Taal, Bono en het Supreme Court

Nieuws | de redactie
12 januari 2009 | Mensenhersens filteren woorden in hun context vertelt Bart Geurts, de Nijmeegse taalfilosoof die onlangs in de Wall Street Journal bijdroeg aan een discussie over het f-woord en de juridische gevolgen voor media en omroepen.

In 2003 nam U2-zanger Bono een Golden Globe in ontvangst en zei bij ABC dat hij het ‘really fucking brilliant’ vond. ‘Sinds die tijd zijn er gerechtelijke procedures aan de gang over die uitspraak. De vergunning van ABC stond op het spel en ik geloof zelfs dat het nu op weg is naar het hooggerechtshof. Volstrekt buiten proportie allemaal,’ aldus Geurts in Voxlog.

De Wall Street Journal analyseerde in december deze kwestie en kwam bij Geurts terecht. Hij schreef een paper over dit soort taalissues, getiteld Really fucking brilliant. In de WSJ legde hij uit dat onze hersenen zelf bepalen in welke context het woord gezien moet worden. Los van het feit dat de betekenis door de hersenen in de juiste context wordt geplaatst, meent hij dat het verbannen van vloekwoorden een hopeloze strijd is. ‘Taalregels kun je wel opleggen, maar woordgebruik niet. Denk aan het onderscheid tussen hen en hun. Taalkundigen hameren daar al op sinds de 17e of 18e eeuw, maar zonder succes. Hou daar een keer mee op, zou ik zeggen.

Tegen mijn kinderen zeg ik dat ze mogen vloeken, maar niet in elke zin. Dat staat zo dom. Het is net als met stopwoordjes: op een gegeven moment ga je je er aan ergeren.’ Zelf vloekt hij, ironisch genoeg, helemaal niet zo vaak. ‘Een enkele keer zeg ik shit.’ Overigens heeft Bono heeft later spijt betuigd van zijn uitspraak. ‘Volstrekt hypocriet’, noemt Geurts dat. ‘Waarschijnlijk heeft hij daar economische, juridische of politieke redenen voor gehad. Die man praat gewoon zo, daar hoeft hij zich toch niet voor te excuseren?’


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK