Geen wo-lerarenopleiding achterstandsonderwijs

Van Bijsterveldt: “Tijdens het algemeen debat van 5 oktober 2006 heeft mijn ambtsvoorganger minister Van der Hoeven toegezegd een voorstel, gedaan door het toenmalig lid van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap de heer Jungbluth, met de universiteiten te bespreken. Het voorstel betreft het aanbieden van een universitaire masteropleiding tot specialistische leraar basisonderwijs op het terrein van achterstanden. Het zou goed zijn aan te sluiten bij het, ten tijde van de toezegging nog te verschijnen, rapport van het Landelijk platform beroepen in het onderwijs (LPBO) over de behoefte aan educatieve masters.

Bij de door de heer Jungbluth voorgestane opleiding op (master-)niveau ging het om een ‘multidisciplinaire universitaire opleiding voor basisschoolleraren in het kansenbeleid’. Hierover zijn in aansluiting op het bovengenoemde advies van het LPBO ambtelijke gesprekken gevoerd met Prof. T. Wubbels, voorzitter van het disciplineoverleg onderwijskunde en de heer F. Rokebrand, voorzitter van het Landelijk Overleg Lerarenopleidingen Basisonderwijs, op voorstel van respectievelijk de Interdisciplinaire Commissie Lerarenopleiding van de VSNU en de HBO-raad. Daarbij is vooral gesproken vanuit het doel van de voorgestane opleiding, te weten verbetering van de ontwikkelingskansen van leerlingen in achterstandssituaties via de professionele ontwikkeling van leerkrachten.

Belangrijke uitkomst van deze overleggen is dat de deelnemers wel mogelijkheden zien voor gerichte nascholing op universitair niveau, maar dat zij een formele masteropleiding, gezien de behoeften van
de doelgroep: een gerichte opleiding voor leerkrachten op basisscholen in achterstandssituaties, niet zozeer beschouwen als middel om het doel te bereiken. In plaats daarvan wordt meer verwacht van
cursussen die de deelnemers (wetenschappelijk) verantwoorde state of het art- inzichten bijbrengen op gebieden als: didactiek van rekenen/wiskunde; tweede taalverwerving; interculturele pedagogiek;
relatie schoolsituatie/thuissituatie; orthopedagogische aspecten waaronder diagnostiek en behandeling van leer- en gedragsproblemen; begrijpend lezen en tweetaligheid; voor- en vroegschoolse
educatie, verlengde schooldag, schakel- en kopklassen. Deelname aan dergelijke cursussen zou ook kunnen leiden tot certificaten die desgewenst vrijstelling opleveren voor een deel van de bestaande universitaire (pre)master trajecten pedagogiek en/of onderwijskunde.

Naar aanleiding van de resultaten van deze verkenning is mijn conclusie dat versterking van leerkrachten in achterstandssituaties aandacht zou moeten krijgen via de voorgestelde vormen van
(wetenschappelijke) nascholing. Ik stel mij voor dat de regionale samenwerkingsverbanden van universitaire en hbo-lerarenopleidingen met scholen voor basis-, voortgezet- en middelbaar beroepsonderwijs die in het kader van de Beleidsagenda lerarenopleiding 2005-2008 zijn opgericht, een goed platform bieden. Hierin wordt gericht bezien welke vraag naar nascholing er is vanuit de leerkrachten en scholen die te maken hebben met achterstandssituaties en op welke wijze daaraan zo goed mogelijk kan worden voldaan. De middelen die vanaf vorig jaar extra zijn toegekend voor professionalisering – via het convenant professionalisering structureel € 100 miljoen op jaarbasis – kunnen daarbij een goede ondersteuning bieden”.