager uit de praktijk en een oud-student over de IP-Car. Inmiddels zijn studenten van al zes verschillende opleidingen betrokken geweest bij het project. Ook de samenwerking met de praktijk is belangrijk, benadrukte Kaptein. “Een aantal weken geleden deden we een experiment waarbij een aantal dingen boven kwamen waarbij we dachten: ‘goh, dat we daar niet aan hebben gedacht’. Om zoiets helder te krijgen, moet je het echt in de praktijk kunnen testen.”
