Miljarden meer voor HO in aantocht

“Wie iets voor kennis en innovatie wil doen, moet het nu doen. Niet na de verkiezingen [in september 2009] als het grote bezuinigen begint”, zegt de president Peter Gruss van de Max-Planck-Gesellschaft.

Al langere tijd werd vrij vruchteloos gepraat over een pakket van 16 miljard aan investeringen in HO-gebouwen, -opleidingen en onderzoekscentra voor de periode tot 2018. Ook willen de Länder en Berlijn een soort OESO-norm vastleggen à la het kabinet-Balkenende. Alleen willen de Duitsers de kennisinvesteringen verhogen van 8.6% naar 10% van het BNP in 2015, zo weet Der Spiegel. Dat zou een extra €50 tot 60 miljard betekenen.

De noodzaak tot een extra investeringspakket komt voort uit een korte en een lange termijn probleem van de Duitse economie. Op korte termijn dreigen de vele, kennisintensieve middelgrote, vaak familiebedrijven in hightech en diensten te gaan snijden in hun onderzoeksuitgaven vanwege kredietproblemen.

Op langere termijn vormt de demografie een enorm vraagstuk. Nu al zijn er ondanks de crisis 50.000 langdurige vacatures voor ingenieurs. Veel te weinig allochtone jongeren halen een VO-diploma voor doorstroming naar het HO en veel te weinig vrouwen kiezen bèta-tech studies. Mochten zij toch een diploma halen – hoge uitval meegerekend – dan blijken de universiteiten en R&D geen alternatieve werkomgeving en wordt het toptalent snel weggekocht door het buitenland.

Het tekort aan hoogopgeleiden heeft de Duitse economie in 2007 €28,5 miljard aan misgelopen orders gekost. Inmiddels krimpt de Duitse bevolking door de vergrijzing en voorzien analytici dat dit effect de komende jaren nog veel sterker wordt.

“Korte termijn maatregelen compenseren niet wat de komende jaren de bloei van onze samenleving kan verzekeren”, zegt de Max-Planck-Präsident Gruss. Wordt er gesneden in plaats van geïnvesteerd in kennis dan betekent dat volgens hem dat “Duitsland niet inzet op de toekomst en binnenkort tot een imitatoreneconomie veroordeeld is.”