Nieuwe opleiding gericht op TBS-personeel

Dat zegt prof. dr. Corine de Ruiter, hoogleraar Forensische Psychologie aan de Universiteit Maastricht. Ze is dan ook druk doende een masteropleiding Forensic Mental Health Science voor te bereiden, die naar verwachting in september 2007 van start gaat. Deze master sluit naadloos aan bij aanbeveling vijftien uit het rapport van de Tijdelijke commissie tbs, dat woensdag in de Tweede Kamer besproken wordt. Volgens De Ruiter een ‘heel goed, praktijkgericht rapport’.

Corine de Ruiter werkte zelf zeven jaar in een TBS-kliniek en spreekt dus uit ervaring over de opleiding van professionals in deze sector. Kort gezegd is haar ervaring dat hun opleidingsachtergrond onvoldoende aansluit bij de gestelde eisen. ‘Cliënten in een TBS-kliniek zijn veelal complexer en hebben andersoortige problemen dan mensen die vrijwillig naar het RIAGG komen. Diagnostiek en behandeling moeten hierop aansluiten. Op dit moment zijn de behandelaars in de forensische psychiatrie veelal welwillend en ze leren natuurlijk door ervaring ook bij. Maar ze zijn simpelweg onvoldoende opgeleid op het gebied van forensische psychodiagnostiek en forensische therapie; waarom worden mensen met psychische stoornissen agressief, hoe schat je de toerekeningsvatbaarheid in?; wat werkt er in de behandeling van delinquenten met psychische stoornissen?’

In dat laatste schuilt volgens de hoogleraar ook een verklaring voor de incidenten de afgelopen jaren met TBS’ers die tijdens hun proefverlof een misdaad begingen. ‘Ik ben ervan overtuigd dat als de professionals beter op hun taak zijn voorbereid, dit in veel gevallen te voorkomen is.’ Ook het onderzoeksrapport beveelt in de vijftiende van de zeventien aanbevelingen aan dat er specifiek forensisch psychiatrisch onderwijs moet komen op HBO- en universitair niveau. In Canada, de VS en Engeland bestaan deze opleidingen al en volgens De Ruiter is het dan ook hoog tijd dat er in Nederland ook een gespecialiseerde opleiding komt.

Nieuwe Master

Naar verwachting start in september 2007 dan ook de tweejarige Master Forensic Mental Health Science aan de Universiteit Maastricht, verzorgd door de Faculteit der Psychologie. Deze opleiding richt zich op de diagnostiek en behandeling van psychisch gestoorde delinquenten, in de TBS, maar ook in justitiële jeugdinrichtingen, in forensische poliklinieken, etc.. Aan bod komen bijvoorbeeld forensische interviewvaardigheden, effectieve bestudering van (straf)dossiers, forensisch- psychodiagnostische vaardigheden (zoals diagnostiek van persoonlijkheidsstoornissen (psychopathie), toerekeningsvatbaarheid, risicotaxatie, indicatiestelling voor behandeling) en forensische psychotherapie, in het bijzonder de cognitieve gedragstherapie en farmacotherapie. Deze nieuwe master wordt aangeboden naast de eenjarige Master Psychology and Law

Het onderzoek binnen de Faculteit der Psychologie richtte zich de afgelopen jaren sterk op fenomenen als hervonden herinneringen, psychopathie, traumaverwerking en dissociatie (het gevoel ‘buiten jezelf te treden’ of de wereld als ‘niet echt’ te ervaren). De komende jaren komt daar een klinisch-forensische onderzoekslijn bij, met bijvoorbeeld aandacht voor de psychologische kenmerken die samenhangen met antisociaal gedrag (met de nadruk op ernstig (seksueel) gewelddadig gedrag) en effectieve interventies om het risico op antisociaal gedrag te beperken.

Het rapport van de Tijdelijke commissie tbs beveelt ook aan dat wetenschappers in de forensische sector meer moeten samenwerken met universiteiten. Ook deze aanbeveling is Corine de Ruiter uit het hart gegrepen. ‘Ik ben zeer te spreken over dit rapport. In het verleden zag ik er al vele langskomen, maar zo concreet en praktijkgericht als dit exemplaar zag ik ze nog niet eerder. De commissie neemt geen blad voor de mond en zegt gewoon duidelijk: Nu moet er echt iets gaan gebeuren. Dat onderschrijf ik van harte’, besluit de hoogleraar Forensische Psychologie.