‘Het Noorden ontbeert een duidelijke visie op de ruimtelijke inrichting’
De Roo vindt dat het Noorden lange tijd achter de Randstad probeerde aan te hollen. ‘We wilden hier net zo’n economie als in het westen. Maar zo’n grootschalige economie werkt hier niet en daardoor beklijft het niet. Het blijft armetierig. Kijk maar naar projecten als de Eemshaven.’ Het Noorden moet daarom niet de Randstad na-apen, maar een heel ander soort economie ontwikkelen. ‘We moeten juist inspelen op de kwaliteiten van het Noorden: landschap, wonen en leisure.’ Kortom, het Noorden moet LILA worden en een belangrijke woon- en recreatie-functie krijgen. ‘Mensen hebben meer geld en meer behoefte aan leisure. Daar moet het Noorden, met al haar rust en ruimte, gebruik van maken. Niet op een oubollige manier, hoor. Het moet hier geen openluchtmuseum worden.’ Toerisme zou bijvoorbeeld een belangrijke rol kunnen gaan spelen. ‘Het Noorden heeft internationale allure. Neem het terpenlandschap en de waddeneilanden. Dat zou verder uitgebouwd kunnen worden.’
Mal/contramal
LILA vormt een planologisch concept dat bekend staat als de mal/contramal. De Roo: ‘De Randstad is de mal, en het Noorden de contramal. Samen vullen ze elkaar aan. Net zoals een huis een woonkamer heeft en een tuin. Het Noorden moet niet gaan concurreren met de Randstad, maar een welkome en noodzakelijke aanvulling zijn.’ Het LILA-concept voor het Noorden – uitgewerkt in het boek – is hard nodig, zegt de Roo. ‘Er is nu maar een ontwikkelingsconcept en dat is de randstadeconomie. Wij willen met dit boek een alternatief bieden.’ Want een echte visie op de ruimtelijke inrichting van het Noorden ontbreekt nu nog in de regionale politiek. ‘Projecten als de Blauwe Stad en de Meerstad zijn fantastisch, maar toch ook ‘incidenten’, er is nog geen samenhang, geen gezamenlijke visie. En er wordt nog te weinig over gepraat.’ En dat moet wel gebeuren, want sinds de Nota Ruimte uit 2004 moeten regio’s (onder bepaalde voorwaarden van de overheid) zelf bepalen hoe ze hun gebied inrichten.
Samenwerking
Daarom moeten de noordelijke provincies en gemeentes intensief met elkaar gaan samenwerken en een visie voor het Noorden ontwikkelen. ‘Ik hoop dat de noordelijke politiek de durf heeft om deze stap te zetten.’ De Roo is positief gestemd. ‘Er wordt nu al prima samengewerkt, bijvoorbeeld via het Samenwerkingsverband Noord-Nederland.’ Hij hoopt dat het boek – voortgekomen uit een congres dat twee jaar geleden gehouden is – de discussie initieert over de ruimtelijke toekomst van het Noorden. ‘Het boek heeft een hoge aaibaarheidsfactor, dus ik denk dat het veel gelezen gaat worden. De eerste reacties van bestuurders zijn zeer positief.’
Waddeneiland erbij bouwen
Kan LILA ervoor zorgen dat de economie in het Noorden net zo sterk gaat worden als in de Randstad? De Roo: ‘Dat valt nu nog moeilijk te zeggen. Het moet allemaal nog verder onderzocht worden en hangt af van een heleboel factoren: de wijze van samenwerken en de wens om te investeren bijvoorbeeld. Maar ik weet wel dat LILA beter is voor de economie dan niets doen. Ik bestrijd in ieder geval het idee – populair onder sommige beleidsmakers in Den Haag – dat het Noorden een armlastige regio is zonder toekomst.’ In het boek worden ook enkele gedurfde plannen gepresenteerd, zoals een waddeneiland erbij bouwen. De Roo: ‘Ja, waarom niet? Het landschap is toch al lang niet meer natuurlijk. Het zou een geweldige bijdrage leveren aan de leisure-economie.’
