Nieuw mechanisme voor communicatie tussen cellen

Nieuws | de redactie

28 april 2006 |

Onderzoekers van het Hubrecht Laboratorium in Utrecht hebben een nieuw mechanisme ontdekt dat een belangrijke rol speelt in het bepalen van de afstand waarover cellen met elkaar kunnen communiceren. Communicatie tussen cellen is van groot belang tijdens de ontwikkeling van complexe organismen, zoals de mens. Een belangrijk communicatiemiddel is het Wnt- eiwit, dat over een relatief lange afstand kan functioneren en als belangrijke taak heeft om patronen aan te brengen in zich ontwikkelende weefsels. Hoewel er veel bekend is over hoe Wnt het gedrag van cellen kan beïnvloeden, is het nog grotendeels onbekend hoe Wnt-eiwitten over lange afstand kunnen signaleren (bij een vlieg is dat bijvoorbeeld een reikwijdte van twintig cellen).

Promovendus Damien Coudreuse en onderzoeksleider Rik Korswagen hebben een nieuw mechanisme ontdekt dat van belang is voor langeafstandscommunicatie met Wnt-eiwitten.

Ze bestudeerden daarvoor Wnt-signalering in een relatief simpel en daardoor overzichtelijk organisme, de nematode worm Caenorhabditis elegans. Met behulp van nieuwe genetische technologie testten ze alle 19.000 genen van dit organisme voor een functie in Wnt-signalering.

Korswagen en zijn collega’s vonden dat het zogenaamde ‘retromer complex’, een eiwitcomplex dat het interne transport in de cel reguleert, een essentiële rol vervult in Wnt-signalering. Verder onderzoek toonde aan dat het retromer complex alleen in Wnt-producerende cellen nodig is en dat met name langeafstandsignalering er van afhankelijk is. Dit onderzoek laat voor het eerst zien dat ook Wnt-producerende cellen een belangrijke functie hebben in het bepalen van de afstand waarover Wnt-eiwitten kunnen signaleren. Hoe dat gebeurt, gaan Korswagen en zijn groep nu verder onderzoeken.

Wnt- signalering speelt een belangrijke rol in de regeneratie van weefsels en in ziektes zoals kanker. Meer kennis over hoe een functioneel Wnt- eiwit wordt geproduceerd en hoe het over lange afstand kan signaleren is van groot belang voor toekomstige medische toepassingen.