Nano-tech tegen ziekenhuisinfectie

Nieuws | de redactie
17 juli 2014 | Nanozilver wordt vaak ingezet om in kleding bacteriën te doden om zo infecties te voorkomen. Toch zijn er twijfels over de mogelijke schade die de stof kan veroorzaken. Saxion en Hogeschool Zuyd werken samen aan alternatieven. “Hier wordt de kiem gelegd voor iets unieks,” zegt Paul Borm.

Speciale kleding, beddengoed en interieurtextiel kunnen zorginfecties voorkomen en dragen daarmee bij aan het terugdringen van ziektekosten’. Dat is het uitgangspunt voor bedrijven om het project TexIHC op te starten samen met Gregor Luthe (nanotechnoloog , lector Saxion), Ger Brinks (chemicus en textiel specialist, lector Saxion) en Paul Borm (nanotoxicoloog, lector Zuyd).

Bedrijven leidend

Zorg-gerelateerde infecties kostten in 2009 ruim € 340 miljoen, vijftienduizend patiënten lopen ernstige infecties op in Nederlandse ziekenhuizen. Van de naar schatting 125.000 patiënten die jaarlijks een ziekenhuisinfectie oplopen, overlijden zeker 17.500 patiënten tijdens hun verblijf in het ziekenhuis aan zorginfectie.

Luthe, Brinks en Borm werken al langer samen op het kruispunt van nieuwe materialen en nanotechnologie, en nanotoxicologie. Onlangs kregen zij de hoogste beoordeling bij een nieuwe subsidieronde van RAAK-MKB. “Het is een mooi voorbeeld van een inhoudelijk uitdagend programma en een uitgebreide samenwerking van hogescholen waarbij bedrijven nadrukkelijk leidend in de vraagarticulatie  zijn,” zegt Luthe, de aanvrager van het project.

Op zoek naar alternatieven

Nanozilver is een veelgebruikte stof in kleding, coatings en andere materialen vanwege de antibacteriële werking. De afgelopen jaren is er kritiek, omdat te grote concentraties van de stof in het leidingwater terecht komen en een gevaar vormen voor natuur en milieu. Daarom wordt er door onderzoekers naar alternatieven gezocht, zoals een goede hechting op textiel met behoud van antibacteriële werking. Saxion en Hogeschool Zuyd spelen een belangrijke rol in dat onderzoek.

Het is de samenwerking in de netwerken  met bedrijven en maatschappelijke instellingen die er voor heeft gezorgd dat het onderzoekproject zo goed is gewaardeerd, zijn de drie lectoren het eens. “Doordat we al in een bestaande keten werken, is het eigenlijk heel makkelijk nieuwe producten in de markt te zetten,” zegt Ger Brinks die zich als lector Smart Textiles bij Saxion bezighoudt met nieuwe, intelligente textielen in bijvoorbeeld de zorg.

“We werken bijvoorbeeld al samen met de Ziekenhuisgroep Twente. Zij hebben veel behoefte aan nieuwe hygiënische materialen voor bedtextiel. Voor hun is het dus zeer interessant om onze innovaties te vertalen naar toepasbare producten.”

Complementaire kennisgebieden

Niet alleen zorginstellingen, maar ook op hele andere gebieden liggen mogelijkheden voor het onderzoek van Saxion en Zuyd. Dat is volgens Luthe ook de kracht. “We zitten in drie hele complementaire kennisgebieden en daardoor kunnen we ook tot ontwikkelingen komen met een hele hoge maatschappelijke en economische relevantie.”

Ook Paul Borm ziet door die samenwerking dat de markt waarin de lectoren opereren ‘vrij breed’ is. “We richten ons bijvoorbeeld vooral op textiel en food richt, maar door de samenwerking tussen verschillende partijen kunnen we die textielsector verbinden met de ziekenhuizen die het ook weer bijvoorbeeld kunnen gebruiken bij de coating van muren en tafels. Zo krijg je snel heel veel inzicht in de problematieken en de mogelijkheden die daar bij horen.”

Innoveren in de maakindustrie

Het onderzoek van Borm, Luthe en Brinks is zo maatschappelijk relevant omdat er in 2015 een zogeheten nieuwe biocidenrichtlijn komt. “Dat gaat betekenen dat nieuwe coatings langs een wetgeving moet om aan te tonen dat er geen bijwerkingen zijn. Zulk onderzoek kost een bedrijf al snel drie á vier ton, dat kunnen ze zich niet veroorloven. Daarom kijken we nu naar alternatieve producten, bijvoorbeeld met natuurlijke houtingrediënten.”

Volgens Borm wordt door de samenwerking “de kiem gelegd voor een samenwerking die uniek gaat worden.” Juist de regio’s waar Hogeschool Zuyd en Saxion opereren hebben behoefte aan dit soort cross-over samenwerking, denkt Borm. “Limburg en Twente zijn toch van oudsher gebieden van de maakindustrie. Dat kan alleen in stand gehouden worden door te innoveren.”

Aan hogescholen ligt daarin ook de taak om genoeg jonge professionals te leveren die voor die taak zijn toegerust. “In Overijssel heft men hier het programma Tech for Future opgezet dat  deze visie versterkt door vraag gestuurd vanuit het MKB opdrachten uit te gaan werken met studenten en het MKB samen naar het voorbeeld van RAAK-MKB”, zegt Luthe.  

Op de universiteit bestaat dit niet

Paul Borm:  “Wij laten studenten zelf onderzoeken hoe goed verschillende coatings werken, bijvoorbeeld in implantaten. Dat zijn dus echt reallife toepassingen.” Ook de andere lectoren benadrukken dat het onderzoek terugkomt in het onderwijs op Saxion. “Dit is ook echt onderzoek dat op de universiteit eigenlijk niet bestaat.”

Die jongeren gaan uiteindelijk aan de slag in het innoveren in de zorg, of bij andere bedrijven die op dit punt expertise zoeken. “DSM bijvoorbeeld, wij moeten er voor zorgen dat zij hun professionals kunnen blijven krijgen.”

De samenwerking tussen Saxion en Hogeschool Zuyd moet in dat opzicht dus ook dienend zijn voor het bedrijfsleven in beide regio’s en daar buiten. “De hogeschool moet geen eigenaar zijn van de innovaties, maar een aanjager die innovatie initieert, begeleid en uitvoert samen met en voor het  MKB met studenten in echte werkveldsituaties. Dat brengt studenten en het bedrijfsleven ook bij elkaar,” zegt Gregor Luthe. “Het gaat er niet om dat we geld verdienen, het is puur om ons onderzoek weer te versterken en de kwaliteit van onderwijs. Daar worden we samen ook beter van.”

Luthe stelt dat Saxion en Hogeschool Zuyd op het gebied van toegepaste nanotechnologie al een sterke positie hebben. Deze financiële impuls van RAAK-MKB stelt hen in staat dat te verstevigen. “We moeten nu samen optrekken om ook Europees een vuist te maken op dit gebied.”


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK