Voorportalen van de macht

In de hoger onderwijswereld willen we het niet altijd weten, maar hoger onderwijs (HO) en studiefinanciering (SF) worden door sommigen in het Haagse beschouwd als een stoffig dossier. Het is meer iets voor specialisten uit het wereldje zelf of fractiegenoten onderaan de ladder. “Debatten in het hoger onderwijs lijken zich altijd te herhalen”, zo merkte een verslaggever van een van de landelijke dagbladen ooit op. “Het onderwijswereldje is echt te klein”, aldus een Kamerlid dat ook in andere sectoren had rondgekeken.

En toch… het zou onverstandig zijn de Kamerleden met hoger onderwijs en studiefinanciering te onderschatten. Wie zichzelf daar bewijst, laat zien verantwoordelijkheid te willen nemen voor dossiers die taai zijn, maar de journaals niet zullen halen. Niet verwonderlijk dat dergelijke Kamerleden later naar interessante bestuurlijke posities promoveren.
 

Tien voormalige HO- en SF-woordvoerders op hoge posities

1.      Camiel Eurlings – CDA – Delegatieleider Europarlement, Minister van Verkeer en Waterstaat

2.      Maria van der Hoeven – CDA – Minister OCW en EZ

3.      Wim van de Camp – CDA – Delegatieleider Europarlement

4.      Wim Deetman – CDA – Minister, Kamervoorzitter, Burgemeester van Den Haag, Raad van State

5.      Mariëtte Hamer – PvdA – Fractievoorzitter

6.      Jacques Tichelaar – PvdA – Fractievoorzitter, Commissaris van de Koningin in Drenthe

7.      Marleen Barth – PvdA – Voorzitter CNV Onderwijs en GGZ Nederland

8.      Clemens Cornielje – VVD – Commissaris van de Koningin in Gelderland

9.      Neelie Kroes – VVD – Minister V&W, president Nyenrode, Eurocommissaris

10.    Arie Slob – ChristenUnie – Fractievoorzitter

Naast zulke politieke toppers zijn nog andere onderwijs- en SF-specialisten uit de Kamer op eervolle plaatsen terecht gekomen. Zo krijgt Groningen voor de tweede keer op rij een van hen als burgemeester. Na Jacques Wallage komt daar nu Peter Rehwinkel de ambtsketen dragen. Rehwinkels fractiechef in zijn tijd als SF-woordvoerder was overigens diezelfde Wallage. Deze blijft na Groningen het HO overigens trouw, nu als lector aan de HU.

Een ander voorbeeld van die trouw was Nel Ginjaar-Maas. Zij bleef na haar periode als staatssecretaris op O&W de sector actief volgen vanuit de Kamer, totdat haar opvolger op O&W, opnieuw Wallage, haar overhaalde de vernieuwing in het VO leiding te geven. In de jaren nadien heeft zij als voorzitter van de RvT van de Hogeschool Zeeland nog veel goeds gedaan voor het hbo.

Voor al deze oud-Kamerleden met een onderwijsspecialisme blijft natuurlijk één man het voorbeeld van politiek perspectief. Van hen kon tenslotte alleen Jo Cals zich er tot nu toe op beroemen uiteindelijk ook premier geworden te zijn. En als MP stond hij aan de basis van een conflict en debat, dat een Sternstunde en wendingspunt in de parlementaire geschiedenis van Nederland werd: de Nacht van Schmelzer. Zo werd deze onderwijspoliticus zelf bijna een beetje canon en ‘Arnhem-waardig’.

En hoe zit het met de collegeleden van hogescholen en universiteiten? In hoeverre is de bestuurskamer voor hen een springplank voor een verdere carrière? U leest het hier.