VVD wil miljarden voor HO
Rutte’s alternatief ziet er als volgt uit: “Kwaliteitmoet prioriteit nummer één zijn. Daarom willen we dat er meer geldbeschikbaar komt voor het primaire onderwijsproces in het hogeronderwijs.
Om dit te kunnen financieren zijn er feitelijk twee mogelijkheden.Of het beschikbare macrobudget voor het hoger onderwijs wordtverhoogd ten laste van de algemene middelen, of de studenten wordtgevraagd een hogere eigen bijdrage te leveren.
Het ophogen van het macrobudget zou betekenen dat meer belastingmoet worden geheven of dat de staatsschuld nog verder zal oplopen.Iets dat totaal onwenselijk is volgens de VVD, zeker in dezetijd.”
Paars 3?
Daarom kiest de oud-HO-bewindsman voor een andere route.Een die dicht tegen die van de
Deze investering betaalt zich overigens dubbel en dwars terug.Onderzoek van het CBS wees uit dat ieder jaar dat iemand studeert,het latere salaris met 7,5% doet stijgen. De VVD vindt het dan ookoneerlijk als alleen de belastingbetaler, dus ook de elektricien ende loodgieter, opdraait voor de kosten van het hoger onderwijs. Desamenleving, die al een enorme investering in hoger onderwijs doet,mag van studenten ook een eigen investering in hun betere toekomstverwachten.”
Meer dan 1 miljard beschikbaar
De 1,1 miljard euro aan vrijvallende middelen moet naar devisie van Rutte niet in de dekking van de staatsschuld maar in dekwaliteit van het hoger onderwijs geinvesteerd worden. “Destudent krijgt er meer en betere docenten, meer lesuren en beterebegeleiding voor terug. Door de kwaliteitsimpuls zal het rendementvan een studie alleen nog maar toenemen. Alleen met een dergelijkekwaliteitsimpuls kunnen we met recht blijven roepen dat we tot debeste kenniseconomieën ter wereld willen behoren.”
Door goed te kijken naar het SF-systeem van Australië hoopt de VVDte voorkomen dat de nieuwe opzet de toegankelijkheid in gevaarbrengt. “De praktijk bewijst dat een leenstelsel detoegankelijkheid van het hoger onderwijs niet in gevaar hoeft tebrengen. In Australië is in 1989 een sociaal leenstelselgeïntroduceerd in de vorm van het zogenoemde Higher EducationContribution Scheme (HECS). Verschillende evaluaties laten zien datde deelname aan het hoger onderwijs in Australië niet is afgenomenna de introductie van het HECS[1].
Het systeem dat de VVD voorstelt is bovendien ouderonafhankelijk.Dit in tegenstelling tot het huidige stelsel waarbij de hoogte vande studiefinanciering oploopt naarmate de ouders minder verdienen.Aangezien studenten op 18-jarige leeftijd volwassen individuenzijn, mag de samenleving een bewuste eigen keuze van henvragen. Daarbij hoort ook het zelf aangaan van een lening die geenrelatie heeft met het inkomen van de ouders. Een student hoeft nietlanger te bedelen bij zijn ouders voor de financiering van destudie.”
Nu fundamenteel kiezen
Rutte noemt dit voorstel “een fundamentele keuze”, zoalshet kabinet deze vooralsnog door ambtelijke werkgroepen tracht voorte bereiden. Hij daagt Plasterk c.s. uit een dergelijke keuze nuook zelf te maken en deze niet als een ambtelijk proces te zien.”De VVD wil onderwijsgeld besteden aan onderwijs; niet aaninkomenspolitiek. Op deze wijze worden studenten énonderwijsinstellingen geprikkeld het beste uit zichzelf tehalen.
Instellingen moeten hun kwaliteit verbeteren en studenten zullenbewuster met hun studiekeuze omgaan. Daarnaast zullen studentenuniversiteiten en hogescholen sneller aanspreken op achterblijvendekwaliteit. Ze betalen immers voor hun studie en nemen daardoorminder snel genoegen met middelmaat.”
[1] CPB, 2001, Higher Education Reform:Getting the Incentives Right, Den Haag
foto: Sebastiaan ter Burg
