Universiteiten kijken naar elkaar bij zelfregie op internationalisering
Het is voer voor speltheoretici: de universiteit die het meest doet tegen de verengelsing van het hoger onderwijs, profiteert het minst van de internationale instroom die nog overblijft. Binnen UNL heeft die vrees ertoe geleid om een geanonimiseerd voorstel naar de minister te sturen.
Vorige week hebben Nederlandse universiteiten gezamenlijke plannen ingediend om de instroom van het aantal buitenlandse studenten in te perken. De maatregelen bestaan er vooral uit om meer Nederlandstalig aanbod te creëren naast al het bestaande Engelstalige bacheloraanbod. Daarmee wil UNL de minister en de Kamer tegemoet komen in de roep om het Engels terug te dringen aan de universiteit. In januari werd namelijk een motie van NSC-Kamerlid Rosanne Hertzberger aangenomen die opriep om per instelling een plan te maken.
De wekelijkse nieuwsbrief is nog korte tijd gratis te ontvangen. De voorwaarden vindt u hier.
Inmiddels is duidelijk geworden dat de universiteiten niet individueel plannen hebben ingediend. Alleen op sectorniveau zijn afspraken gemaakt.
Zonder het goede van het Engels kwijt te raken
Het zijn voornamelijk de in omvang grote bacheloropleidingen die een Nederlandstalige variant krijgen, zoals de bacheloropleidingen economie, maar ook opleidingen in de techniek. Daarmee kiezen universiteiten expliciet voor tweetaligheid. “Op deze manier versterken we het Nederlands op onze universiteiten, zonder het goede van het Engels kwijt te raken”, zegt UNL.
De Nederlandstalige trajecten bij techniekopleidingen zijn opvallend. Onlangs zei bestuursvoorzitter Robert-Jan Smits van de Technische Universiteit Eindhoven nog dat de aangekondigde maatregelen met betrekking tot taal niet gelden voor zijn universiteit omdat veel Eindhovense bachelors opleiden voor tekortsectoren. Het enige onderdeel van het zelfregieplan waaraan de TU Eindhoven zich moet committeren is het verhogen van de blijfkans van buitenlandse studenten. Verder verwacht de Brabantse universiteit de komende jaren vooral te kunnen blijven groeien.
Lastig onderwerp, omdat universiteiten ook naar elkaar kijken
Universiteiten zijn zo voorzichtig met het delen van hun voornemens tot zelfregie dat concrete plannen zelfs niet aan de medezeggenschap zijn voorgelegd. Dat werd onlangs duidelijk bij de Rijksuniversiteit Groningen. Om andere universiteiten niet alerter te maken dan ze al zijn, is ook een geanonimiseerd voorstel naar de minister gegaan zei bestuurslid Hans Biemans onlangs tegen de medezeggenschap.
“Dit is een lastig onderwerp, omdat universiteiten ook naar elkaar kijken. Als de één wel veel maatregelen neemt en de ander niet, kan het zijn dat degene die minder maatregelen neemt, profiteert.” De komende tijd gaan universiteiten hierover met elkaar in gesprek, aldus Biemans.
Stralen de plannen voldoende ambitie uit
Binnen acht weken krijgt de Kamer de plannen van universiteiten toegestuurd, heeft de minister begin januari in zijn appreciatie op de motie laten weten. “Dan kunt u op basis van de plannen van de instellingen afwegen of deze voldoende ambitie uitstralen tegen de achtergrond van de motie.”
Volgende week is er alvast een groot debat in de Kamer over de toekomstverkenning van het vervolgonderwijs. Ook de voortgang op het dossier internationalisering staat dan op de agenda. Daar zal duidelijker worden hoe de Kamer vooralsnog aankijkt tegen de plannen voor zelfregie van universiteiten en hogescholen.
Dit weekend heeft de NSC-partijleider Pieter Omtzigt herhaald dat het voor NSC ontoelaatbaar is als het Nederlands niet meer goed wordt onderwezen op universiteiten. Volgens Omtzigt moet het Engels daarom ingeperkt worden. “Nederland is, na Ierland, nog ongeveer het enige land in de EU waar in het Engels onderwijs verschaft”, hield hij zijn partijgenoten voor. “Wilt u weten wat er gaat gebeuren de komende jaren?”
