Innovaties door machtsspel geremd

De mobiele telefoon is een apparaat dat bijna alles lijkt te kunnen. Internetten, gamen, MP3’tjes afspelen, routeplannen, foto’s maken en, niet vergeten, ook nog bellen en SMS’en. Sinds kort is het ook al mogelijk om betaalopdrachten via de bankrekening te versturen met je mobiele telefoon, het zogenaamde Mobile Banking. En het zou helemaal handig zijn als je ook nog eens alle kleine betalingen in winkels, bioscopen, café’s en parkeergarages met je mobieltje zou kunnen doen. Maar dat kan nog niet.

Oorzaak is geruzie om de beste technologiestandaard. Om het mobiele betalingsverkeer, ook wel Mobile Payments genoemd, mogelijk te maken moeten zeer veel verschillende bedrijven een gezamenlijke technologische infrastructuur opzetten. De financiële sector is zeer divers, denk maar aan de vele banken en creditcardmaatschappijen. Deze competitieve bedrijven moeten vervolgens ook nog eens samenwerking zien te vinden met allerlei partijen uit de telecomsector, variërend van netwerkbedrijven tot fabrikanten van mobiele telefoons of zelfs softwarebedrijven.

Op dit moment strijden vijf consortia om de macht. Het eerste consortium Mobiel Payment Forum, opgericht door creditcardmaatschappijen, staan een systeem voor met creditcardbetalingen via een internetinterface. De consortia PayCircle, ECBS en Mobey Forum, waarin de banksector is vertegenwoordigd, hebben zich verenigd in een concurrerend systeem gebaseerd op betalingen via bankrekeningen. Het vijfde consortium Simpay, van de telecombedrijven, zoekt haar heil in alternatieve betalingssystemen via het telecommunicatienetwerk.

Lim vond in zijn onderzoek dat vooral de creditcardmaatschappijen en de banken in de machtsstrijd de beste papieren hebben. Zij zijn namelijk de sterkste partijen in de besluitvorming over betalingssystemen. Hoewel de telecomsector een sterke machtspositie heeft omdat zij het beheer en de kennis heeft over de netwerken, zal zij volgens Lim uiteindelijk het onderspit delven. De machtsstrijd heeft de technologieontwikkeling geen goed gedaan. In de periode van het promotieonderzoek van Lim, tussen 2001 en 2005, zijn er geen noemenswaardige stappen gezet naar een commerciële toepassing. En gezien de deadlock waarin de partijen zitten, kan Lim ook geen enkele voorspelling doen wanneer deze technologie daadwerkelijk ingevoerd zal worden. Hij concludeert dan ook dat waar normaal gesproken standaardisering een noodzakelijke voorwaarde is om innovaties mogelijk te maken, het in dit geval de innovatie behoorlijk frustreert.