Begroten gebeurt vooral bij koffieautomaat
Rick Anderson heeft een onderzoek uitgevoerd naar het gedrag vanoverheidsfunctionarissen tijdens de totstandkoming van eenbegroting. Het onderzoek kende de vorm van een spelsimulatie dietussen 2000 en 2008 68 keer is uitgevoerd en waar 612overheidsmanagers en controllers aan hebben meegedaan.
Tijdens de spelsimulatie moest een gemeentelijke begroting wordenopgesteld en had iedere speler een eigen rol en eigendoelstellingen. Deze doelstellingen waren niet bekend bij de andereparticipanten (met uitzondering van de controller). De beschikbaremiddelen waren niet toereikend om alle doelstellingen terealiseren, zodat keuzen gemaakt moesten worden om de begroting telaten sluiten.
De spelsimulatie wees uit dat managers en bestuurders in eersteinstantie hun eigen doelstellingen lieten prevaleren boven hetorganisatiebrede belang. Pas als er een kans bestond geïsoleerd teraken en de budgetten te verliezen, bleek men bereid om individuelebelangen ondergeschikt te maken aan het belang van deorganisatie.
Aangezien de rol die iemand kreeg niet bepalend bleek voor hetindividuele onderhandelingsresultaat, is achteraf geanalyseerdwelke factoren dit resultaat nu wel beïnvloeden. Het onderzoek weesuit, dat het succesvol inzetten van strategisch gedrag vandoorslaggevend belang is voor het uiteindelijkebegrotingsresultaat. Het gaat hier dan om het maken van bilateraleen informele afspraken, het inzetten van strategisch budgettairgedrag en het gericht beïnvloeden van debesluitvormingsprocedure.
Verder blijkt de inhoudelijke onderbouwing van doelstellingen nietrelevant voor het uiteindelijke onderhandelingsresultaat. Ook detijd die men voor de besluitvorming krijgt is niet bepalend voor deinhoud en de kwaliteit van de uiteindelijke begroting.
Rick Anderson, Begroten in de praktijk van het openbaarbestuur
