Studiekeuzecheck gaat leveren
Het ‘LSVb-borreldebat’ over de keuzecheck was op 1 mei perfect getimed. Deze dag moest immers elke student zicht tijdig gemeld hebben als inschrijver in HBO en WO. De eerste informatie bij de discussie was dan ook relevant. Met enige prudentie meldde LSVb-voorzitter Jorien Jansen dat de uitkomst van dit eerste ‘1 mei jaar’ zo’n 80 à 90% zou zijn. OCW heeft inmiddels laten weten dat 197.564 studenten zich voor 1 mei hebben aangemeld. Zo velen zullen dus een proces van ‘studiekeuzecheck’ mogen ondergaan.
De LSVb presenteerde een eerste eigen analyse van de wijze waarop HBO en WO hun matching en studiekeuzechecks organiseren. U vindt dat rapport hier.
Studeer voordat je gaat studeren
Is dat belangrijk en effectief? Nou en of, zo blijkt uit de concrete cijfers en ervaringen van de UU. Oud-decaan en onderwijskenner prof. Theo Wubbels meldde de effecten van de experimentele matching die de UU als in 2013 had doorgevoerd. Kern daarvan is het beginsel “studeer voordat je gaat studeren.” Men organiseert met het VO en zijn decanen een programma waarin scholieren meerdere dagen concreet kennismaken en deelnemen in HO-opleidingen, hun aanpak, uitdaging en inhoud.
Een Utrechtse rechtenstudent deed bij de LSVb concreet verslag van hoe men vooraf zijn studiekeuze had aangepakt. “Ik zat in de twijfel-categorie” vertelde Olivier Schmidt, “en na matching wist ik dat ik dit écht leuk ging vinden. Je kreeg flink ‘huiswerk’, een casus. Dat was zo nuttig, omdat ik nu kon zien hoe het gaat in werkgroepen en colleges en met de stof die we zouden krijgen.”
Kans op groot succes
De uitkomst is in Utrecht dat 15% van de studenten ertoe gebracht wordt zich serieus te herbezinnen. Zij kiezen ervoor hun oorspronkelijke studiekeuze te laten schieten. “Dat is een aanzienlijke groep, die na de matching besluit niet door te gaan in die richting. Stel dit was grotendeels de groep die de uitvallers had gevormd bij het doorgaan met hun studiekeuze, dan is duidelijk dat deze studiekeuzecheck en matching een groot succes vormt.”
Feitelijk duidt de UU-aanpak erop dat een zeer fors deel van de snelle uitvallers in de propedeuse – vaak tientallen procenten van de instroom – met behulp van de matching geïdentificeerd kan worden als risicogroep. Door hen tijdig op een beter studiespoor te zetten, kan de uitval en het gering studiesucces al in de propedeuse fors verlaagd worden. Wubbels wees er tegen ScienceGuide op, dat hiermee een van de belangrijkste en meest invloedrijke factoren voor het zwakke rendement van HBO en WO zou kunnen worden weggenomen.
Voorkom veel ellende
Dit is bij de HvA en UvA ook gaande, omdat men daar sommige VWO’ers vanwege hun meer praktische interesses doorgeleid naar verwante HBO-disciplines. Bij de HvA had men ook meegemaakt hoe matching gedurende het proces stuikelaars in de studie helpt voorkomen. Een zeer populaire economieopleiding ging een stevige route voorafgaand aan de inschrijving inrichten.
“De aanmelders zagen in dat het voortraject al wat er van ze gevraagd zou worden in de studie. We zagen tijdens dat traject al heel wat deelnemers zich via studielink alsnog afmelden. Voor ons betekent dit: ga niet voor de makkelijke route als hogeschool. Je voorkomt veel ellende en de motivatie vooraf heel te zijn.”
UU krimpt gelukkig
Prof. Wubbels zag de impact in de cijfers. “In 2013 kregen alle universiteiten meer studenten binnen, behalve de UU. Bij ons moest je een matching doen en die leidde er toe dat men zelf kritischer ging kiezen. Die daling van de instroom vinden wij niet erg. Uit die kleinere groep zal namelijk een veel groter deel ook echt afstuderen en studiesucces verhogen. Dat is ons wat waard.”
Binnen de instellingen ligt dit nog vaak zeer verdeeld. Zo hebben veel bètafaculteiten de houding dat zij elke aanmelder zeer verwelkomen. “Dat snap ik heel best,” zegt Wubbels. “Maar nu bijvoorbeeld ook bij zij UU de toestroom dit jaar met 35% toeneemt, is de tijd ook daar rijp voor serieuze matching vooraf.”
HBO nog niet gereed
Binnen het HBO is er op dit punt nog veel huiswerk te doen, erkenden de aanwezige studiekeuze experts vanuit onder meer de HAN, Saxion en HvA. “Wij hebben intern nog het nodige niet op orde. Bijvoorbeeld bij de doorverwijzing. Studenten die bij de ene opleiding niet veel perspectief lijken te hebben kunnen wij nog nauwelijks doorgeleiden naar een waar zij dat wel zouden krijgen.”
“We weten tussen faculteiten en zelfs tussen verwante opleidingen veel te weinig van elkaar en de verschillende vormen van aanpak. Dat moet echt veel meer samenhang gaan vertonen, willen we hier een succes van maken.”
