Barroso zoekt slimme groei uit crisis
Van de term ‘Eurobonds’ worden de meeste Europeseregeringsleiders bloednerveus. Goede kans echter dat het kleinebroertje – de ‘project bond’ of project-obligatie – in juni wél desteun van Europese regeringsleiders en het Europarlement zalkrijgen. Commissievoorzitter Barroso schat de kans op succesredelijk positief in.
Het was bepaald niet de eerste keer dat CommissievoorzitterBarroso ten overstaan van het publiek van The Lisbon Council nut ennoodzaak van economische groei moest aantonen. De bijeenkomst hadals titel ‘unleashing growth’ en debatleider Ann Mettler merktefijntjes op, dat ruim tien jaar na de veelgeplaagdeLissabon-doelstellingen de cirkel nu rond is. Opnieuw zoekt de EUnaar een punt aan de horizon en moeten economische groei enbanen onze welvaart bestendigen.
Sociale onrust
Barroso zei in zijn inleiding bij het seminar daar onder meerhet volgende over. “We weten allemaal wat de uitdagingen zijn: definanciële en economische crisis heeft de Europese Unie hardgeraakt. De economische voorspellingen die de Commissieafgelopen week publiceerde, zijn niet cijfers die we graag haddenwillen tonen. Onze analyses laten macro-economischeonevenwichtigheden zien. Daarbij komt de toenemende sociale onrustin sommige landen.”
“Ik denk dat we het er allemaal wel over eens zijn dat we verdermoeten kijken dan de noodzakelijke bezuinigingsmaatregelen willenwe de problemen écht aanpakken, willen we economische groei eenboost te geven. Natuurlijk is groei het antwoord. Als we hierinniet slagen, dan verspillen we de talenten van een hele generatiejonge mensen en creëren we een lange periode van lageproductiviteit.”
Twee soorten obligaties
Voorafgaand aan de jaarlijkse voorjaarstop van de Europeseregeringsleiders en een enkel staatshoofd, probeerde José ManuelBarroso daarom bij The Lisbon Council alvast de geesten rijp temaken voor een idee dat al een tijdje binnen de Europeseinstituties circuleert: de project-obligatie. TegenScienceGuide zei hij daarom in een nader gesprek inBrussel: “We hebben het voortdurend over ‘groei en nieuwe banen’,maar we moeten ons vooral afvragen waar die economische groeivandaan moet komen.”
Voorlopig is zijn nieuwe voorzet op dit terrein nog een pilot enzullen de obligaties uitsluitend worden uitgegeven voor energie-,transport- en ICT-projecten, maar wanneer het financieringsmodelsuccesvol blijkt, zullen wellicht ook andersoortige projectenvolgen. Bijvoorbeeld projecten op het terrein van onderzoek eninnovatie.
“Je moet je realiseren dat het extreem moeilijk is om bij delidstaten de handen op elkaar te krijgen voor iets dat zelfsslechts in de verte op een ‘obligatie’ lijkt”, zei Barroso in hetgesprek met ScienceGuide. “Maar het concept van eenproject-obligatie is iets totaal anders dan een ‘eurobond’, die decollectivisering van nationale staatsschulden tot doel heeft.”
HO doe mee!
Met behulp van deze obligatie wordt een nieuwe markt voorschuldpapier gecreëerd en ontstaat er een nieuwe bron vanfinanciering voor infrastructurele projecten die op hun beurt weerpositieve effecten sorteren. Dit zou een aantrekkelijke marktvormen want het gaat om langlopende leningen met een hoog rendementdoor de gedeeltelijke garantie die de EU geeft.
Commissievoorzitter Barroso: “We hebben het over concreteobligaties voor concrete projecten, voor energienetwerken, voorbreedbandconnecties.” In de pilotfase wordt €230 miljoen uitbestaande Europese programma’s zoals het Competitiveness andInnovation Programme gebruikt om misschien wel eeen bedrag totzo’n €4,6 miljard aan extra private investeringen temobiliseren.
Op die manier wordt de project-obligatie een multiplier voorEuropese investeringen in kennis en innovatie. ZietCommissievoorzitter Barroso binnen dit concept ook ruimte voorwetenschappelijke onderzoeksprojecten en de daarop gerichteinstellingen als hogescholen en universiteiten? Zijn reactie waseven snel als gretig. “Voorlopig betreft depilot projecten op het terrein van energie, transport en ICT,maar we zouden zeer blij zijn wanneer Europeseonderzoeksinstellingen hierin mee zouden doen.”
