Klimaatakkoord vraagt inzet van hogescholen

Verslag | de redactie
19 maart 2019 | Aan de Klimaattafels sprak de onderwijssector – van primair tot hoger onderwijs – de afgelopen tijd met een gezamenlijke stem. Niettemin zijn er grote verschillen tussen de uitdagingen waar een basisschool of een universiteit zich voor ziet. Op de Energiedag bij Saxion, georganiseerd door de Vereniging Hogescholen, wordt een inkijkje gegeven in hoe dat gesprek verliep.
Het vernieuwde onderwijsgebouw van Viaa Foto: Christein van Hoffen

Saxion-collegelid Ineke van Oldeniel heet de aanwezigen op de Energiedag welkom en vertelt welke inspanningen haar hogeschool doet om de duurzaamheid te bevorderen. “Wij zijn geen bestuur dat overtuigd hoeft te worden van het belang van duurzaamheid,” zegt Van Oldeniel. Toch denkt zij dat het nog wel zichtbaarder mag worden op de hogeschool.

Op dit moment maakt Saxion al een aantal duidelijke keuzes op het gebied van de duurzaamheid. Zo is het niet langer de bedoeling dat personeel voor bestemmingen onder de 500 kilometer nog het vliegtuig pakt en wordt er gekeken of het bij internationale conferenties ook afdoende is om twee in plaats van vier mensen te sturen.

Universiteiten moeten strenger zijn op vlieggedrag

Ook in het onderwijs staat duurzaamheid op de agenda. Vorig jaar kregen twee opleidingen een keurmerk Duurzaam Hoger Onderwijs waarmee de hogeschool de ambities op dit vlak kenbaar maakt. “We zien dat studenten hier echt voor kiezen,” zegt Van Oldeniel. Winst is er volgens het collegelid nog wel te behalen bij het vervoersplan van de hogeschool. “Het viel onze nieuwe voorzitter Anka Mulder toen ze hier aan de slag ging op hoeveel mensen er met de auto komen. Dat is in de Randstad echt anders en dat heeft te maken de voorzieningen voor openbaar vervoer.”

Heel het onderwijs moet van het gas af

Namens de Vereniging Hogescholen vertelt beleidsadviseur Petra Post hoe de inbreng van de hogescholen aan de klimaattafels is geweest in de aanloop naar het Klimaatakkoord. “Er was een stoel aan de tafels voor het hele onderwijs. Die stoel is gepakt door het primair onderwijs, maar onder regie van OCW konden alle onderwijssectoren input leveren.”

Het belangrijkste onderwerp dat in het akkoord naar voren komt, waar hogescholen voor een grote uitdaging staan is dat iedereen van het gas af moet, constateert Post. Om tot daartoe – en tot andere ambities – te komen wordt nu een sectorale routekaart ontwikkeld. Deze moet voor 1 mei klaar zijn.

Post constateert dat de veertien universiteiten al vrij gedetailleerd hun plannen en huidige stand van zaken hebben geformuleerd, maar dat er in het hbo nog geworsteld wordt. “Er is een nulmeting gedaan bij 27 hogescholen en in totaal 159 gebouwen. Daaruit blijkt dat we het goed doen, maar dat we er nog niet zijn.” Zo valt er nog veel winst te boeken door overal over te stappen op ledverlichting. Wel blijkt dat al 23% van alle onderwijsgebouwen gasloos is.

Na 1 mei is het de bedoeling dat alle hogescholen ieder voor zich een routekaart gaan ontwikkelen om de ambities uit het Klimaatakkoord waar te maken. Volgens Post zijn er inmiddels zeven hogescholen die een concrete duurzaamheidsvisie aan de Vereniging Hogescholen hebben opgestuurd. De VH-beleidsadviseur verzoekt de hogescholen die dat nog niet gedaan hebben ook hun plannen op te sturen.

Hans Wicher Schreur is directeur duurzaamheid, vastgoed en huisvestingsbeleid op Saxion en betrokken geweest bij de gesprekken in aanloop naar het Klimaatakkoord. “In 2020 moet iedere hogeschool een eigen routekaart hebben. Ik denk dat het raadzaam is daar nu vast mee te beginnen en daar vooral ook je onderzoekers bij te betrekken.”

Binnenklimaat is subjectief

Om te laten zien wat hogescholen al concreet ter verduurzaming doen, laat Bert-Jan Jonker van Viaa in Zwolle zien wat zij het afgelopen jaar gedaan hebben bij de renovatie van het onderwijsgebouw en welke lessen dat heeft opgeleverd. Hij stelt dat het verstandig is zowel personeel en studenten mee te nemen in de plannen die je hebt voor een onderwijsgebouw.

In de hogeschool in Zwolle – ooit uitgeroepen tot lelijkste gebouw van de stad – is onder meer gezorgd voor isolatie van de gevel, het installeren van warmtepompen en het voorzien van het dak met zonnepanelen. In het gebouw is gezorgd voor een flexibel ontwerp, zodat ruimtes in te richten zijn voor verschillende onderwijsvragen.

Grote uitdaging blijft daarbij het binnenklimaat en hoe dat door iedereen wordt ervaren. “Je merkt toch zoiets heel subjectief is,” vertelt Jonker die ziet hoe dat soms lastig is te rijmen met de ambities op het gebied van de duurzaamheid. “De gebruiker heeft graag invloed op het klimaat in zijn of haar klaslokaal.”

 

 


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK