EU waarschuwt voor het Nederlandse leenstelsel
In de Onderwijs- en opleidingsmonitor 2016 die gisteren werd gepubliceerd, analyseert de Europese Commissie de stand van zaken in de Europese Unie en toont zij aan dat de lidstaten een tweeledige taak hebben: zorgen voor toereikende financiële investeringen en het aanbieden van kwalitatief hoogwaardig onderwijs voor jonge mensen met diverse achtergronden, met inbegrip van vluchtelingen en migranten.
Kwestie van rechtvaardigheid
Tibor Navracsics, Europees commissaris voor Onderwijs: “De onderwijsstelsels van Europa kunnen een sleutelrol spelen om belangrijke problemen zoals de aanhoudende jeugdwerkloosheid en de trage economische groei te helpen aanpakken, en ook bij nieuwe uitdagingen zoals de vluchtelingencrisis. Maar onderwijs kan die rol enkel vervullen als dit goede resultaten oplevert. Vandaag moeten we er meer dan ooit voor zorgen dat onderwijs jongeren in staat stelt actieve, onafhankelijk burgers te worden en zinvol werk te vinden. Dit is niet alleen een kwestie van duurzame groei en innovatie te waarborgen. Het is een kwestie van rechtvaardigheid.”
De Commissie ondersteunt de lidstaten bij het hervormen en verbeteren van hun onderwijsstelsels door middel van beleidssamenwerking, benchmarking en financieringsprogramma’s zoals ERASMUS +. De Monitor vormt een integrerend deel van dit werk. Door een breed scala aan beproefde beleidsmaatregelen voor te stellen en de dialoog te bevorderen, helpt de Monitor de lidstaten om verbeteringen in hun eigen onderwijsstelsel te stimuleren.
Tien lidstaten hebben uitgaven verminderd
Uit de meest recente gegevens van de Monitor (2014) over investeringen in onderwijs blijkt dat de overheidsuitgaven voor onderwijs in de EU opnieuw aantrekken, na drie opeenvolgende jaren te zijn gedaald. In de hele EU zijn de overheidsinvesteringen in onderwijs met 1,1 % per jaar gestegen. Voor ongeveer twee derde van de lidstaten werd een stijging opgetekend. In zes landen bedroeg deze toename meer dan 5 % (Bulgarije, Hongarije, Letland, Malta, Roemenië en Slowakije). Tien lidstaten daarentegen hebben hun onderwijsuitgaven in 2014 verminderd ten opzichte van 2013 (België, Cyprus, Estland, Finland, Griekenland, Italië, Kroatië, Litouwen, Oostenrijk en Slovenië).
Toch zijn er meer inspanningen nodig om de onderwijsstelsels inclusiever te maken. Onderwijs is een krachtig instrument voor de integratie van jongeren met een migrantenachtergrond. Zij zijn nog steeds slechter af dan de autochtone bevolking. In 2015 kenden zij een hoger percentage voor schooluitval (19 %) en een lager percentage voor tertiair opleidingsniveau (36,4 %) dan de autochtone bevolking (respectievelijk 10,1 % en 39,4 %).
Careful monitoring
De commissie gaat ook specifiek in op het Nederlandse onderwijs. Zij prijzen Nederland als een van de best presterende landen op het gebied van onderwijs, maar men heeft ook zorgen met betrekking tot de gewijzigde studiefinanciering voor studenten. “The changes in the funding system for higher education provide room for investment in improving quality, but the impact on accessibility and educational inequality will need careful monitoring.”
De Onderwijs- en opleidingsmonitor 2016 van de Commissie is de vijfde editie van dit jaarlijks verslag waarin de evolutie van de Europese onderwijs- en opleidingsstelsels wordt weergegeven door een brede reeks gegevens samen te brengen. De monitor geeft een overzicht van de vorderingen in Europa inzake de Europa 2020-kerndoelstellingen voor onderwijs als onderdeel van de ruimere EU-strategie voor banen en groei.
