Blobs bouwen kan beter
Gebouwen met onregelmatige, gekromde vlakken zijn de laatste jaren populair geworden onder architecten. Maar de concrete uitvoering van dit soort gebouwen blijkt vaak problematisch. Onderzoeker ir. Martijn Veltkamp heeft een systeem ontwikkeld waarmee blob’s gemakkelijker te realiseren zijn. Hij promoveert op maandag 17 september op dit onderwerp aan de TU Delft.
Onregelmatig gevormde gebouwen met vlakken die in twee richtingen krommen, ook wel bekend als ‘blob’s’, zijn in de laatste tien jaar in de belangstelling komen te staan dankzij nieuwe en gebruiksvriendelijke modelleringssoftware. Deze software komt uit de film-, auto- en vliegtuigindustrie en is nu dus ook bij architecten in gebruik.
Maar terwijl architecten vooral de vormmogelijkheden ervan benutten om er fraaie gebouwontwerpen mee te maken, ging de trend voorbij aan de technische disciplines die zijn betrokken bij de realisatie van de gebouwen. Dit leidde ertoe dat blob-gebouwen weliswaar aan alle functionele en constructieve eisen voldeden, maar toch geen voldoening gaven. Zo komen de constructieve vorm en de architectonische vorm vaak niet overeen en is het onmogelijk om de sterkte van de constructie lokaal te optimaliseren, waardoor het materiaalgebruik onnodig hoog is.
Onderzoeker Martijn Veltkamp, die promoveert aan de Delftse faculteit Bouwkunde, heeft daarom systemen ontwikkeld waarmee blob’s gemakkelijker te realiseren zijn. Een voorbeeld van zo’n systeem zijn de zogenoemde Deltaribben, een netwerk van krommende en torderende ribben. De ribben hebben een driehoekige doorsnede en zijn samengesteld uit drie op maat gesneden gekromde staalplaten; ze bestaan uit componenten die op maat gemaakt worden voor een specifieke plek in de constructie. Een heleboel van deze ribben samen vormen een netwerkconstructie. Een belangrijk kenmerk is dat de ribben worden gemaakt met bestaande technieken.
Een architect kan de Deltaribben gebruiken als constructie voor zijn ontwerp. Afhankelijk van de grilligheid van de gewenste blob zoekt hij een optimum in een open of juist dicht netwerk, met dunne of dikke ribben. Het Deltaribben-systeem is nog niet in een gebouw toegepast maar wel uitgewerkt tot drie prototypen op ware grootte, gemaakt van plaatstaal. Het systeem is ook toegepast op een gebouwontwerp. Het onderzoek heeft volgens Veltkamp aangetoond dat het systeem ongeëvenaarde vormvrijheid biedt, waarbij nog altijd een rationele productiewijze mogelijk is.
