Bestuurlijke frustratie of inspiratie

Door kleine successen als deze heeft de Landelijke Studenten Vakbond de zure nasmaak bij ‘de tweede studie’ kunnen wegspoelen. Dat het amendement van D66 op een onverwachte Kamermeerderheid kon rekenen, was een welkome verassing. De LSVb had ook bij deze partij op de student met adviserende stem in het College van Bestuur aangedrongen. Niet om instellingen te dwarsbomen in hun beleidsvorming, maar om juist te zorgen voor effectiever bestuur.

Gemengde reacties

Dat landelijke invoering van deze praktijk, die tot nu toe alleen in Groningen wordt gehanteerd, zorgt voor gemengde reacties vanuit het veld, was te verwachten. Zo blijkt de VSNU verrast door de nieuwe bepaling en spreekt Noorda van teruggang naar de tijd van het medebestuur. Er zijn echter sterke argumenten voor deze versterking van de medezeggenschap. De voordelen wegen ruimschoots op tegen de nadelen, als die er überhaupt al zouden zijn. Reden ook waarom een Kamermeerderheid zich heeft geschaard achter deze verbetering.

Als Noorda bang is dat het voor instellingsbesturen minder makkelijk wordt om vanuit een ivoren toren instellingen te besturen, dan heeft hij gelijk. De strekking van het amendement was om deze trend te doorbreken. Waarom zou een bestuur moeite hebben met het toelaten van een adviserend student-lid in haar midden? Er valt toch weinig te verbergen van wat ter tafel komt tijdens een collegevergadering?

Daarnaast is het niet alsof er een publieke tribune voor deze vergaderingen wordt gecreëerd. In tegendeel, er wordt een competente studentbestuurder gezocht en aangesteld als gelijkwaardig aan ieder CvB-lid, maar dan met adviserende stem.

Minder werk, beter gedaan

Het is een heel krachtig signaal van transparantie naar de academische gemeenschap dat deze student heeft deelgenomen aan de beraadslaging. Daarbij biedt het ook veel kansen om de vaak lastige beleidskeuzes te verantwoorden. De studentbestuurder is een natuurlijke schakel naar de studentgeleding van de medezeggenschap, de verenigingen van de instelling en ook naar de gewone student. Deze lastige onderhandelingen en draagvlak vergrotende trajecten kosten de andere leden van het CvB minder werk en zullen vaak nog beter worden uitgevoerd.

Wellicht nog wel het belangrijkste voordeel is de inbreng die het student-lid kan hebben in de vergaderingen van het bestuur. Hij biedt namelijk ter plekke inzicht in de effecten die het beleid zal hebben op de studentengemeenschap. Deze inzichten vormen een impactanalyse welke meegenomen kan worden in de beraadslaging. De welgemeende adviezen zullen het beleid versterken en er zal gekomen worden tot creatieve oplossingen voor de grote uitdagingen waar het hoger onderwijs voor staat.

Winst voor het HBO

De angst dat er medebestuur zal ontstaan lijkt ons erg overtrokken. Alsof een student de beraadslaging van CvB’s vol geslepen bestuurders zal domineren. Het is en blijft een adviserende assessor die het zal moeten hebben van scherpe argumenten om zijn invloed op het beleid van de instelling uit te oefenen. Het student-lid is een praktijk die op de meeste universitaire faculteiten door de besturen als onmisbaar wordt geacht. Waarom hetzelfde niet zou kunnen gelden op centraal niveau, is niet te verdedigen.

Zeker voor de hogescholen kan de nieuwe functie een enorme winst zijn voor de participatie in de medezeggenschap van studenten. Wordt de student ontvangen als een versterking van het bestuur, dan kan hij een goede brug vormen tussen het CvB en de studentengemeenschap. Iets waar iedere instelling beter van wordt!

Gerard Oosterwijk, voorzitter LSVb