Geen feestje met Halbe

Het leek zo’n aardig idee. Na het denkwerk van de commissie-Veerman en de Strategische Agenda van de staatssecretaris kwam de Review Commissie van Van Vught met haar weging van de visie, plannen en aanpak die hogescholen en universiteiten elk en in concreto ambiëren waar te maken.

Dat werd de basis voor de  prestatieafspraken die OCW nu formeel met de instellingen wil vastleggen als impuls en lange termijn oriëntatie voor hun werk en de HO-sector van ons land als geheel. Die afspraken met enig feestelijk ceremonieel samen ondertekenen leek dan ook alleszins gepast.

Genereus gebaar

Daar kwam natuurlijk bij, dat men op OCW wel ongeveer kon uitrekenen, dat een dergelijk opbeurend evenement tegelijk het afscheid in zou kunnen houden van de meest betrokken bewindsman. Het kabinet Rutte-II staat op aantreden, zo verwacht heel Den Haag inmiddels, en Halbe Zijlstra zal zijn post op OCW verlaten. Al in juni kon ScienceGuide melden, dat hij de nieuwe fractievoorzitter wordt van de VVD in de Tweede Kamer.

Het samen organiseren van een feestelijk ondertekening van de prestatieafspraken zou dan ook een genereus gebaar zijn van ‘het veld’ naar de vertrekkende bewindsman, die zich met veel elan voor de concretisering van ‘Veerman’ en het streven naar meer verscheidenheid en excellentie heeft ingezet. Dat men hem heeft leren waarderen in die rol bleek uit de woorden van UU-voorzitter Yvonne van Rooy in haar recente ‘afscheids Top 10’.

“Hij zat niet zo lang als bewindsman op hoger onderwijs, maar heeft zich wel onderscheiden. Op een goede manier, vind ik. Hij bleek namelijk iemand die goed kan luisteren. Zijlstra kwam met zijn eigen plannen, zoals elke bewindsman, maar hij was oprecht belangstellend naar wat een ander daar van vond, naar wat wij daar bijvoorbeeld tegenover zetten.

En hij bleek betrouwbaar als je dan daaruit met elkaar conclusies trok. Dat is niet vanzelfsprekend en zeker niet iedere bewindspersoon gegeven. Halbe Zijlstra was eerlijk en als je iets afsprak, dan stond dat ook. Dat schept een sfeer van vertrouwen.”

Welsprekende hashtags

Maar het gaat hoogstwaarschijnlijk niet door. De HBO-raad heeft in zijn ledenvergadering besloten dat men, in navolging van het bestuur “geen behoefte [heeft] aan een ‘festiviteit’ tijdens welke de prestatieafspraken worden ondertekend. Volstaan kan worden met beschikkingen van OCW.” ‘Stuur het goedgekeurde stuk maar over de post’, blijkbaar is dat wel afdoende.

Binnen de vereniging van hogescholen zijn er nog velen die OCW en Van Vught verwijten maken over te veel details en te veel bureaucratie bij het uitwerken en toetsen van de prestatieafspraken. En dat terwijl de hogescholen grotendeels als ‘zeer goed’ en HAN en Hanze zelfs als ‘excellent’ uit de bus kwamen.

Toen de beoordelingen van Van Vught publiek werden twitterde bijvoorbeeld Fontys-voorman Marcel Wintels, dat hij het gevoel ervoer dat je ‘zeer goed’ beoordeeld kunt worden en toch een “heel slecht gevoel” kunt hebben. De hashtags ‘onnavolgbaar’ en ‘bureaucratischcircus’ bij die eerste reactie waren eloquent.