Invloed media op criminaliteitsbestrijding overschat

Beide gevallen spelen zich af in een grote stad in Nederland. Op basis van mediaberichten, beleidsstukken, politiecijfers, interviews en observaties worden het nieuwsproductieproces en het beleidsproces nauwkeurig gereconstrueerd. Op welke wijze vindt beïnvloeding nu werkelijk plaats? Wie volgt wie en wie beïnvloedt wie? Lopen beleidsmakers achter het nieuws aan of lopen verslaggevers aan de leiband van de overheid?

Uit beide gevalsstudies blijkt dat (kritische) mediaberichten niet van invloed zijn op de inhoud van het overheidsbeleid. Berichtgeving kan het besluitvormingsproces wel versnellen (in de fase van agendavorming en evaluatie) of vertragen (in de fase van besluitvorming en uitvoering), maar de overheid neemt alternatieve frames en de daarbij genoemde oplossingsrichting – afkomstig van burgers, lokale groepen en of journalisten – niet uit de berichtgeving over. Het onderzoek laat zien dat journalisten over het algemeen volgend zijn in hun keuze voor een onderwerp en frame. De bevindingen uit dit onderzoek wijzen dan ook niet op een aanjagende rol van de journalistiek. De stelling dat media het publieke debat meer lijken te beheersen dan politici en bestuurders, zoals door de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) in 2003 werd geopperd, wordt door de empirische gegevens uit dit onderzoek niet ondersteund. Media fungeren vooral als brug tussen diverse overheidsactoren die zich met de bestrijding van criminaliteit bezighouden, zij verzorgen de communicatie tussen de verschillende overheidsdiensten en bestuursniveaus, zo komt in dit onderzoek naar voren.

Samenvatting