400 jaar astronomie
2009 wordt het Internationale Jaar van de Sterrenkunde, IYA2009. Dit is een initiatief van de Internationale Astronomische Unie en Unesco. De VN-resolutie was ingediend door Italië, het land van Galileo Galileï. Het is meteen de 400ste verjaardag van zijn eerste gebruik van een astronomische telescoop, in 1609.
IYA2009 zal een wereldwijde viering worden van de sterrenkunde en haar bijdragen aan de samenleving en de cultuur, met als hoogtepunt Overigens werd de telescoop kort daarvoor in Nederland uitgevonden. De herdenking daarvan vindt al in het najaar van 2008 plaats. Met het sterrenkundejaar willen de initiatiefnemers bereiken dat de wereldburger zijn plaats in het heelal herontdekt door met een gevoel van verwondering op een zoektocht door het universum te gaan. De IAU wil met met name onder jongeren de interesse in de wetenschap in het algemeen en de sterrenkunde in het bijzonder bevorderen.
Het eerste sterrenkundige gebruik van de telescoop ontketende in 1609 een wetenschappelijke revolutie die ons wereldbeeld diepgaand heeft veranderd. 400 jaar later exploreren moderne telescopen op aarde en in de ruimte 24 uur per dag het heelal, op alle golflengtes. De astronomie is daarnaast een wetenschap die al duizenden jaren lang over alle grenzen heen tot samenwerking leidt; zowel geografisch en cultureel als naar ras, geslacht en leeftijd. De sterrenkunde is een klassiek voorbeeld van de manier waarop wetenschap kan bijdragen aan de versteviging van internationale samenwerking.
In Nederland is een Nationale Werkgroep IYA2009 opgericht ter voorbereiding van activiteiten in 2009 voor zowel het algemene publiek als het onderwijs. Vanuit het thema ‘Het heelal: ontdek het zelf’ beoogt de werkgroep zoveel mogelijk mensen kennis te laten maken met het heelal en onze plaats daarin. Wereldwijd hebben tot nog toe meer dan 90 landen en 14 organisaties zich aangemeld om samen het Internationale VN-Jaar van de Sterrenkunde 2009 tot een succes te maken.
